Ως να μην έφθανε ο χορός των επί σειρά ετών κραυγαζόντων υπερπατριωτών
περί της εξυφαινόμενης συνωμοσίας από τις ξένες δυνάμεις και τις μεγάλες πετρελαϊκές
που τόσα χρόνια εσκεμμένα εμπόδιζαν τις έρευνες πετρελαίου στην χώρα μας, με
τις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες να κατηγορούνται για προδοτική συμπεριφορά λόγω
της υποτιθέμενης άρνησης τους να προχωρήσουν στην ανακήρυξη ΑΟΖ στο Αιγαίο, τώρα
έχουμε φθάσει στο άλλο άκρο με ορισμένα κυβερνητικά στελέχη να προβαίνουν σε
πομπώδεις δηλώσεις -υποτίθεται προς τόνωση του εθνικού φρονήματος- όπου λίγο
πολύ φέρουν την χώρα μας να γίνεται οσονούπω σημαντικός πετρελαιοπαραγωγός.
Γιατί πώς αλλιώς να εξηγήσουμε τις πρόσφατες δηλώσεις του
υπουργού Εθνικής Άμυνας κ. Πάνου Καμμένου, τις οποίες μάλιστα φιλοξενήσαμε στο
πόρταλ (
εδώ) ο οποίος
μόλις προ ολίγων ημερών φέρεται να δήλωσε ότι «το 2018 θα προχωρήσουμε στις
απαιτούμενες πολιτικές ενέργειες για τη διασφάλιση της οικονομικής ζώνης,
προκειμένου να προχωρήσουμε στις εξορύξεις του φυσικού αερίου και του
πετρελαίου», για να συνεχίσει σε πιο έντονο ύφος: «Η Ελλάδα, αυτόν τον χρόνο,
γίνεται χώρα παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου, αρχίζει μια νέα περίοδος
για τη χώρα μας ....». Εάν κάποιος δεν γνωρίζει το θέμα είναι πολύ πιθανό, διαβάζοντας
τις δηλώσεις του κ. Υπουργού, να πιστέψει ότι μόλις τώρα η χώρα μας αποφάσισε
να ξεκινήσει έρευνες για υδρογονάνθρακες και μάλιστα είναι έτοιμη να προχωρήσει
και σε παραγωγή μέσα στους επόμενους μήνες!
Ευτυχώς για τους αναγνώστες του energia.gr, που έχουν παρακολουθήσει διαχρονικά
το θέμα και οι οποίοι γνωρίζουν πως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι όπως -για
προφανείς μικροπολιτικούς λόγους- επιθυμεί να τα παρουσιάσει ο κ. Πάνος Καμμένος. Η αλήθεια
είναι ότι μετά από μια αδικαιολόγητη 15ετή απουσία και πλήρη αποχή, οι έρευνες
σε επίπεδο σεισμικών ερευνών, ξεκίνησαν πάλι το 2011 επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, για
να συνεχιστεί η προσπάθεια με την ίδρυση της ΕΔΕΥ και την πλήρη ανασύνταξη του
νομικού και διοικητικού πλαισίου. Ακολούθως, επί συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ,
προκηρύχθηκαν οι πρώτοι διαγωνισμοί και υπεγράφησαν συμβάσεις με
παραχωρησιούχους για τρεις περιοχές στην Δυτική Ελλάδα (Ήπειρος, Πατραϊκός,
Κατάκολο), ενώ το 2014 προκηρύχτηκε ο Διεθνής Γύρος Παραχωρήσεων για τις
περιοχές Ιονίου και νότια της Κρήτης, αφού προηγουμένως είχε διασφαλισθεί η οικονομική
ζώνη με την προβλεπόμενη από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)
διαδικασία, με την ανακοίνωση των συντεταγμένων των ορίων των παραχωρήσεων στην
γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών στην Ν. Υόρκη. Ακολούθησε η δημοσίευση του
διαγωνισμού (και των συντεταγμένων) στην εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων -και
άρα η
de facto κατοχύρωση ΑΟΖ στη
Δυτική Ελλάδα- και τον Ιούλιο του 2015 κατατέθηκαν προσφορές από τρεις
κοινοπραξίες και εταιρείες, ενώ το 2017 υπεγράφησαν οι πρώτες συμβάσεις στο
πλαίσιο του ανωτέρω διαγωνισμού.
