Η Μικρή Κύπρος, Υπό Τουρκικές Απειλές, Διεξάγει Έρευνες για Υδρογονάνθρακες και Εμείς Άδωμεν

Με το συνταγματικό δημοψήφισμα στη Τουρκία να έχει ολοκληρωθεί και την απόλυτη επικράτηση του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, παρά τη μικρή διαφορά του 51.4%, εντύπωση προκαλεί η εμμονή της Άγκυρας στην αμφισβήτηση της Κυπριακής ΑΟΖ. Βάσει των τελευταίων δύο οδηγιών προς ναυτιλομένους ( NAVTEX) που εξέδωσε προχθές το Τουρκικό Υπουργείο Άμυνα δεσμεύει δύο μεγάλες περιοχές στα νότια της Κύπρου για έρευνες και ασκήσεις με πραγματικά πυρά. Συγκεκριμένα, με τις NAVTEX 403/17 και 404/17 η Αγκυρα προειδοποιούσε ότι στις 19/4 και τις αμέσως επόμενες ημέρες θα πραγματοποι oύσε ασκήσεις με πυρά, ενώ λίγο νωρίτερα ένα ωκεανογραφικό πλοίο της θα διεξήγαγε σεισμικές έρευνες με ειδικό καλώδιο.

Για να γίνει αντιληπτό το εύρος της αμφισβήτησης της Κυπριακής ΑΟΖ, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ του Κυπριακού Τύπου, το ανατολικό όριο 403/17 φθάνει στα νότια της Λεμεσού και περιλαμβάνει όχι μόνο το οικόπεδο 6 το οποίο η Τουρκία περιγράφει ως επικαθήμενο στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, αλλά τουλάχιστον ακόμη τέσσερα. Υπενθυμίζεται πως αυτή την περίοδο (έως και τις 15 Αυγούστου) η Κυπριακή Δημοκρατία έχει, επίσης, προαναγγείλει σεισμικές έρευνες με τα πλοία «Ramform Hyperion» και «Global Sentinel» σε τμήματα των οικοπέδων 6, 8, 9 και 11.

Όπως ανέφεραν σε συνομιλία τους με το energia. gr υψηλά ιστάμενες διπλωματικές πηγές στην Λευκωσία, οι Τουρκικές κινήσεις ναι μεν προβληματίζουν την Κυπριακή κυβέρνηση αλλά επουδενί δεν πρόκειται να επηρεάσουν τους σχεδιασμούς του Υπουργείου Ενέργειας και των εταιρειών που έχουν προγραμματίσει σεισμικές έρευνες αλλά και γεωτρήσεις κατά τους επόμενους μήνες. Όπως έγινε γνωστό κατά τη διάρκεια της τελετής υπογραφής των συμβολαίων του 3^ου Γύρου Παραχωρήσεων στις 6/4 η κοινοπραξία ΕΝΙ-ΤΟΤΑL προγραμματίζει για τις δύο πρώτες βδομάδες του Ιουλίου, ερευνητική γεώτρηση στο τεμάχιο 11 προκειμένου να διαφανεί αν το αιγυπτιακό κοίτασμα Ζορ εκτείνεται στο τεμάχιο 11.

Το ερευνητικό πρόγραμμα των δυο εταιρειών θα συμπληρώσει μια τρίτη ερευνητική γεώτρηση στο τεμάχιο 10 το οποίο έχει παραχωρηθεί στην γαλλική TOTAL η οποία στην συνέχεια με άδεια του υπουργικού συμβουλίου παραχώρησε το 50% των δικαιωμάτων στην ιταλική ΕΝΙ.

Όπως δήλωσε στο energia. gr ανώτερη κυβερνητική πηγή στη Λευκωσία “Είναι προφανές ότι η Άγκυρα μέσω των NAVTEX επιχειρεί να «τρομάξει» τις ξένες πετρελαϊκές εταιρίες οι οποίες όμως αψηφώντας τις μέχρι τώρα απειλές, επέλεξαν να συνεταιρισθούν με την Κυπριακή κυβέρνηση για την εκμετάλλευση αυτών που διαφαίνονται ως τα μεγαλύτερά εντοπισμένα κοιτάσματα στην Μεσόγειο, που μαζί με τα ισραηλινά και αιγυπτιακά κοιτάσματα ,μπορούν να δώσουν απαντήσεις σε κρίσιμα γεωστρατηγικά ερωτήματα και να διασφαλίσουν σε ένα βαθμό την ενεργειακή προμήθεια της Ευρώπης”.

