Αντιμέτωπη με μία μακροχρόνια «φούσκα» πετρελαίου είναι η
παγκόσμια αγορά, σύμφωνα με την ΒΡ. Στο φετινό BP Energy Outlook (βλ.
εδώ),
που αποτελεί έναν από τους βασικούς και πιο έγκυρους οδηγούς διεθνώς για
τους αναλυτές της αγοράς πετρελαίου – και όχι μόνο - ο βρετανικός πετρελαϊκός
κολοσσός επισημαίνει τον κίνδυνο από την αγωνιώδη προσπάθεια των παραγωγών για
εντατική εκμετάλλευση των αποθεμάτων πριν η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα εμφανίσει
σημάδια κάμψης.
Ειδικότερα, στο BP Energy Outlook 2017, το οποίο
δημοσιεύθηκε χθες, Τετάρτη, τονίζεται ότι τα απολήψιμα αποθέματα πετρελαίου είναι διπλάσια σε σχέση με την
ποσότητα που χρειάζεται ο πλανήτης από σήμερα και ως το 2050. Αυτό σημαίνει, όπως
εξηγεί η φετινή ετήσια έκθεση της εταιρείας για τις προοπτικές της αγοράς ενέργειας,
ότι είναι πολύ πιθανό αποθέματα που είναι τεχνικώς απολήψιμα να μην εξορυχθούν
ποτέ. Ειδικότερα, εκτιμά ότι υπάρχουν σήμερα 2,6 τόνοι πετρελαίου που είναι εφικτό
να εξορυχθούν με την υπάρχουσα τεχνολογία , ποσότητα υπερδιπλάσια από την
συνολική παγκόσμια ζήτηση που προβλέπουν για το 2050 τα περισσότερα σενάρια.
Όπως τονίζει η ΒΡ, που αποτελεί εταιρεία που συχνά ηγείται
των εξελίξεων στον κλάδο της πετρελαιοβιομηχανίας, η εξέλιξη αυτή θα
πυροδοτήσει αυξανόμενο ανταγωνισμό ανάμεσα στις εταιρείες και στα
πετρελαιοπαραγωγά κράτη, που θα θέλουν να διασφαλίσουν ότι τα αποθέματά τους δεν
θα παραμείνουν ανεκμετάλλευτα καθώς η ζήτηση για ενέργεια θα μετατοπίζεται από
τα ορυκτά καύσιμα, στα οποία περιλαμβάνεται και το πετρέλαιο, προς άλλες πιο «καθαρές»
μορφές ενέργειας.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της ΒΡ,
Spencer
Dale, αυτό θα έχει ως
αποτέλεσμα «μια αρκετά σημαντική πίεση για μείωση των τιμών μακροπρόθεσμα». Το
παραπάνω σχόλιο του
Dale,
κατά την παρουσίαση του BP Energy Outlook 2017, έρχεται να μετριάσει τον
ενθουσιασμό που έχει προκαλέσει σε κύκλους της αγοράς η πρόσφατη απόφαση του
OPEC για μείωση της παραγωγής,
καθώς και η συνακόλουθη συμφωνία του καρτέλ με πετρελαιοπαραγωγούς χώρες μη
μέλη του (στις οποίες ξεχωρίζει η Ρωσία).
Βέβαια, οι περικοπές που συμφωνήθηκαν – και που είναι οι
πρώτες στην ιστορία του καρτέλ εδώ και 16 χρόνια – έχουν συμβάλει στο να
ξεπεραστεί το «κατώφλι» των 50 δολ. το βαρέλι, μετά από μία διετία συνεχούς
πτώσης των τιμών πετρελαίου. Ωστόσο, ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΒΡ θεωρεί
απίθανό να επιστρέψουμε σύντομα στα επίπεδα των 100 δολ. το βαρέλι, καθώς, όπως
υπονόησε, οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες δύσκολα θα μπορέσουν να διατηρήσουν την
πειθαρχία στην αγορά.
«Πιστεύω ότι είναι όλο και πιο πιθανό να υπάρξουν τεχνικά
απολήψιμα αποθέματα που δεν θα εξορυχθούν ποτέ και αν ήμουν ο ιδιοκτήτης μίας από
αυτές τις εταιρείες που θα κατείχαν αυτές τις ποσότητες πετρελαίου θα είχα κάθε
κίνητρο να διασφαλίσω ότι δεν θα ήταν οι δικές μου [ενν.: που θα παρέμεναν στο
υπέδαφος]», επισήμανε ο
Dale,
στη διάρκεια της παρουσίασης του BP Energy Outlook 2017.
