Ως ευκαιρία να ενημερωθούν τα μέλη του Κογκρέσου από αξιωματούχους της
αμερικανικής κυβέρνησης για το ρόλο που διαδραματίζουν οι ΗΠΑ στη
διευκόλυνση της προόδου στην Ανατολική Μεσόγειο, την προώθηση
μεγαλύτερης συνεργασίας στην περιοχή και τις επιπτώσεις των ενεργειακών
ανακαλύψεων στην πολιτική και τα συμφέροντα της Αμερικής, χαρακτήρισε η
πρόεδρος της υποεπιτροπής Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής της
επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, Ιλιάνα Ρος Λέτινεν, την
κατάθεση του ειδικού απεσταλμένου και συντονιστή ενεργειακών θεμάτων του
Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Έιμος Χόκσταϊν και του υφυπουργού Ενέργειας για
διεθνείς υποθέσεις, Jonathan Elkind.
Για την ακρόαση - που οργάνωσαν από κοινού οι επιτροπές Εξωτερικών και
Τεχνολογίας-Επιστημών – σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι βουλευτές Ιλιάνα Ρός,
Τεντ Ντόιτς και Κώστας Μπιλιράκης, καθώς και o εκτελεστικός διευθυντής
του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας, Έντι Ζεμενίδης.
«Οι τεράστιοι ενεργειακοί πόροι που ανακαλύφθηκαν στην Ανατολική
Μεσόγειο έχουν τη δυνατότητα να αποτελέσουν μια οικονομική ευλογία και
να επαναπροσδιορίσουν το γεωπολιτικό τοπίο στην περιοχή. Το Ισραήλ και η
Κύπρος βρίσκονται στο επίκεντρο αυτών των ανακαλύψεων και έχουν
συνεργαστεί σε μια προσπάθεια να επωφεληθούν από αυτούς τους πόρους,
αλλά υπάρχουν ακόμα μερικά εμπόδια τα οποία επιβραδύνουν την πρόοδο»,
είπε η βουλευτής Ιλιάνα Ρος – Λετίνεν.
Στην παρουσίασή του, ο Amos Hochstein υποστήριξε ότι ενεργειακά, η
Ανατολική Μεσόγειος παραμένει ακόμη ελάχιστα εξερευνηθείσα και
υπανάπτυκτη περιοχή και αναμένει πλήρως ότι σημαντικές ανακαλύψεις θα
συνεχίσουν να λαμβάνουν χώρα εκεί.
Ωστόσο, τόνισε ο κ. Χόκσταϊν, η αγορά εξακολουθεί να ψάχνει για την
επιβεβαίωση ότι οι ιστορικές πολιτικές διαφορές δεν θα αποτελέσουν
εμπόδια στις επενδύσεις και στην ανάπτυξη.
«Το μέλλον που διαβλέπω για την περιοχή περιλαμβάνει νέους και παλαιούς
αγωγούς να συνδέουν τα υπεράκτια κοιτάσματα του Ισραήλ με την Ιορδανία,
την Αίγυπτο, την Τουρκία και την Παλαιστινιακή Αρχή. Αυτό
συμπεριλαμβάνει κυπριακές εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Τουρκία ή /
και την Αίγυπτο, επιτρέποντας στην Αίγυπτο να ικανοποιήσει τις
ενεργειακές ανάγκες της και να εξάγει τα πλεονάσματα στις διεθνείς
αγορές μέσω των υφισταμένων - αλλά τώρα σε αδράνεια - τερματικών σταθμών
υγροποιημένου φυσικού αερίου. Νέοι πόροι θα επιτρέψουν στην Τουρκία να
διαφοροποιήσει τη μεγάλη της εξάρτηση από μικρό αριθμό προμηθευτών και
να χρησιμοποιήσει το εκτεταμένο δίκτυο αγωγών της για να φτάσει επίσης
στην Ευρώπη», σημείωσε.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής ενεργειακής πολιτικής στο Στέιτ
Ντιπάρτμεντ ξεκαθάρισε ωστόσο, ότι η επιτυχία όλων αυτών των σχεδίων
εξαρτάται από τη συνεργασία.
«Χώρες θα εξοικονομήσουν δισεκατομμύρια, αν μοιράζονται την υποδομή και
την πρόσβαση στην αγορά. Αν δεν μοιραστούν τους πόρους αυτούς, το
μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου θα πρέπει να παραμείνει στο
υπέδαφος», είπε.
Ο κ. Χόκσταϊν υπογράμμισε ότι η σημασία αυτών των εξελίξεων δεν
περιορίζεται στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά είναι μέρος του ευρύτερου
παζλ της ενεργειακής ασφάλειας, που ενώνει διάφορα σημεία από την
Ιερουσαλήμ στη Λευκωσία, από την Αθήνα στο Μπακού, από τη Βαγδάτη και το
Ιρμπίλ στη Σόφια, την Αθήνα, το Βελιγράδι και το Κίεβο.
«Η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στην απελευθέρωση
της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης από τη συντριπτική εξάρτησή
τους από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η Τουρκία έχει τη δυνατότητα να
μετατραπεί από μια χώρα με μεγάλη εξάρτηση στη ρωσική ενέργεια σε
κρίσιμης σημασίας κόμβο που θα συνδέει την Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση
Ανατολή», πρόσθεσε.