Και ενώ τα ανωτέρω περιγράφουν -περιληπτικά μεν, αλλά πλήρως-
τη σοβαρή προεργασία που προηγήθηκε για να μπορούμε σήμερα να διατηρούμε
βάσιμες ελπίδες ότι σύντομα -δηλ το 2019 το νωρίτερο- θα ξεκινήσουν ερευνητικές
γεωτρήσεις στο Ιόνιο, τίποτε δεν προεξοφλεί ότι θα ανακαλυφθούν εμπορικά
εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα, πόσο μάλλον να ξεκινήσει η παραγωγική τους
εκμετάλλευση και μάλιστα εντός του τρέχοντος έτους! Το μόνο σίγουρο είναι ότι
του χρόνου η Energean Oil and Gas, που έχει την παραχώρηση του Κατάκολου, θα
προχωρήσει σε παραγωγική γεώτρηση (καθότι το κοίτασμα είναι βεβαιωμένο) με προοπτική
την παραγωγή 2500 με 3500 χιλ. βαρελιών το χρόνο (πρόκειται περί μικρού
κοιτάσματος), ενώ τα ΕΛΠΕ θα προχωρήσουν σε δύο ερευνητικές γεωτρήσεις στην
περιοχή παραχώρησης τους στον Πατραϊκό Κόλπο. Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί
ότι μετά από πολυετείς και συστηματικές ερευνητικές προσπάθειες από την
Energean, η παραγωγή του Πρίνου -του μοναδικού σήμερα παραγωγικού κοιτάσματος
στην Ελλάδα- έχει ανακάμψει στα 5000 βαρελια την ημέρα (η παραγωγή είχε πατώσει
στα 500 βαρ. ημερησίως όταν το ανέλαβε η εν λόγω εταιρία το 2009), με προοπτική
αυτή να αυξηθεί περαιτέρω, καθώς η εταιρεία έχει πρόγραμμα να προχωρήσει στη
εκμετάλλευση των δευτερογενών κοιτασμάτων του Πρίνου, εντός των ορίων της
παραχώρησης της.
Τέλος, και προς άρση κάθε αμφιβολίας περί της επικρατούσας
κατάστασης αναφορικά με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην
Ελλάδα, θα πρέπει να τονισθεί ότι τα αποδεδειγμένα σήμερα κοιτάσματα μόλις φθάνουν
τα 60 εκατ. βαρελια (περιλαμβάνουν τον Πρίνο, το Κατάκολο και την Επανωμή), ενώ
μελέτη του ΙΕΝΕ (2015) αναφέρει ότι τα συνολικά εκτιμώμενα και δυνητικά κοιτάσματα
(estimated and contingent reserves) της χώρας ανέρχονται στο 1,0 δισ. βαρέλια.
Για αυτό το λόγο, τα αποτελέσματα των προγραμματισμένων
γεωτρήσεων στο Ιόνιο τα επόμενα χρόνια (2019-2022) αναμένονται με πολύ μεγάλο
ενδιαφέρον. Βάσει των ανωτέρω όμως απόλυτα τεκμηριωμένων στοιχείων, δεν
συνάγεται το συμπέρασμα ότι εντός του 2018 η Ελλάδα θα γίνει παραγωγός
πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο δρόμος προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι
μακρύς και μάλλον δύσβατος, για αυτό τόσο ο κ. υπουργός, όσο και οι θιασώτες
της ‘εδώ και τώρα ΑΟΖ’* καλά θα κάνουν να κρατούν μικρό καλάθι.
------------------------------------------------------------------------------------
*Σημ.
: Όπως έχει δείξει η
μέχρι σήμερα εμπειρία πολλών κρατών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδος, δεν
είναι απαραίτητη η διακήρυξη ΑΟΖ προκειμένου να οργανωθούν έρευνες για
υδρογονάνθρακες. Η ύπαρξη θεσμοθετημένης ΑΟΖ οπωσδήποτε βοηθά στην διασφάλιση
του νομικού καθεστώτος των υπό έρευνα περιοχών, αλλά εντός των ορίων της ΕΕ αυτό
δεν αποτελεί προϋπόθεση.