Το σκηνικό αυτό των Τουρκικών απειλών και παρενοχλήσεων το βιώσαμε ήδη το 2010 και λίγο αργότερα όταν η Αμερικανική Noble προχώρησε στις πρώτες γεωτρήσεις στο Οικόπεδο 12. Τότε υπήρξε οξεία αντίδραση από το State Department στις ΗΠΑ ενώ και η Ισραηλινή αεροπορία και ναυτικό είχαν κινητοποιηθεί δημιουργώντας μία ηλεκτρονική ασπίδα προστασίας γύρω από το πλωτό γεωτρύπανο της Noble που εκτελούσε τις έρευνες. Σήμερα όπως προκύπτει από δηλώσεις Αμερικανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων, προβλέπεται ακόμη μεγαλύτερη κινητοποίηση και περιφρούρηση των ερευνητικών περιοχών, αυτή τη φορά από Αμερικανικές και Γαλλικές ναυτικές δυνάμεις. Η δε ενεργή πλέον εμπλοκή της Exxon Mobil (τη μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία του πλανήτη) αλλά και της Total διασφαλίζει ακόμη περισσότερο τις έρευνες στη Κυπριακή ΑΟΖ καθότι οι κυβερνήσεις των δύο αυτών εταιρειών δεν πρόκειται να ανεχθούν στο ελάχιστο τις Τουρκικές προκλήσεις που στερούνται νομικής βάσης, και προς αυτή την κατεύθυνση έχουν ήδη προειδοποιήσει την Άγκυρα.

Bλέπουμε λοιπόν από τη μία πλευρά η μικρή Κύπρος να έχει αναπτύξει μία έντονη ερευνητική δραστηριότητα για έρευνα και παραγωγή υδρογονανθρακών αποβλέποντας σε σημαντικά οικονομικά οφέλη, και από την άλλη η Ελλάδα, που βιώνει μία από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις στην ιστορία της, να είναι τελείως απαθής και αμέτοχη αδυνατώντας να αξιοποιήσει το συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτει στο Αιγαίο και αλλού. Με δεδομένη την μέχρι σήμερα επιτυχία της Κύπρου στις έρευνες υδρογονανθράκων, τόσο από πλευράς πολιτικών και διπλωματικών χειρισμών όσο και από άποψη αποτελέσματος (βλέπε σχετικό άρθρο μας «H Πρωτοπορία της Κύπρου και η Βραδυπορία της Ελλάδας στην Αξιοποίηση των Υδρογονανθράκων») το ερώτημα τίθεται πλέον μετ’ επιτάσεως ως προς τις θέσεις και τα σχέδια της Ελλάδας. Εδώ ως γνωστό έχουμε ένα τελείως διαφορετικό σκηνικό, κυριαρχούμενο από ένα διαχρονικό φοβικό σύνδρομο, αφού όχι μόνο έρευνες δεν διεξάγουμε στο Αιγαίο αλλά ούτε έχουμε τολμήσει να ανακηρύξουμε ΑΟΖ.

Ναι μεν η Ελλάδα προχώρησε (το 2014) μέσω του 2^ου Διεθνούς Γύρου Παραχωρήσεων στη Δυτική Ελλάδα και νοτίως της Κρήτης στον επίσημο καθορισμό των ορίων των θαλάσσιων οικοπέδων (ουσιαστικά πρόκειται για μία de facto υιοθέτηση όριων ΑΟΖ) στην ευρύτερη αυτή περιοχή, δεν έχει όμως κάνει απολύτως τίποτα για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων της για έρευνες στην υπόλοιπη χώρα συμπεριλαμβανομένου και του Αιγαίου. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα σήμερα δεν μπορεί να διεξάγει έρευνες ακόμα και σε περιοχές πλησίον των παραλίων της όπως λ.χ. στον Θερμαϊκό Κόλπο, στην περιοχή Ανατολικά της Θάσου (όπου έχουν εντοπισθεί αξιόλογα κοιτάσματα), στον Κόλπο του Ορφανού, στον Μεσσηνιακό Κόλπο για να αναφέρουμε λίγες μόνο τοποθεσίες. Με τους πολιτικούς και διπλωμάτες να προβάλλουν κατά καιρούς άπειρα νομικά και άλλα επιχειρήματα κατά της ανακήρυξης ΑΟΖ.

Αλλά αυτό που είναι ακατανόητο είναι η αποφυγή, από διαδοχικές κυβερνήσεις, της επέκτασης των χωρικών μας υδάτων από τα 6 ναυτικά μίλια στα 12 ναυτικά μίλια όπως δικαιούμαστε να πράξουμε βάσει των διατάξεων του Διεθνούς Δικαίου της Θαλάσσης. Μία κίνηση που θα επέτρεπε τη διεξαγωγή ερευνών σε μεγάλο τμήμα της επικράτειας. Δεν μπορεί η Κύπρος η οποία στερείται ενόπλων δυνάμεων και είναι ασφυκτικά περικυκλωμένη από Τουρκικά στρατεύματα να προχωρά σε ανακήρυξη ΑΟΖ και στη διεξαγωγή ερευνών την τελευταία δεκαετία και η Ελλάδα με σοβαρή στρατιωτική παρουσία να αδυνατεί να οργανώσει έρευνες πλησίον των ακτών της. Γι αυτό η κρίση που τόσο έντονα βιώνουμε το τελευταίο διάστημα δεν είναι απλά οικονομική, αλλά είναι κυρίως αξιακή και εθνική. Οι εταίροι μας διαμεσολάβησαν για να αποφύγουμε (τυπικά) την πτώχευση. Όμως σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να δώσoυν χέρι βοηθείας για να διεκδικήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Αυτό μόνο εμείς οι ίδιοι μπορούμε να κάνουμε. Θα θελήσουμε άραγε;