Νέα Διώρυγα Παναμά: Εγκαίνια στις 26 Ιουνίου - Πώς Επηρεάζει το Παγκόσμιο Εμπόριο Πετρελαίου η Επέκταση

Η Διώρυγα του Παναμά προγραμματίζεται να ανοίξει, με διευρυμένες διαστάσεις, στις 26 Ιουνίου, μετά από εννέα χρόνια εργασιών οι οποίες υπολογίζεται ότι κόστισαν 5,25 δις δολ. Τι σημαίνει, όμως, η διεύρυνση της Διώρυγας του Παναμά για το παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου; Ο ΙΕΑ απαντά στις βασικές πτυχές του ερωτήματος.

Η ολοκλήρωση των εργασιών, εκ των οποίων τα 800 εκατ. χρηματοδοτήθηκαν από την Ιαπωνική Τράπεζα Διεθνούς Συνεργασίας, το μεγαλύτερο δανειστή του πρότζεκτ , είχε αρχικά προγραμματιστεί για την εκατοστή επέτειο από την διάνοιξη της διώρυγας, τον Οκτώβριο του 2014. Ωστόσο, υπήρξε καθυστέρηση εξαιτίας διένεξης ανάμεσα στη διαχειριστική Αρχή της Διώρυγας του Παναμά και την κοινοπραξία που είχε αναλάβει την κατασκευή και, στη συνέχεια, από διαρροές στις θύρες της διώρυγας στην πλευρά του Ειρηνικού. Νωρίτερα εφέτος, εξάλλου, και η νέα ημερομηνία εγκαινίων τέθηκε εν αμφιβόλω λόγω του Ελ Νίνιο. Τελικά, στις 8 Ιουνίου, ήρθησαν οι περιορισμοί και το άνοιγμα της διευρυμένης διώρυγας αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην ώρα του.

Ας σημειωθεί ότι το μήκος της νέας διώρυγας θα είναι 366 μέτρα (από 294,3 σήμερα), το πλάτος 49 μέτρα (από 32,2 σήμερα) και το βάθος της θα αυξηθεί από 12 σε 15,24 μέτρα.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας δίνει στην τελευταία του έκθεση κάποιες απαντήσεις σχετικά με το πώς θα επηρεάσει το διεθνές εμπόριο αργού και πετρελαιοειδών η επέκταση των διαστάσεων της διώρυγας που χωρίζει τη Νότια από τη Βόρεια Αμερική και που ενώνει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό.

Μεγαλύτερα τάνκερ

Σύμφωνα με τον ΙΕΑ, το διευρυμένο κανάλι του Παναμά υα μπορεί πλέον να δέχεται τάνκερ μεγαλύτερου μεγέθους, και ειδικότερα τους τύπους Aframaxes, Long Range και Suezmaxes, ο οποίος μπορεί να μεταφέρει μέχρι και ένα εκατ. βαρέλια. Το βάθος του καναλιού, ωστόσο, δεν είναι κατάλληλο για να δεχθεί ένα πλήρως φορτωμένο Suezmax, μολονότι το φορτίο εξαρτάται από την πυκνότητα του είδους του αργού που μεταφέρει το τάνκερ. Σύμφωνα με τους ναυλομεσίτες Simpson, Spence and Young (SSY), πιθανότατα θα επιτραπεί η διέλευση σε ένα πλήρως φορτωμένο τάνκερ τύπου Suezmax που θα μεταφέρει ελαφρύ αργό ή συμπυκνώματα πετρελαίου, γεγονός που θα διευκολύνει την πρόσβαση των αγορών της Άπω Ανατολής στα συμπυκνώματα και τη νάφθα που εξάγουν οι ΗΠΑ, αν οι οικονομικές συνθήκες επιτρέψουν τέτοιες εξαγωγές.

Τα πολύ μεγάλα τάνκερ μεταφοράς αερίου, ( VLGCs),που μεταφέρουν υγραέριο ( LPG), καθώς και τα μεγαλύτερα πλοία μεταφοράς LNG, θα μπορούν επίσης να διέλθουν την νέα διώρυγα του Παναμά, με εξαίρεση τους μεγαλύτερους τύπους τάνκερ του Κατάρ ( Q Flex και Q Max).

