Κατά την διάρκεια της
πρόσφατης επίσκεψης του στην Αθήνα ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Διεθνούς
Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ), Dr. FatihBirol, αναφέρθηκε επανειλημμένα στην εργαλειοθήκη (SuiteofTools) που αναπτύσσει ο
Οργανισμός με στόχο την παροχή βοήθειας στα κράτη- μέλη του ΟΟΣΑ, όπως η
Ελλάδα, στην μείωση της ενεργειακής τους εξάρτησης από εισαγόμενα καύσιμα,
κυρίως πετρέλαιο, και παράλληλα την
ενίσχυση της ενεργειακής τους ασφάλειας. Γιατί πρωτίστως ο σκοπός του ΙΕΑ όπως
ορίζεται από το καταστατικό του και τις αρχές που διέπουν την λειτουργία του –
από το 1974 που δημιουργήθηκε στον απόηχο της πρώτης πετρελαϊκής κρίσης-
αποτελεί η ενεργειακή ασφάλεια των χωρών του ΟΟΣΑ από απρόβλεπτες διακοπές στη
τροφοδοσία.
Έτσι λοιπόν
υπό το πρίσμα της βελτίωσης της ενεργειακής ασφάλειας ο ΙΕΑ σήμερα επικεντρώνει
την προσοχή του σε τέσσερα μέτωπα
(1) Την καθιέρωση της ηλεκτροκίνησης και αεριοκίνησης στις μεταφορές, αφού ως
συνήθως ευθύνονται για το 1/3 της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης κάθε χώρας
στις ανεπτυγμένες οικονομίες
(2) Την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) τόσο για την παραγωγή
ηλεκτρισμού όσο και θερμότητας
(3) Την προώθηση της ενεργειακής αποδοτικότητας κυρίως στα κτίρια και την
βιομηχανία
(4) Την αύξηση της εγχώριας παραγωγής υδρογονανθράκων, με στόχο την μείωση των
εισαγωγών
Μπορεί μεν
σε μία πρώτη ανάγνωση η εργαλειοθήκη να φαίνεται περιορισμένη ως προς τον
αριθμό των ενοτήτων της όμως η κάθε ενότητα περιέχει ένα τεράστιο αριθμό
κατηγοριών και επιμέρους θεματικών που εάν υιοθετηθούν θα δούμε το ενεργειακό
τοπίο να αλλάζει άρδην μέσα στην επόμενη 20ετία.
Για αυτό
εξάλλου κυρίαρχο θέμα του ΙΕΑ στη τελευταία του ετήσια Έκθεση, το
World
Energy
Outlook 2016,
αποτελεί η ενεργειακή μετάβαση (
energy
transition) θέλοντας
να δώσει έμφαση στην αλλαγή του παγκόσμιου ενεργειακού μείγματος, ήδη ορατή,
όπου κατά τα επόμενα 20-30 χρόνια θα δούμε μία σημαντική διείσδυση των ΑΠΕ (από
1937
Mtoe
σήμερα στα 3,455
Mtoe το 2040), του φυσικού αερίου (από 2,893
Mtoe σήμερα στα
4,313
Mtoe
το 2040) και την πυρηνική ενέργεια (από 662
Mtoe
στα 1,181
Mtoe).
Αυτή η
πρωτοφανής μεγέθυνση της χρήσης των ΑΠΕ και του φυσικού αερίου δεν σημαίνει
απαραίτητα μείωση της παραγωγής, σε απόλυτα νούμερα, του πετρελαίου και του
άνθρακα. Καθότι η παραγωγή τους σε παγκόσμιο επίπεδο εκτιμάται ότι όχι μόνο θα
παραμείνει στα σημερινά επίπεδα αλλά θα αυξηθεί οριακά. Θα έχει όμως αποτέλεσμα
στην αλλαγή του ενεργειακού μείγματος που είναι και το μέγα ζητούμενο και άρα
ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και την δημιουργία ενός καθαρότερου
περιβάλλοντος.
Βασικά
κίνητρα του ΙΕΑ για την υιοθέτηση πολιτικών που προάγουν τη χρήση των ΑΠΕ και
την Ενεργειακή Αποδοτικότητα, όπως φαίνεται ξεκάθαρα στο WEO 2016, είναι
η ανάγκη μείωσης την εξάρτησης από εισαγωγές υδρογονανθράκων και στερεών
καυσίμων και παράλληλα ο έλεγχος της πιθανολογούμενης κλιματικής αλλαγής,
έχοντας πλέον ως ισχυρό άλλοθι την συνθήκη των Παρισίων του 2015 (COP 21). Kαθ’ ότι μία
ανεξέλεγκτη αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη θα δημιουργούσε τεράστια
προβλήματα ασφάλειας παγκοσμίως.