Τον Μάιο του
2010, παρ’ όλο που η χώρα προχωρούσε σε αναγκαστικό διακρατικό δανεισμό και
εισήρχετο σε διεθνή επιτροπεία, υπήρχε μια ανεξήγητη αισιοδοξία. «Η πραγματική
ανάπτυξις του ΑΕΠ θα περιορισθεί σημαντικά το 2010-2011 κι έπειτα θα ανακάμψει
σταδιακώς», ανέφερε το μνημόνιο.
Τόσο αυτή,
όσο και οι περισσότερες προβλέψεις έπεσαν έξω. Η ύφεσις βάθυνε, η ανεργία
εκτοξεύθηκε σε πρωτοφανή ύψη, και κρίσιμοι τομείς για την ελληνική οικονομία,
όπως, για παράδειγμα, η οικοδομή, κατέρρευσαν. Σε λίγους μήνες συμπληρώνουμε
επτά χρόνια από την υπογραφή του πρώτου μνημονίου, και η ανάπτυξις είναι ακόμη
ένας στόχος στα χαρτιά. Στην πράξη, η ελληνική πρωτιά σε ποσοστό ανεργίας στην
Ευρωπαϊκή Ένωση μοιάζει «κλειδωμένη», οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να κλείνουν ή να μεταναστεύουν στο εξωτερικό, η λεγόμενη «διαρροή
εγκεφάλων» συνεχίζεται. Δημόσιες και ιδιωτικές περιουσίες πωλούνται έναντι
ευτελούς αξίας.
Η τελευταία
συνεδρίασις του
Eurogroup
προδιέγραψε τον ορίζοντα μέχρι το 2020. Έως τότε, βάση της αποφάσεως των
υπουργών των Οικονομικών της Ευρωζώνης, ελάχιστα θα έχει πρακτικώς απομειωθεί
το δημόσιο χρέος, ενώ η υποχρέωσις για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα θα έχει
διατηρηθεί στο ακέραιο. Προς επίτευξη αυτών, συντόμως θα κατατεθεί από την
Κυβέρνηση το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα 2017-2020, το οποίο θα διατηρεί σε υψηλά
επίπεδα τόσο τις ασφαλιστικές εισφορές, όσο και τους φορολογικούς συντελεστές,
συντηρώντας το πνιγηρό οικονομικά περιβάλλον για τις εταιρίες και τους
ελευθέριους επαγγελματίες.
Στις αρχές
του 2020, συνεπώς, και σύμφωνα προς όλες τις ενδείξεις, θα κλείνει μια χαμένη
δεκαετία για την Ελλάδα. Μια δεκαετία κατά την οποία επετεύχθησαν
ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί και σημειώθηκε πρόοδος σε μια σειρά από κρίσιμα
ζητήματα, αλλά με τεράστιες και- κυρίως – δυσανάλογες θυσίες των πολιτών. Τα
καλύτερα μυαλά μιας ολόκληρης γενιάς έφυγαν στο εξωτερικό, επιχειρήσεις με
μεγάλη ιστορία έκλεισαν ή συρρικνώθηκαν υπό το βάρος εξωγενών παραγόντων, όπως
η υπερφορολόγηση και ο πανάκριβος τραπεζικός δανεισμός, εκατοντάδες χιλιάδες
έμειναν άνεργοι.
Η μείωσις της
φορολογήσεως, η δημιουργία ενός μικρού και αποτελεσματικού κρατικού μηχανισμού,
ένα πιο ευνοϊκό πλαίσιο για την προσέλκυση επενδύσεων και ξένων κεφαλαίων θα
μπορούσαν να είχαν αναστρέψει την κατάσταση αυτή. Αλλά πιθανώς το 2020 όλα τα
προαναφερθέντα να παραμένουν ακόμη ζητούμενα.