Δεν μπορείς να διατάξεις την ανάπτυξη. Αν σε
κάτι υπερέχει ο καπιταλισμός, είναι στους απίθανους συνδυασμούς που
εφευρίσκει στον συνεταιρισμό των συντελεστών της παραγωγής, προκειμένου
να βγάλουν καλύτερο προϊόν και να μετρήσουν κέρδη. Η Ελλάδα δεν ήταν
ποτέ εξαιρετικά ικανή σε αυτό το παιχνίδι, αν και υπήρξαν πάντοτε άξιοι
επιχειρηματίες. Στην περίοδο της κρίσης η διαφορά με τους ευκαιριακούς
επιχειρηματίες κατέστη εξαιρετικά σαφής. Οι τράπεζες ξέρουν πολλά για
τον καθένα και είναι σε θέση να ξεχωρίσουν ποιοι επιχειρηματίες αξίζουν
μια δεύτερη ευκαιρία. Είναι όμως αμφίβολο αν θα αφεθούν να ενεργήσουν
αξιοκρατικά. Πολιτικές επιρροές, νομικές μηχανορραφίες, δικαστική
ραστώνη, συνδικαλιστικές κόντρες εμποδίζουν σοβαρά.
Το τρίτο μνημόνιο στηρίζεται σε πέντε πυλώνες. Ο τέταρτος αφορά την
ανάπτυξη. Προτεραιότητα δίνεται στην ολοκλήρωση των αλλαγών που
ξεκίνησαν το 2012 στην αγορά εργασίας. Αλλά και στις μεταρρυθμίσεις στις
αγορές προϊόντων. Οι ιδιωτικοποιήσεις θα επιταχυνθούν. Οι δυσκολίες
συνδέονται πάντοτε με τον ρόλο του κράτους. Χρειαζόμαστε ένα πλαίσιο
ευρύ, διαφανές και ενισχυτικό της επιχειρηματικότητας. Είναι σε θέση να
επιτύχει κάτι παρόμοιο ο κ. Τσίπρας; Ο πρωθυπουργός δεν έχει πείσει ότι
το περιεχόμενο της «αναπτυξιακής προοπτικής», του ενός από τους τρεις
άξονες που έβαλε στο προχθεσινό υπουργικό συμβούλιο, θα στηριχθεί στην
άνθηση της επιχειρηματικότητας, στην υποστήριξη της κερδοφορίας, στην
εύνοια προς τις διεθνείς επενδύσεις και στην αναδιοργάνωση της
φορολογίας σε έναν συνδυασμό πραγματικών κινήτρων. Και όλα αυτά, με
σεβασμό προς τους δημοσιονομικούς περιορισμούς και στα όρια που θα
εξακολουθήσει να βάζει το βαρύ δημόσιο χρέος στις δυνατότητες υψηλού
δανεισμού για τις επιχειρήσεις.
Πριν από λίγες μόλις ημέρες, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών
(ΣΕΒ) διοργάνωσε μια συζήτηση για την ενθάρρυνση των παραγωγικών
επενδύσεων. Μεταξύ άλλων, η σημαντική ιδέα αφορά την οριζόντια
ενθάρρυνση των επενδύσεων. Η πρόταση είναι πρακτική και έχει ήδη
αποδειχθεί αποτελεσματική σε άλλα κράτη (Ολλανδία, Βρετανία, Ιρλανδία,
Σουηδία κ.ά.). Το κράτος ζητεί από τον επιχειρηματία να πετύχει υψηλές
αποδόσεις και σε ανταπόδοση παρέχει στην επιχείρηση ένα bonus, με τη
μορφή φορολογικών εκπτώσεων.
Η κερδοφορία είναι το «κλειδί» και στην εκκαθάριση των υπερχρεωμένων
επιχειρήσεων. Τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι είναι πολύ δύσκολο να
μειωθεί το βουνό των «κόκκινων» δανείων σε λιγότερο από 12-16 μήνες. Αν
όμως αφήσουμε την αγορά να αποφασίσει ποιοι είναι ικανοί να μείνουν
υποστηριζόμενοι, ποιοι πρέπει να βρουν τον δικό τους υποστηρικτή και
ποιοι πρέπει να αποχωρήσουν, τότε ο χρόνος θα περιοριστεί και το
αποτέλεσμα θα είναι καλύτερο και ευνοϊκό προς νέες επενδύσεις.
Το πολύ δύσκολο με όσες καλές ιδέες και προτάσεις υπάρχουν για την
επαναφορά της ανάπτυξης είναι το κόστος που θα χρειαστεί να καταπιούν τα
κόμματα εξουσίας και κυρίως η κυβέρνηση. Είναι αυτός ένας πολύ καλός
λόγος για να παραμείνουμε επιφυλακτικοί και απαισιόδοξοι. Το ραντεβού με
την πραγματική ανάπτυξη δεν έχει μπει ακόμη στην ατζέντα των πολιτικών.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 05/06/2016)