Σε μια ιδιαίτερα δύσκολη οικονομική συγκυρία, ο φυσικός πλούτος και
οι ενεργειακοί πόροι αναδεικνύονται η μοναδική ελπίδα ανάκαμψης για την
Ελλάδα. Πόσο έτοιμη είναι η χώρα να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητές της ως
προς την παραγωγή ενέργειας από εναλλακτικές πηγές, και ποια είναι τα
προβλήματα που συναντά;
Τα ερωτήματα της EurΑctiv.gr γύρω από αυτό το ακανθώδες θέμα, απαντά ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Γιώργος Παπαρσένος,
κάνοντας ταυτόχρονα έναν ενδιαφέροντα απολογισμό για το έργο και τις
υποδομές του Διαχειριστή Εθνικού συστήματος Φυσικού Αερίου που ιδρύθηκε
τον Μάρτιο του 2007 προκειμένου να εφαρμοστούν και στην Ελλάδα, οι
ρυθμίσεις της Οδηγίας για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου.
EurActiv
.
gr
:
Οι ενεργειακοί πόροι έχουν αποκτήσει σήμερα καθοριστική γεωπολιτική
σημασία, ίσως περισσότερη από κάθε άλλη περίοδο στην πρόσφατη παγκόσμια
ιστορία.
Ποιος ο ρόλος του φυσικού
αερίου και του ΔΕΣΦΑ γενικά στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη και
ειδικότερα στον αντίστοιχο της Βαλκανικής;.
Γ. Παπαρσένος: Στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται
αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου τις επόμενες δεκαετίες με ταυτόχρονη
μείωση της εγχώριας παραγωγής. Το γεγονός αυτό θα αυξήσει τις ανάγκες
για εισαγωγή φυσικού αερίου που θα μεταφέρεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση είτε
μέσω αγωγών είτε με την μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου (υφα). Στον
χώρο της Ελλάδας και της Βαλκανικής, τη συγκεκριμένη στιγμή, ο ΔΕΣΦΑ
προετοιμάζεται και για τις δύο περιπτώσεις (α) αυξάνοντας την
δυναμικότητα των δύο εισόδων φυσικού αερίου μέσω αγωγών στη χώρα με την
κατασκευή και θέση σε λειτουργία συμπιεστή φυσικού αερίου, στην Νέα
Μεσήμβρια της Θεσσαλονίκης, (β) αναβαθμίζοντας την τρίτη είσοδο φυσικού
αερίου στη χώρα, δηλαδή τον σταθμό υποδοχής υφα στη Ρεβυθούσα, με την
αύξηση της ικανότητάς του σε αποθήκευση και σε αεριοποίηση υφα, (γ)
αυξάνοντας την ικανότητα ανάστροφης φυσικής ή εικονικής ροής φυσικού
αερίου από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία.
Για σεισμογενείς περιοχές, όπως αυτής της Βαλκανικής, φαίνεται ότι η
μακροπρόθεσμη ενεργειακή λύση θα συνδυάζει τη χρήση των Ανανεώσιμων
Πηγών Ενέργειας, με εξοικονόμηση ενέργειας και χρήση φυσικού αερίου. Το
φυσικό αέριο είναι αναγκαίο, δεδομένου ότι η παραγωγή ενέργειας από
ανανεώσιμες πηγές είναι από τη φύση της διακοπτόμενη. Κατά συνέπεια ο
ρόλος εταιρειών, όπως ο ΔΕΣΦΑ, που μεταφέρει φυσικό αέριο από μια
περιοχή σε άλλη, θα είναι σημαντικός για πολλές δεκαετίες.