Ο ΙΕΑ επισημαίνει ότι βραχυπρόθεσμα η επίδραση της χρήσης της διευρυμένης Διώρυγας του Παναμά θα είναι περιορισμένη για το παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου. Περισσότερο αναμένεται να επηρεαστεί το εμπόριο στην αμερικανική ήπειρο, κυρίως όσον αφορά τις εξαγωγές των ΗΠΑ προς τις λατινοαμερικανικές χώρες του Ειρηνικού και την Άπω Ανατολή. Μεγαλύτερα σκάφη μεταφοράς «καθαρών» προϊόντων (της κλάσης Long Range) αναμένεται να αποσπάσουν μερίδιο από τα μικρότερα τάνκερ τύπου Medium Range, αν και το πόσο θα είναι αυτό θα εξαρτηθεί από τις υποδομές των λιμανιών και – όσον αφορά τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ – από τους περιορισμούς του νόμου που είναι γνωστός ως Jones Act. Ως εναλλακτική για ταξίδια μεγαλύτερης διάρκειας, όπως αυτά από την Ευρώπη προς την Ασία, η νέα διώρυγα θα έχει να ανταγωνιστεί την οδό του Ατλαντικού-Ινδικού, είτε μέσω Σουέζ είτε μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας.

Το εμπόριο αργού στην Καραϊβική

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας επισημαίνει ότι, για τους εξαγωγείς αργού της Λατινικής Αμερικής, η Διώρυγα του Παναμά θα διευρύνει τις εναλλακτικές τους, μολονότι η κατά κανόνα χαμηλή βαρύτητα API του αργού με προέλευση την Καραϊβική θα καθιστούσε εφικτή τη διέλευση ενός τάνκερ τύπου Suezmax μόνο σε περίπτωση που αυτό ήταν μερικώς φορτωμένο. Μία επιλογή, σύμφωνα με τον ΙΕΑ, θα ήταν η μερική εκφόρτωση φορτίων αργού στον δυναμικότητας 800 χιλ. βαρελιού την ημέρα αγωγού Trans Panama pipeline, και, κατόπιν, η εκ νέου φόρτωσή τους στα πλοία στην Ανατολική Ακτή. Ωστόσο, όπως σημειώνει, το πλεονέκτημα της συνδυασμένης χρήσης του καναλιού και του αγωγού, μοιάζει αβέβαιο και θα προσκρούσει σε αρκετούς παράγοντες, όπως η χρήση του αγωγού, τα τέλη διέλευσης και η κίνηση στη διώρυγα.

πηγή: ΙΕΑ

Η διακίνηση φορτίων φυσικού αερίου

Η επίδραση της νέας διώρυγας στο διεθνές εμπόριο πετρελαίου είναι πιο σημαντική, σύμφωνα με τον ΙΕΑ. Η επέκτασή της θα επιτρέψει σε πολύ μεγάλα πλοία μεταφοράς αερίου ( VLGCs) και μέσα πλοία LNG να διέλθουν από κανάλι. Χάρη στην ώθηση από την «επανάσταση» του αερίου σχιστών, οι εξαγωγές προπανίου παραγωγής ΗΠΑ προς την Κίνα και την Ιαπωνία έχει εκτοξευθεί, αγγίζοντας τον Φεβρουάριο τα 500 χιλ. βαρέλια την ημέρα. Ωστόσο, ακόμη και για τέτοιους προορισμούς, τα σημερινά χαμηλά ναύλα καθιστούν πιο συμφέρουσα τη διαδρομή μέσω του Κέηπ Χόρν (ανάμεσα στη Νότιο Αμερική και την Ανταρκτική) από την καταβολή των τελών διέλευσης της Διώρυγας του Παναμά, που σύμφωνα με πληροφορίες του Οργανισμού, θα αγγίζει τα 195 χιλ. δολ. για ένα τάνκερ VLGC.

Συμπερασματικά, ο ΙΕΑ καταλήγει ότι, τουλάχιστον προς το παρόν, η επίδραση της νέας, διευρυμένης Διώρυγας του Παναμά στο εμπόριο πετρελαίου θα είναι μάλλον περιορισμένη, όσο τουλάχιστον επικρατούν χαμηλές τιμές ναύλωσης. Όσον αφορά τη μεταφορά φορτίων LPG, η σημασία της νέας διώρυγας θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες που επικρατούν στις μεταφορικές χρεώσεις και την ανθεκτικότητα της βιομηχανίας αερίου των ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Οργανισμό.