Στην Κύπρο δεν πάνε πολλά πράγματα καλά αυτή τη στιγμή, αλλά
τα πιθανά αποθέματα αερίου της δίνουν ένα διαπραγματευτικό χαρτί. Μέχρι 60
τρις. κ.π. αερίου ενδέχεται να υπάρχουν εκτός των κυπριακών ακτών στο κοίτασμα
Αφροδίτη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αρκετά για να ανοίξουν τα μάτια των Ευρωπαίων
και Ρώσων ηγετών με τους οποίους η Κύπρος διαπραγματεύεται.
Το πρόβλημα όμως είναι να προσδιοριστεί ακριβώς πόσο αέριο
υπάρχει και τι αξίζει.
Ο κλάδος του φυσικού αερίου στην Κύπρο βρίσκεται στα βρεφικά
του βήματα. Η
Noble
Energy
ανακοίνωσε στα τέλη του 2011 ότι ανακάλυψε 7 τρις. π.δ. αερίου.
Η ποσότητα αυτή είναι πολύ μικρή σε σύγκριση με τα αποθέματα μεγάλων παραγωγών όπως
η Ρωσία και οι ΗΠΑ, αλλά και πάλι έχουν σημασία για μια χώρα όπως η Κύπρος.
Αν το εξαρτημένο από το πετρέλαιο αυτό κράτος βασιζόταν στο
αέριο, τότε θα κατανάλωνε μόλις 80 δις. κ.π. ετησίως, με βάση τις εκτιμήσεις
του Ινστιτούτου Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης.
Κατ’ επέκταση, αυτό θα άφηνε μεγάλο περιθώριο στην Κύπρο για
εξαγωγές σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Αν αποδειχτούν, τα αποθέματα που βρήκε η
Noble
Energy
μονάχα
θα μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες της Γερμανίας για τρία χρόνια. Και η Κύπρος
ελπίζει να ανακαλύψει και άλλο αέριο, καθώς απένειμε άδειες ερευνών στις
Eni,
Kogas και
Total.
Πάντως, η ελπίδα δεν είναι καλό νόμισμα. Ακόμα και αν
επιβεβαιωθεί η ανακάλυψη της
Noble,
είναι πολύ νωρίς για να συγκεκριμενοποιηθεί η εκτίμηση για 60 τρις. κ.π., όπως εκτιμά
η εταιρεία ενεργειακών συμβούλων,
Wood
Mackenzie.
Πρώτον, η κυπριακή παραγωγή αερίου δεν θα ξεκινήσει πριν τα
τέλη του 2019, ακόμα και με το πιο αισιόδοξο σενάριο. Καθώς το περισσότερο αέριο
βρίσκεται σε βάθος άνω των 1500 μέτρων, η παραγωγή μπορεί να αποδειχτεί ακριβή.
Η κατασκευή αγωγού προς είτε την Τουρκία, είτε την Ελλάδα παρουσιάζει προκλήσεις
πολιτικού και λογιστικού χαρακτήρα, οπότε η Κύπρος θα πρέπει να κατασκευάσει
σταθμό
LNG, ο οποίος
δεν θα είναι φθηνός. Ούτε όμως η Κύπρος δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα ένα
οικονομικό και ρυθμιστικό καθεστώς για την παραγωγή αερίου.
Οι αβεβαιότητες αντανακλώνται στο εύρος των εκτιμήσεων για
την αξία της Αφροδίτης. Η κρατική ΚΡΕΤΥΚ εκτιμά ότι θα έχει έσοδα 50 δις. δολαρίων
μέσα στα επόμενα 25 χρόνια, υπό τον όρο ότι οι τιμές του αερίου στην Ευρώπη θα
παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα.
Άλλοι είναι πιο επιφυλακτικοί: Τα έσοδα θα κυμανθούν μεταξύ
5 και 32 δις. ευρώ μέσα σε 20 χρόνια, αναλόγως των τιμών και της επιτυχίας στις
έρευνες, θεωρεί η
Morgan
Stanley.
Αυτού του είδους οι αβεβαιότητες για την αξία των αποθεμάτων, περιορίζουν την
σημασία τους ως, ας πούμε, ενέχυρο για κάποιο δάνειο προς την Κύπρο.
Υπάρχει μια ακόμη ελπίδα: Η Ρωσία μπορεί να ενδιαφέρεται να
εξασφαλίσει τα κυπριακά κοιτάσματα για αμυντικούς λόγους, ώστε να εξασφαλίσει ότι
δεν θα αναδυθεί άλλος ένας ανταγωνιστής προς την
Gazprom. Αντίστοιχα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες
μπορεί να θέλουν να κρατήσουν το αέριο μακριά από τα ρωσικά χέρια.
Όμως με άφθονες πηγές αερίου να γίνονται διαθέσιμες παγκοσμίως,
τα αποθέματα της Κύπρου μπορεί να έχουν μονάχα οριακή στρατηγική αξία. Η Αφροδίτη
έδειξε λίγη αγάπη στην Κύπρο και άργησε κιόλας.