EurActiv
.
gr
:
Η Ελλάδα θα μπορούσε και στον τομέα των ενεργειακών πόρων να παίξει
πρωταγωνιστικό ρόλο, πόσο μάλλον αν επιβεβαιωθούν σημαντικά κοιτάσματα
φυσικού αερίου μέσα στα όρια της ελληνικής ΑΟΖ. Πόσο επηρεάζουν οι
εξελίξεις αυτές τον στρατηγικό
σχεδιασμό του ΔΕΣΦΑ;
Γ. Παπαρσένος: Ο ΔΕΣΦΑ επιδιώκει μέσω της
στρατηγικής του να συμβάλει ώστε η Ελλάδα να καταστεί διαμετακομιστικό
κέντρο υποδοχής και διανομής φυσικού αερίου για το σύνολο της
νότιο-ανατολικής Ευρώπης. Για το λόγο αυτό συμμετέχει σε έργα μεταφοράς
ποσοτήτων φυσικού αερίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση είτε από νέες πηγές,
όπως αυτή της περιοχής της Κασπίας, είτε από νέες διαδρομές για ρωσικό
φυσικό αέριο, όπως αυτή μέσω της Μαύρης Θάλασσας (έργο South Stream). Η
ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην νότιο-ανατολική Μεσόγειο, σε
θαλάσσιες περιοχές της Κύπρου και του Ισραήλ, προσθέτει άλλη μια θετική
διάσταση στον χώρο της Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κέντρου φυσικού
αερίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά συνέπεια στις επιδιώξεις του
ΔΕΣΦΑ και αυξάνει τη στρατηγική σημασία των υποδομών του, υφιστάμενων
και μελλοντικών. Τα ανωτέρω θα αποκτήσουν περαιτέρω βαρύτητα αν
επιβεβαιωθούν σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου μέσα στα όρια της
ελληνικής ΑΟΖ.
EurActiv
.
gr
:
E
να
δαιδαλώδες σύστημα αγωγών μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου
περιστοιχίζει τη χώρα μας. Παρόλα αυτά, η Ελλάδα δεν φαίνεται να είναι
έτοιμη να εκμεταλλευτεί τη γεωγραφική της θέση. Ο αγωγός
ITGI
–στον όποιο υπήρχε και ελληνική συμμέτοχη-- εγκαταλείφθηκε, μέρος μόνο του αγωγού
TAP
διασχίζει τη χώρα και στον αγωγό
SOUTH
STREAM
,
όπου επίσης υπάρχει ελληνική παρουσία, υπάρχουν σημαντικές
καθυστερήσεις. Ποια, αλήθεια, είναι η κατάσταση με τους αγωγούς που
ενδιαφέρουν άμεσα την Ελλάδα; Μήπως μπαίνουμε σε ένα ιδιότυπο περιθώριο
και σε αυτόν τον τομέα;
Γ. Παπαρσένος: Η πρόκληση για επιτυχία στον τομέα
των διαμετακομιστικών αγωγών φυσικού αερίου διαμέσου της Ελλάδος με
αποκόμιση ωφελειών για αυτήν καθίσταται μεγαλύτερη από ότι πριν μερικά
χρόνια εξαιτίας της σημερινής οικονομικής συγκυρίας της χώρας, που εν
γένει δεν διευκολύνει τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της.
Σε ό,τι αφορά την μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου προς την
Ευρωπαϊκή Ένωση από την περιοχή της Κασπίας, η
κοινοπραξία Shah Deniz II, υπεύθυνη για την ανάπτυξη και εκμετάλλευση
του ομώνυμου κοιτάσματος φυσικού αερίου της Κασπίας, προεπέλεξε τους
αγωγούς TAP (Trans-Adriatic Pipeline) και Nabuco West για τη μεταφορά
του Κασπιανού φυσικού αερίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο πρώτος εξ’
αυτών περνά διαμέσου της Ελλάδος κατά περίπου 500 χιλιόμετρα. Η απόφαση
για την οριστική όδευση μεταφοράς και τον αντίστοιχο αγωγό θα κριθεί
στις αρχές του 2013. Κατά συνέπεια, η χώρα μας εξακολουθεί να είναι σε
θέση να επηρεάσει θετικά την απόφαση για μεταφορά κασπιανού φυσικού
αερίου από το συγκεκριμένο υπό ανάπτυξη κοίτασμα διαμέσου της Ελλάδος
και να επιδιώξει να αποκομίσει σχετικά οφέλη.
