Οι εξελίξεις αναφορικά με τα υφιστάμενα και τα μελλοντικά projects φυσικού αερίου στις περιοχές της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής, με έμφαση στους αγωγούς, την αποθήκευση και το LNG, βρέθηκαν στο επίκεντρο του 2ου Ετήσιου Συνεδρίου «Eurasian Natural Gas Infrastructure», που πραγματοποιήθηκε το διήμερο 22-23 Ιουνίου σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας.
Οι βασικοί άξονες του συνεδρίου ήταν η μακροπρόθεσμη ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού στην Ευρώπη, η ενοποίηση/ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς, τα μεγάλα projects αγωγών σε Ευρώπη και Ασία, οι επενδύσεις στην αποθήκευση και οι οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν αυτά τα έργα, οι προοπτικές της αγοράς LNG, η προμήθεια και διανομή Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στα ευρωπαϊκά terminals, καθώς και οι νέοι σταθμοί επαναεριοποίησης LNG.
Μεταξύ των ομιλητών της δεύτερης ημέρας του συνεδρίου, όπου η έμφαση δόθηκε στις υποδομές μεταφοράς ΦΑ, τα έργα αποθήκευσης και την ανάπτυξη της εφοδιαστικής αλυσίδας LNG, ήταν ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ) κ. Γιάννης Χατζηβασιλειάδης, ο περιφερειακός διευθυντής της Energy Examplar για την Ευρώπη, κ. Χρίστος Παπαδόπουλος, ο εταίρος της CMS Cameron McKenna, κ. Κοσταντίν Σιρλέστοβ, η οικονομική σύμβουλος κυρία Μέλανι Λόβατ, ο επικεφαλής του τμήματος Marine Technology & Innovation της Hellenic Lloyd's, κ. Πάνος Μήτρου και ο διευθυντής του ΕΚΕΤΑ κ. Παναγιώτης Γραμμέλης.
Κατά την ομιλία του ο κ. Χατζηβασιλειάδης αναφέρθηκε στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού στη ΝΑ Ευρώπη, με επίκεντρο τον ρόλο των υποδομών αποθήκευσης και το LNG.
Ο πρόεδρος του ΙΕΝΕ τόνισε ότι η δυναμικότητα σε αποθήκευση και επαναεριοποίηση πρέπει να ενισχυθεί στην ευρύτερη περιοχή, όπως άλλωστε και η λειτουργική ασφάλεια των εθνικών συστημάτων ΦΑ, παρέχοντας πρόσβαση και στους εναλλακτικούς προμηθευτές. Επιπλέον, σημείωσε, θα πρέπει να εξεταστεί και η δυνατότητα ανάπτυξης υποδομών για τη χρήση του LNG στα πλοία.
Εκτίμησε ότι ο τομέας του ΦΑ στη ΝΑ Ευρώπη θα αναπτυχθεί ταχύτερα, λόγω κυρίως της αυξημένης χρήσης του καυσίμου στην ηλεκτροπαραγωγή, προσθέτοντας ότι γι΄αυτό το λόγο οφείλουν οι αρμόδιοι παράγοντες να σχεδιάζουν τις αναγκαίες υποδομές και περισσότερες εγκαταστάσεις αποθήκευσης.
Ο κ. Χατζηβασιλειάδης αναφέρθηκε επίσης σε δύο πρόσφατες σχετικές εκθέσεις του ΙΕΝΕ, «The Outlook for a Natural Gas Trading Hub in SE Europe» και «Storage of Natural Gas into Undreground Facilities and Alternative Roots of LNG Supply in Greece and the SE Europe», ενώ σε ότι αφορά ειδικότερα τη χώρα μας έκανε ειδική αναφορά στο project για το πλωτό τέρμιναλ (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη.
Ο κ. Σιρλέστοβ μίλησε για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα έργα αποθήκευσης στην ευρύτερη περιοχή των χωρών της Μαύρης Θάλασσας και αναφέρθηκε ειδικότερα σε δύο projects.
Το ένα, το οποίο αποτελεί αποτυχημένο παράδειγμα, είναι το Galata Gas Storage Project, στη Βουλγαρία, που είναι «παγωμένο« εδώ και επτά χρόνια και κατά πάσα πιθανότητα δεν θα υλοποιηθεί, και το άλλο, που αποτελεί ένα επιτυχημένο παράδειγμα, είναι το Szoreg 1 στην Ουγγαρία.
Από την πλευρά της, η κυρία Λόβατ επισήμανε κατά την ομιλία της τα προβλήματα που υπάρχουν σήμερα σχετικά με τη χρηματοδότηση των έργων υποδομών LNG, καθώς οι δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στην αγορά επηρεάζουν αναπόφευκτα και το θέμα της δανειοδότησης αυτών των projecst από τις τράπεζες.
Ειδικότερα για τη ναυτιλία, είπε ότι ο στόλος μεταφοράς LNG αυξάνεται με ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με τη ζήτηση για Υγροποιημένο ΦΑ, ωστόσο εκτίμησε ότι χρειάζονται νέα πλοία από το 2019-2020. Τα ναύλα έχουν σημειώσει δραματική πτώση τα τελευταία χρόνια και πλέον κυμαίνονται στα 20.000 - 30.000 δολάρια/ημέρα, έναντι 140.000 - 155.000 πριν από τρία χρόνια.
Οι μεγάλοι «παίκτες» της αγοράς στρέφονταi κυρίως στα FSRU's (έναντι των FLNG's), κλάδος που έχει σημειώσει ραγδαία ανάπτυξη από το 2005 και μετά, καθώς διαθέτουν αρκετά πλεονεκτήματα και έναντι των χερσαίων εγκαταστάσεων, όπως είναι η ταχύτερη κατασκευή, τα μικρότερα κόστη και η ευελιξία.
Ο κ. Μήτρου έδωσε έμφαση κατά την ομιλία του στις προοπτικές που εμφανίζει η ανάπτυξη των έργων μικρής κλίμακας LNG (small scale LNG), «κλειδιά» για την οποία αποτελεί η ύπαρξη πολλών νησιών σε μία χώρα, η εποχική ζήτηση, η ύπαρξη απομονωμένων περιοχών, η χρήση του LNG ως καυσίμου στις μεταφορές και η δυνατότητα που προσφέρουν για spot αντιστάθμιση κινδύνου.
Επίσης, επισήμανε τον περιορισμένο αριθμό «μικρών» πλοίων μεταφοράς LNG (μεταφορικής ικανότητας κάτω των 35.000 m3) σε διεθνή κλίμακα, καθώς σήμερα είναι 38 συνολικά, ενώ στα βιβλία παραγγελιών είναι άλλα τόσα περίπου.
Ο κ. Μήτρου μίλησε αναλυτικά και για το Poseidon Med II, ενώ σχετικά με τα terminals LNG στην ανατολική Μεσόγειο είπε ότι είναι συνολικά 13 (8 εν λειτουργία, 1 FSRU και 5 υπό ανάπτυξη). Τα θεμελιώδη μεγέθη για την ανάπτυξη του LNG bunkering είναι θετικά, εκτίμησε, προσθέτοντας ότι αυτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη συνολικά τρία projects στην ευρύτερη Μεσόγειο, ένα εκ των οποίων αποτελεί και το Poseidon Med II, στο οποίο οι εταίροι του προγράμματος έχουν μέχρι σήμερα επενδύσει περί τα 125 εκατ. ευρώ.