Μίλησε για μια συναρπαστική ευκαιρία για την ενίσχυση της ευημερίας, της
οικονομικής ασφάλειας, της σταθερότητας και της πολιτικής ασφάλειας,
τονίζοντας ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το θέμα έχει γίνει
κορυφαία προτεραιότητα των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Δεν πιστεύω ότι αυτό το όραμα της αυξημένης εθνικής ασφάλειας μέσω της
ενεργειακής ασφάλειας αποτελεί ευσεβή πόθο. Το βλέπουμε αυτό να γίνεται
πραγματικότητα», κατέληξε ο κ. Χόκσταϊν.
O υφυπουργός Ενέργειας αρμόδιος για διεθνείς υποθέσεις, Τζόναθαν Έλκιντ
παρουσίασε στην κατάθεσή του το τι συμβαίνει στη διεθνή αγορά ενέργειας,
μετά τη μεγάλη αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου στις ΗΠΑ και εστίασε
την ομιλία του στις αμερικανο-ισραηλινές σχέσεις και στους διάφορους
τομείς συνεργασίας των δύο χωρών για τα ενεργειακά θέματα.
Ο κ. Ελκιντ υπογράμμισε ότι μέχρι το 2020, οι Ηνωμένες Πολιτείες
αναμένεται να αντιπροσωπεύουν το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής
υγροποιημένου αερίου και θα είναι η τρίτη μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα
υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο (μετά από το Κατάρ και την
Αυστραλία).
Αυτή η θεμελιώδης αλλαγή στη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας
υγροποιημένου φυσικού αερίου, μαζί με την αύξηση της ρευστότητας στις
παγκόσμιες αγορές υγροποιημένου φυσικού αερίου, θα ασκήσει σημαντικές
ανταγωνιστικές πιέσεις σε άλλες νέες πηγές LNG και θα έχει μεσοπρόθεσμα
επιπτώσεις στα οικονομικά των εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου από
την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
«Ενώ η Ευρώπη είναι μια ιδιαίτερα ελκυστική αγορά για νέες προμήθειες
υγροποιημένου φυσικού αερίου λόγω της ευελιξίας του συστήματος φυσικού
αερίου και των καλά ανεπτυγμένων αγορών, η συνεχιζόμενη αμετάβλητη έως
ήπια ευρωπαϊκή ζήτηση για φυσικό αέριο προοιωνίζει την ανάπτυξη εντόνου
ανταγωνισμού μεταξύ των παραγωγών, για να διατηρήσουν ή να αποκτήσουν
πρόσβαση σε ευρωπαίους πελάτες», τόνισε ο υφυπουργός Ενέργειας.
Για την Ανατολική Μεσόγειο, ο κ. Έλκιντ είπε πως υπάρχουν ανταγωνιστικές
προτάσεις ανάπτυξης αγωγού και υποδομών υγροποιημένου φυσικού αερίου
για την υποστήριξη της περιφερειακής ζήτησης φυσικού αερίου.
«Η κάθε μία πρόταση έχει ένα μοναδικό σύνολο προκλήσεων και η κάθε μία
είναι αντιμέτωπη με μια όλο και πιο ανταγωνιστική παγκόσμια προσφορά για
το LNG. Επί του παρόντος, η εστίαση φαίνεται να είναι στην ανάπτυξη των
περιφερειακών αγωγών φυσικού αερίου», πρόσθεσε.
Ο κ. Έλκιντ ανέφερε ότι η Noble Energy και οι συνεταίροι της εργάζονται
πάνω σε διευθετήσεις για την εξαγωγή ισραηλινού φυσικού αερίου προς την
Ιορδανία και την Αίγυπτο για την εγχώρια κατανάλωση και τις παγκόσμιες
αγορές μέσω των εγκαταστάσεων υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αίγυπτο.
Ενώ στις άλλες χώρες που έχουν προτείνει συμφωνίες με το Ισραήλ
συμπεριλαμβάνονται η Τουρκία, η Ελλάδα και η Κύπρος.
Με αφορμή την ανακάλυψη του μεγάλου κοιτάσματος Zohr ανοιχτά των ακτών
της Αιγύπτου, ο Αμερικανός υφυπουργός αναφέρει ότι μπορεί να αυξήσει τη
δυσκολία για το Ισραήλ να πουλήσει φυσικό αέριο στην Αίγυπτο και να
χρησιμοποιήσει αιγυπτιακές εγκαταστάσεις υγροποίησης φυσικού αερίου.
«Η ισραηλινή κυβέρνηση εξετάζει επίσης την ιδέα της μεταφοράς ισραηλινού
και κυπριακού αερίου μέσω ενός νέου υποθαλάσσιου αγωγού προς την
ηπειρωτική Ελλάδα, που θα είναι μια πολύ μακρά και ακριβή διαδρομή και
προφανώς ως εκ τούτου δύσκολο να κατασκευαστεί υπό τις σημερινές
συνθήκες της αγοράς. Μια κοινοπραξία υπό την ηγεσία της Noble Energy
ανακάλυψε φυσικό αέριο στο τεμάχιο «Αφροδίτη» ανοιχτά της Κύπρου, που
εκτιμάται ότι έχει πιθανά αποθέματα 5 τρις κυβικών ποδών. Ισραηλινοί και
Τούρκοι αξιωματούχοι ανέφεραν ότι ίσως έφτασε ο κατάλληλος χρόνος για
να διερευνηθεί η εξαγωγή φυσικού αερίου προς την Τουρκία μέσω αγωγού»,
σημείωσε.