Ο ελληνο-ιταλικός αγωγός (ITGI) –στον όποιο υπάρχει ελληνική
συμμετοχή μέσω της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ- δεν προκρίθηκε μεν από
την κοινοπραξίαShah Deniz II, για μεταφορά κασπιανού φυσικού αερίου από
το συγκεκριμένο υπό ανάπτυξη κοίτασμα, εξακολουθεί όμως να υφίσταται ως
έργο και διεκδικεί ρόλο στην μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή
Ένωση από νέες πηγές, με μια κάποια διαφοροποίηση όμως ως προς τον
αρχικό σχεδιασμό (π.χ. από τα κοιτάσματα του Ισραήλ, της Κύπρου, κλπ).
Αμφότεροι οι αγωγοί TAP και ITGI ανήκουν στον λεγόμενο «νότιο
διάδρομο φυσικού αερίου» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή στην σχεδιαζόμενη
υποδομή με την οποία θα μεταφερθεί αέριο στην Ευρώπη από πηγές της
Κασπίας και της Μέσης Ανατολής, με σκοπό να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός
προμήθειας φυσικού αερίου και η ασφάλεια εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής
Ένωσης. Σύντομα αναμένεται να αναδειχθούν από το ΥΠΕΚΑ, οι λεπτομέρειες
της πολιτικής του, υπό τις σημερινές συνθήκες, για τον «νότιο διάδρομο»
διαμέσου της Ελλάδος
Σε ό,τι αφορά την μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου προς την
Ευρωπαϊκή Ένωση από νέες διαδρομές για ρωσικό φυσικό αέριο, όπως αυτή
μέσω της Μαύρης Θάλασσας (αγωγός South Stream), η Gazprom δίνει χρονική
προτεραιότητα στην ανάπτυξη της βόρειας διαδρομής του αγωγού (Βουλγαρία –
Σερβία – Ουγγαρία – Σλοβενία – Ιταλία). Η ανάπτυξη της νότιας διαδρομής
με νέο αγωγό μέσω Ελλάδος (Βουλγαρία – Ελλάς – Ιταλία) θα αποφασισθεί
αργότερα. Η κοινή ελληνορωσική εταιρεία μεταξύ Gazprom και ΔΕΣΦΑ, που
συστάθηκε τον Ιούνιο 2010, είναι εν λειτουργία και παρακολουθεί τις
σχετικές εξελίξεις για να εφαρμόσει ένα από τα οκτώ σενάρια της μελέτης
σκοπιμότητας που εκπονήθηκε . Σε κάθε περίπτωση, η υλοποίηση ακόμη και
της απλής αναβάθμισης των υφισταμένων αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου
από Βουλγαρία προς Ελλάδα, που είναι ένα από τα σενάρια που μελετήθηκαν,
θα αυξήσει τις ποσότητες ρώσικου φυσικού αερίου που μπορούν να
εισαχθούν στην Ελλάδα ενισχύοντας έτσι την ασφάλεια εφοδιασμού
της.
EurActiv
.
