Τα
αποτελέσματα της τελευταίας τακτικής συνόδου του Οργανισμού
Πετρελαιοπαραγωγικών Κρατών (
OPEC)
στη Βιέννη την περασμένη Πέμπτη (30/11) είναι γνωστές και αναφερθήκαμε
επανειλημμένα σε αυτά μέσα από αρθρογραφία στο
energia
.gr. Η βασική απόφαση αφορά την δέσμευση των χωρών-μελών
του καρτέλ να παρατείνουν για εννέα ακόμη μήνες τους περιορισμούς στην παραγωγή
των κρατών-μελών τους, βάσει συμφωνηθέντων ποσοστώσεων, που διαφορετικά θα έληγαν
στα τέλη Μαρτίου 2018. Χωρίς να αυξηθεί ο όγκος μείωσης της παραγωγής του OPEC, η
οποία παραμένει στο 1.8 εκατ. βαρέλια/ημέρα, η συμφωνία εξασφαλίζει τον περιορισμό της παραγωγής για ένα 12μηνο, ιδίως των
μεγάλων παραγωγών με προεξέχουσα την Σ. Αραβία που παραδοσιακά παίζει τον ρόλο
του αιωρούμενου παραγωγού (swing producer).
Εάν κάτι
αποτελεί είδηση σε αυτή την μάλλον ήσυχη συνάθροιση στη Βιέννη την περασμένη
εβδομάδα, που δε θύμιζε σε τίποτα προηγούμενες και μάλλον θυελλώδεις
συναντήσεις με τελευταία αυτή του Νοεμβρίου του 2014, είναι η επιβολή πλαφόν
σε Λιβύη και Νιγηρία, οι οποίες έως τώρα -επικαλούμενες την έκρυθμη κατάσταση
στις περιοχές παραγωγής (εμφύλιος στην Λιβύη, αυτονομιστικό κίνημα στις εκβολές
του Νίγηρα στην Νιγηρία)- είχαν αυτοεξαιρεθεί από τα
quotas
παραγωγής,
πράγμα που μπορούσε να οδηγήσει σε απρόβλεπτες καταστάσεις τη στιγμή που εδώ
και μήνες έχει αρχίσει η ανάκαμψη της παραγωγής αμφοτέρων. Με την Λιβύη να
κινείται πλέον σχεδόν στο 1,0 εκατ. βαρέλια/ημέρα (+60% σε σύγκριση με αρχές
του 2017) και τη Νιγηρία να έχει ανακάμψει στα 1,6 εκατ. βαρέλια/ημέρα. Ακόμη
οι αποφάσεις του Καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών στις 30/11 έρχονται να
επισφραγίσουν, εάν όχι να μονιμοποιήσουν, τη γραμμή σύμπλευσης
OPEC
και
ομάδος χωρών της Κασπίας και της Κεντρικής Ασίας, καθοδηγούμενων από τη Ρωσία,
οι οποίες αποδεχόμενες την ανάγκη στήριξης των τιμών έχουν δεχθεί να συνδράμουν
το Καρτέλ στις προσπάθειες, συμφωνώντας σε περικοπές και ποσοστώσεις,
αποκομίζοντας και αυτές μέρισμα από την αύξηση των τιμών και την διατήρησή τους
πάνω από το επίπεδο των $60 το βαρέλι.
Έχει ενδιαφέρον να επισημάνουμε μια σειρά από αξιοσημείωτες
εξελίξεις μετά την σύνοδο του
OPEC,
που χαρακτηρίζουν πλέον την διεθνή αγορά αργού και φαίνονται ότι θα επηρεάσουν
τους όρους λειτουργίας της και την συμπεριφορά
των βασικών παικτών. Η
πρώτη διαπίστωση αφορά το νέο διεθνές μπλοκ που
άτυπα μεν, ουσιαστικά δε, θα οδηγήσει τις εξελίξεις από εδώ και εμπρός αφού OPEC
and Partners (δηλ.