Η πίεση στις τιμές αναμένεται να προέλθει από την πλευρά της
παραγωγής. Λόγω μεγάλης αύξησης στην παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ.
Από πλευράς ζήτησης, η μείωση στην κατανάλωση πετρελαίου αναμένεται να προέλθει
από την αύξηση στη χρήση «καθαρών» μορφών ενέργειας, στην οποία περιλαμβάνεται
και η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων.
Ο
Spencer
Dale
επισήμανε, εξάλλου, ότι οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες με το μεγαλύτερο κόστος θα
διεξαγάγουν μεγάλο αγώνα για να παραμείνουν ανταγωνιστικά σε σχέση παραγωγούς με χαμηλότερο κόστος, όπως οι ΗΠΑ,
η Ρωσία και οι χώρες της Μέσης Ανατολής. Οι πολυεθνικές, όπως η ΒΡ, έχουν τη
δυνατότητα μεταφοράς κεφαλαίων για την αξιοποίηση πιο ελκυστικών πηγών, ενώ,
αντίθετα, οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες και οι κρατικές τους εταιρείες δεν έχουν,
όπως είναι φυσικό, την ίδια δυνατότητα.
Η ΒΡ προβλέπει, ωστόσο, στο Energy Outlook 2017, ότι τα
ορυκτά καύσιμα θα παραμείνουν η κυρίαρχη πηγή ενέργειας, καθώς, ως το 2035, η
παραγωγή πετρελαίου, αερίου και άνθρακα θα καλύπτει συνολικά τα τρία τέταρτα της
παραγωγής ενέργειας. Ωστόσο, όπως σημειώνεται, το ποσοστό αυτό το 2015 ήταν 86%,
ενώ την επόμενη 20ετία τα μη ορυκτά καύσιμα αναμένεται να καλύψουν τη μισή
αύξηση της ενεργειακής ζήτησης, συνολικού ύψους 30%. Όπως τόνισε ο
CEO
του
πετρελαϊκού κολοσσού,
Bob
Dudley,
«το παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο μεταβάλλεται», προσθέτοντας ότι «η βιομηχανία μας
χρειάζεται να προσαρμοστεί».
Αναφορικά με την ζήτηση των ΑΠΕ, η ΒΡ αναθεωρεί προς τα
πάνω, κατά 1%, την περυσινή πρόβλεψη για την ετήσια αύξησή της ως το 2035.
Έτσι, η φετινή έκθεση κάνει λόγο για ετήσια αύξηση της ζήτησης των ΑΠΕ κατά 7,6%
την επόμενη 20ετία, ενώ για το πετρέλαιο το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις
0,7%. Όπως τόνισε ο
Dale,
αιτία της αύξησης είναι η μεγαλύτερη του αναμενομένου μετατόπιση της αγοράς από
τον άνθρακα προς την ηλιακή και αιολική ενέργεια.
Παράλληλα, η ΒΡ αυξάνει την πρόβλεψή της και για τον αριθμό
ηλεκτρικών οχημάτων από 1 εκατ. σήμερα σε 100 εκατ. το 2035, ενώ το περυσινό ΒΡ
Energy Outlook προέβλεπε 70 εκατ. ηλεκτρικά οχήματα. Ωστόσο, όπως σημειώνεται,
ακόμη και η πιο αισιόδοξη αυτή εκτίμηση αντιστοιχεί σε μόλις 5% της παγκόσμιας
αγοράς οχημάτων. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της εταιρείας,
η αύξηση στην ηλεκτροκίνηση θα αντισταθμίζεται από την αύξηση χρήσης βενζινοκίνητων
οχημάτων σε αναδυόμενες αγορές.
«Δεν είναι οι οδηγοί
Tesla
στις ΗΠΑ, είναι τα 2 δισεκ.
άνθρωποι στην Ασία που μετατοπίζονται προς τη μεσαία εισοδηματική τάξη και που
αγοράζουν το πρώτο τους αυτοκίνητο αυτοί που οδηγούν τη ζήτηση πετρελαίου»,
τονίζει ο
Dale.
Τέλος, το ΒΡ Energy Outlook 2017 προβλέπει ότι η ζήτηση
πετρελαίου θα κορυφωθεί στα μέσα της δεκαετίας του 2040, αν και, όπως παραδέχθηκε
ο
Dale, αυτό το σημείο
καμπής θα μπορούσε να συμβεί νωρίτερα αν οι εναλλακτικές τεχνολογίες
αναπτυχθούν γρηγορότερα από ό, τι αναμένεται.