gr
:
Σε μια περίοδο γενικής κάμψης της ελληνικής οικονομίας ο ΔΕΣΦΑ φαίνεται να μην ακ
o
λουθεί τον κανόνα. Ποια είναι η οικονομική κατάσταση της εταιρίας;
Γ. Παπαρσένος: Η οικονομική κατάσταση του ΔΕΣΦΑ είναι εξαιρετική. Ο ΔΕΣΦΑ κατετάγη, το 2011 στην 8η θέση στο σύνολο των ελληνικών εταιρειών βάσει του ύψους της κερδοφορίας, έναντι 27ης το
2009. Η οικονομική κατάσταση του ΔΕΣΦΑ βαίνει διαρκώς
βελτιούμενη σύμφωνα με τα δημοσιευμένα οικονομικά αποτελέσματα των ετών
2009, 2010, 2011 και τα ανεπίσημα στο πρώτο εξάμηνο του 2012. Μιλάμε
για υπερτετραπλασιασμό των ετήσιων κερδών μετά από φόρους χρήσεως, από
τα 22,5 εκατ. ευρώ το 2009 στα 86,0 εκατ. ευρώ το 2011 και στα
αναμενόμενα 95 εκατ. ευρώ το 2012. Η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης
του ΔΕΣΦΑ προέρχεται από την ορθολογική διαχείρισή του, με αύξηση των
εσόδων και μείωση εξόδων του ΔΕΣΦΑ, που δεν αποφέρουν προστιθέμενη αξία.
EurActiv
.
gr
:
Δυο χρόνια μετά την ανάληψη της θέσης που κατέχετε στον ΔΕΣΦΑ ποιος είναι ο απολογισμός της παρουσίας σας εκεί;
Γ. Παπαρσένος: Είμαι εξαιρετικά ικανοποιημένος για
την σημαντική αύξηση της αξίας του ΔΕΣΦΑ κατά τη διάρκεια των εικοσιοκτώ
μηνών παρουσίας μου στο ΔΕΣΦΑ. Δεν είναι η βελτίωση των οικονομικών
αποτελεσμάτων, των αριθμών, που έχει τη μεγαλύτερη σημασία, όσο η
βελτίωση της οργάνωσης της εταιρείας, η θέσπιση διαδικασιών και οδηγιών
εργασίας, η εισαγωγή ορισμένων πληροφοριακών συστημάτων που διαμορφώνουν
ένα πλαίσιο για τη λήψη ορθών αποφάσεων με διαφάνεια και τέλος η
έμπνευση και παρότρυνση των άριστων στελεχών της εταιρείας, να
δημιουργήσουν και να δώσουν το καλύτερο του εαυτού τους για το συλλογικό
καλό, την εταιρεία. Ως αποτέλεσμα αυτών, απελευθερώθηκε η αγορά του
φυσικού αερίου με την ενεργό συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ και γίνεται, σε
συνεργασία με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, διαρκώς πιο ευέλικτη για
τους συμμετέχοντες σε αυτήν, εφοδιάζεται η χώρα με φθηνότερο φυσικό
αέριο, μειώνονται οι χρεώσεις των υπηρεσιών του ΔΕΣΦΑ κατά 20 % από την
1.1.2013 χωρίς προβλήματα στην κερδοφορία του και στην χρηματοδότηση του
επενδυτικού προγράμματός του.
Κατά την διάρκεια τριών κρίσεων εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο
από την Τουρκία και εν τίνι μέτρω από τη Βουλγαρία, τον Ιανουάριο και
Φεβρουάριο του 2012, ο ΔΕΣΦΑ συνεργάστηκε αρμονικά με τη Ρυθμιστική Αρχή
Ενέργειας και τον ομόλογό του στα ηλεκτρικά δίκτυα, ΑΔΜΗΕ, και
αντιμετώπισε επιτυχώς τις κρίσεις αποσπώντας ευμενή σχόλια από την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Είναι υπό ολοκλήρωση ή πλήρη ανάπτυξη η κατασκευή των νέων κλάδων
τροφοδοσίας με φυσικό αέριο της Εύβοιας και της Πελοποννήσου και του
συμπιεστή φυσικού αερίου στην Νέα Μεσήμβρια, στη Θεσσαλονίκη. Έχει ήδη
ξεκινήσει η διαδικασία των διαγωνισμών για τη 2η αναβάθμιση
του σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα. Έχει τέλος
διαμορφωθεί το πλαίσιο και δρομολογούνται συμπληρωματικές επενδύσεις που
θα επιτρέψουν σύντομα να αξιοποιηθούν ακόμη περισσότερο οι υποδομές του
ΔΕΣΦΑ για εφοδιασμό της χώρας με μεγαλύτερες ποσότητες φυσικού αερίου
αλλά και των παρακείμενων χωρών, όπως, για παράδειγμα, της Βουλγαρίας.
