Χαμηλές παραμένουν οι επιδόσεις της χώρας μας όσον αφορά την
δυνατότητα προσέλκυσης επενδύσεων στους υδρογονάνθρακες, όπως προκύπτει από την
έρευνα που πραγματοποίησε διεθνώς το Fraser Institute με τίτλο «Global Petroleum
Survey 2012». Το Ινστιτούτο πραγματοποίησε δημοσκοπήσεις σε πλήθος ενεργειακών
ομίλων και κατέταξε την Ελλάδα 21η στην Ευρώπη και 93η διεθνώς στην ελκυστικότητα,
ενώ τα σχόλια των ξένων πετρελαϊκών συχνά δεν ήταν θετικά για την εγχώρια αγορά.
Η μελέτη επιχειρεί να καταγράψει τα εμπόδια, ρυθμιστικά ή
μη, τα οποία παρουσιάζει η κάθε χώρα όσον αφορά τις επενδύσεις στον τομέα του
πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Στα πλαίσια αυτά, βολιδοσκοπήθηκαν οι διοικήσεις
εταιρειών, εμπειρογνώμονες και αναλυτές του κλάδου, οι οποίοι αριθμούν 623 στο
σύνολο και ασφαλώς αποτελούν ένα καλό «μπούσουλα» για τον σκοπό της μελέτης. Επίσης,
το Fraser Institute σημειώνει ότι το «σκορ» της κάθε χώρας προέκυψε με βάση 18
διαφορετικές παραμέτρους.
Στον σύνθετο δείκτη που μετράει την ελκυστικότητα της κάθε χώρας
για επενδύσεις στους υδρογονάνθρακες με βάση και τα 18 κριτήρια, η χώρα μας κατατάσσεται
21η πανευρωπαϊκά, δηλαδή σε χειρότερη θέση από ότι η Τουρκία (20η), η Βουλγαρία
(19η) και η Κύπρος (9η). Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι οι εταιρείες που ερωτήθηκαν
στα πλαίσια της έρευνας απάντησαν ότι στην Ελλάδα υπάρχουν συνθήκες που αποθαρρύνουν
τους επενδυτές, ενώ ορισμένοι τόνισαν ότι δεν θα σκέφτονταν καν να
επενδύσουν εδώ. Ανάμεσα στα σχόλια των συμμετεχόντων για την Ελλάδα, ανήκει και
το εξής: «Περιορισμένη πρόσβαση στα δεδομένα, έλλειψη εμπειρίας και οικονομικά προβλήματα».
Σε
παγκόσμιο επίπεδο, η Ελλάδα κατατάσσεται μόλις 93η από ένα σύνολο 147 χωρών, με
ελκυστικότητα μικρότερη από αυτή αφρικανικών κρατών, όπως η Νιγηρία, η Ουγκάντα
και η Μοζαμβίκη, τα οποία χαρακτηρίζονται από ασταθή πολιτικά καθεστώτα, αλλά
διαθέτουν πλούσια κοιτάσματα στο έδαφος και τις θάλασσές τους.
Αξίζει όμως να διεισδύσουμε στα πορίσματα της μελέτης και να
δούμε πως βαθμολογήθηκε η χώρα μας στους επιμέρους τομείς:
Όσον αφορά τους οικονομικούς όρους, το 22% απάντησε ότι τους
θεωρεί θετικούς για την προσέλκυση επενδύσεων, το 33% πιστεύει ότι δεν αποθαρρύνουν
τους επενδυτές, το 33% ότι αποτελούν ελαφριάς μορφής αντικίνητρο, το 11% ότι
αποτελούν σημαντικό αντικίνητρο και κανείς δεν απάντησε ότι δεν θα επένδυε στη
χώρα μας για τον λόγο αυτό.
Αναφορικά με το φορολογικό καθεστώς, οι αντίστοιχες απαντήσεις
ήταν 0%, 75%, 13%, 13% και 0%, άρα βλέπουμε ότι τα πράγματα κρίνονται μάλλον ως
ικανοποιητικά στο συγκεκριμένο θέμα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απαντήσεις όσον αφορά τις
περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις, καθώς είναι πολύ σημαντικές για έργα στον τομέα
του πετρελαίου. Εκεί έχουμε 0%, 38%, 25%, 25% και 13%, άρα παρατηρούμε πως υπάρχει
ένα σαφώς αρνητικό κλίμα και μια μερίδα των επενδυτών (13%) δεν θα σκεφτόταν
καν να επενδύσει στην Ελλάδα.
Θετικές είναι οι απαντήσεις αναφορικά με τις κοινωνικοοικονομικές
συμφωνίες, την ασφάλεια, τα εμπόδια που παρουσιάζονται στο εμπόριο, την ποιότητα
των υποδομών, αλλά ακόμα και στην διαφθορά των δημοσίων λειτουργών. Αρνητικές
απαντήσεις έδωσαν οι ερωτηθέντες όσον αφορά τις ρυθμίσεις που αφορούν την απασχόληση
στα έργα αυτού του είδους, αλλά και την ποιότητα και διαθεσιμότητα των εργαζομένων
στον εγχώριο κλάδο. Αίσθηση προκαλεί, τέλος, το γεγονός ότι όλοι οι συμμετέχοντες
απάντησαν ότι θεωρούν αντικίνητρο την πολιτική αστάθεια στη χώρα μας.
Σημειώνεται πάντως, ότι αυτή είναι η πρώτη φορά που η χώρα μας
εμφανίζεται στη σχετική έρευνα, διότι μέχρι πέρυσι απουσίαζε εκ των πραγμάτων
από τον πετρελαϊκό χάρτη. Οπότε η έρευνα του
Fraser
Institute
θα πρέπει να θυμίζει σε όλους ότι
τα πολυπόθητα έσοδα από το πετρέλαιο έρχονται μόνο μέσα από προσεγμένες και συνεπείς
πολιτικές και όχι σαν μάννα εξ ουρανού.
Ευχή όλων μας είναι ασφαλώς να επιτύχουν οι προσπάθειες της κυβέρνησης,
προσελκύοντας το μεγαλύτερο αριθμό ξένων επενδύσεων, ενώ μια καλή αρχή φαίνεται
πως έγινε ήδη με τον διαγωνισμό για τις σεισμικές έρευνες. Ελπίζουμε στην μελέτη
του 2013 η θέση της Ελλάδας να είναι υψηλότερη, ως αποτέλεσμα των προσπαθειών
αυτών.