Ο επικίνδυνος λαϊκίστικος εθνικισμός του Τούρκου προέδρου
αποσκοπεί αφενός στη διαφοροποίησή του από την κληρονομιά του Κεμάλ και αφετέρου
στον προσεταιρισμό του εθνικιστικού στοιχείου, προκειμένου να διασφαλίσει την
τροποποίηση του Συντάγματος και τη μακροημέρευσή του στην εξουσία, καθώς και
στον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης από τα πραγματικά προβλήματα.
Ωστόσο, τα μηνύματα Ερντογάν έχουν αποδέκτες και
στο εξωτερικό. Η Τουρκία πιέζεται λόγω της άρνησής της να συμμετάσχει στις
επιχειρήσεις ανακατάληψης σε Μοσούλη και Ράκα και θορυβείται από την υποστήριξη
που προσφέρουν οι ΗΠΑ στους Κούρδους της Συρίας, με αποτέλεσμα να ανησυχεί για
το κατά πόσο θα ληφθούν υπόψη τα τουρκικά συμφέροντα κατά τις επικείμενες
ανακατατάξεις στη Μέση Ανατολή.
Συνάμα η τουρκική ηγεσία υπό τον Ρετζέπ Ταγίπ
Ερντογάν εκμεταλλεύεται τόσο τον ρόλο-κλειδί που έχει αναπτύξει στη διαχείριση
των προσφυγομεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη όσο και την αγωνία της Δύσης
για τυχόν αποσταθεροποίησή της, η οποία θα δημιουργούσε περαιτέρω επιπλοκές στο
ήδη ρευστό περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής.
Το γεγονός, μάλιστα, ότι οι συνεχείς δηλώσεις
αμφισβήτησης της Συνθήκης της Λωζάνης αλλά και ευρύτερου αναθεωρητισμού μένουν
αναπάντητες από ΕΕ και ΗΠΑ, κατά τον Ερντογάν, αποτελούν ευκαιρία εγγραφής
διεκδικήσεων για το μέλλον.
Η Τουρκία, λοιπόν, εμφανίζεται περίπου ως παρίας που
περιφρονεί διεθνείς κανόνες/συνθήκες και δημιουργεί σύγχυση με τη στάση της,
επιζητώντας τον «κατευνασμό» της μέσω της ικανοποίησης των συμφερόντων της σε
κάποια πεδία και αντάλλαγμα την επιστροφή της στον δρόμο της
ομαλότητας/κανονικότητας.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν είναι βραχυπρόθεσμος, αλλά
εντοπίζεται στη συστηματική καλλιέργεια ενός νεο-οθωμανικού εθνικισμού, που
απευθύνεται στο θυμικό, ειδικότερα των χαμηλών στρωμάτων, της τουρκικής
κοινωνίας και στον αυθορμητισμό της νεολαίας. Εφόσον το δόγμα Ερντογάν
εδραιωθεί, δεν θα μπορεί εύκολα να μετριαστεί.
(από την εφημερίδα "ΕΘΝΟΣ", 24/11/2016)