Στο πλαίσιο της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης του ΔΕΣΦΑ έγιναν
ανεξάρτητες αποτιμήσεις της αξίας του ΔΕΣΦΑ από νομικής, οικονομικής /
φορολογικής και τεχνικής πλευράς (legal, financial /
tax and technical due dilligence). Όλες οι αποτιμήσεις ήταν θετικές με
εντοπισμό μικρών κινδύνων. Σημειώνεται ότι ο ΔΕΣΦΑ κατά τον σχεδιασμό,
κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση των αγωγών και εγκαταστάσεών του
εφαρμόζει όλα τα σχετικά ευρωπαϊκά πρότυπα. Είναι δε, σε σχέση με όλες
τις ελληνικές εταιρείες, κάτοχος των περισσοτέρων πιστοποιημένων
συστημάτων ποιότητας, ασφάλειας και υγιεινής των εργαζομένων, ασφάλειας
των εγκαταστάσεων και προστασίας του περιβάλλοντος. Η διαδικασία λήψης
των πιστοποιήσεων αυτών εντατικοποιήθηκε τα δύο τελευταία έτη.
EurActiv
.
gr
:
Με
την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΠΑ τι θα συμβεί στον ΔΕΣΦΑ που είναι 100%
θυγατρική του εταιρία; Μήπως υπάρχουν σχέδια για απόσχιση της εταιρίας
και ανεξάρτητης πορείας στο μέλλον;
Γ. Παπαρσένος: Με όσα είχα την ευκαιρία να αναδείξω
προηγουμένως, μπορώ να ισχυρισθώ, ευθύς εξ αρχής, ότι η τοποθέτηση
κεφαλαίων τρίτων στον ΔΕΣΦΑ αποτελεί ασφαλή και επικερδή επένδυση. Η
ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ αποτελεί κυβερνητική πολιτική, τη
διαδικασία της οποίας υλοποιεί το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής
Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ). Ο ρόλος της Διοίκησης του ΔΕΣΦΑ είναι
να παρέχει κάθε δυνατή πληροφορία που απαιτείται στη διαδικασία της
ιδιωτικοποίησης και να πασχίζει για την αύξηση της αξίας του ΔΕΣΦΑ. Η
σχετική διαδικασία ιδιωτικοποίησης έχει σχεδιασθεί με τέτοιο τρόπο που
κάθε ενδεχόμενο είναι δυνατό. Δηλαδή, ο ΔΕΣΦΑ να ιδιωτικοποιηθεί από
κοινού με τη ΔΕΠΑ και να παραμείνει ως θυγατρική της ΔΕΠΑ, όπως είναι
τώρα, και να λειτουργεί υπό το μοντέλο του «ανεξάρτητου διαχειριστή
μεταφοράς». Εναλλακτικά, μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί ξεχωριστά από τη
ΔΕΠΑ, να διαχωριστεί ιδιοκτησιακά από αυτήν, ακολουθώντας ανεξάρτητη
πορεία στο μέλλον. Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή του (των) επενδυτή (ων)
δεν θα βασισθεί μόνο στο ύψος του προσφερόμενου τιμήματος αλλά και στη
συμβατότητα της προτεινόμενης στρατηγικής του (τους) με εκείνη της
εθνικής στρατηγικής στον τομέα του φυσικού αερίου. Το πώς θα εκφρασθεί
το ενδιαφέρον των επενδυτών της ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ θα επηρεάσει αναμφίβολα
το μέλλον των δύο εταιρειών.
(από euractiv.gr, 19/07/2012)