OPEC,
Ρωσία κα) μεταξύ τους ελέγχουν το 50% της παγκόσμιας παραγωγής η οποία τον
Οκτώβριο του 2017 είχε διαμορφωθεί στα 97.8 εκατ. βαρέλια/ημέρα. Η
δεύτερη
διαπίστωση έχει να κάνει με την Σαουδική Αραβία, η οποία και ηγήθηκε της προσέγγισης
με την Ρωσία, και ως ο
de
facto
ρυθμιστής καταστάσεων εντός του
OPEC
έρχεται
τώρα μέσω του υπουργού πετρελαίου της,
κ. Χαλιντ αλ Φαλίχ να επιβάλλει την τάξη εντός των κόλπων του καρτέλ αλλά και
εκτός
OPEC
συμμετεχόντων χωρών. Ο εν λόγω υπουργός υπήρξε
απόλυτα σαφής ως προς τον πρωταγωνιστικό ρόλο που πρόκειται να συνεχίσει να
διαδραματίζει το Βασίλειο των Σαούντ στον έλεγχο της αγοράς και στην αυστηρή
συμμόρφωση με τους συμφωνηθέντες όρους από όλα τα συμπράττοντα κράτη, εντός και
εκτός του καρτέλ. Η
τρίτη διαπίστωση
ευρίσκεται στην αντίδραση της αγοράς αφ’ ης στιγμής υπήρξε συμφωνία για την
παράταση των περικοπών στην παραγωγή για όλο το 2018. Οι τιμές των βασικών
benchmarks, τόσο του
Brent
στο
ICE, του
WTI
στο
NYMEX
αλλά
και το καλάθι του
OPEC
δεν ενισχύθηκαν ιδιαίτερα παρά μόνο οριακά και παρέμειναν σαφώς κάτω του
πρόσφατου
peak
των $64.5 στις αρχές Νοεμβρίου, ενώ τα τελευταία 24ωρα κινούνται
στα $63.3-$64.20 ανά βαρέλι.
Η εξήγηση για
την ήπια αυτή αντίδραση της αγοράς ευρίσκεται στο γεγονός ότι οι περισσότεροι
traders
είχαν
εδώ και εβδομάδες προεξοφλήσει την απόφαση των OPEC and Partners, οδηγώντας
έτσι τις τιμές σταθερά άνω των $ 60 το βαρέλι, με προοπτική σταθεροποίησης της
ζώνης διακύμανσης μεταξύ $60-65 για τους επόμενους μήνες.
Η νέα αυτή ισορροπία τιμών κάθε άλλο παρά εξασφαλισμένη
μπορεί να θεωρηθεί όσο αυξάνεται ανεξέλεγκτα η παραγωγή αργού των ΗΠΑ η οποία
αποτελεί τον μεγάλο αστάθμητο παράγοντα τα τελευταία 2-3 χρόνια. Με τις σχετικά
υψηλές σημερινές τιμές οι εκτιμήσεις για αύξηση της παραγωγής των ΗΠΑ το 2018
ομιλούν για +1.5 εκατ. βαρέλια/ημέρα, ποσότητες
που θα έρθουν να προστεθούν στην σημερινή παραγωγή των 9.48 εκατ.
βαρέλια/ημέρα. Αυτό σημαίνει ότι σε λιγότερο από 12 μήνες η παγκόσμια αγορά θα
αντιμετωπίσει μια πλημμυρίδα αργού με αύξηση των αποθεμάτων (που τώρα χάρη στην
πολιτική των OPEC and Partners έχουν αρχίσει να μειώνονται) πράγμα που θα
οδηγήσει σε μείωση των τιμών. Με τους χιλιάδες μικροπαραγωγούς των ΗΠΑ να
ωφελούνται άμεσα από την πολιτική του OPEC αυξάνοντας συνέχεια την παραγωγή
τους και επενδύοντας σε νέα κοιτάσματα, υπάρχει έντονος προβληματισμός κατά
πόσο αποτελεσματική μπορεί να αποβεί μακροχρόνια η σημερινή προσέγγιση του
Καρτέλ για τον έλεγχο των τιμών. Έτσι βλέπουμε ανάγλυφα πως η απώλεια παραγωγής
των
OPEC
and
Partners
σημαίνει αύξηση αυτής των ανταγωνιστών τους στις ΗΠΑ.
Πρόκειται περί μιας μάλλον αδιεξόδου καταστάσεως,
και αργά ή γρήγορα οι βασικοί παίκτες θα
αναγκασθούν για μια ακόμη φορά να αναθεωρήσουν
την πολιτική τους.