Ψήφο εμπιστοσύνης στα ενεργειακά σχέδια της Ελλάδας και στη δημιουργία ενός νέου ενεργειακού δικτύου στην Ανατολική Μεσόγειο, με καταλυτικό τον ρόλο της Κύπρου ως «συνδετικού κρίκου» μεταξύ του Λιβάνου, του Ισραήλ και της Αιγύπτου, δίνει η Ουάσιγκτον με τη συνέντευξη στο «Εθνος της Κυριακής» του Αμος Χόχσταϊν, αναπληρωτή υφυπουργού Εξωτερικών, αρμόδιου για την ενεργειακή διπλωματία στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο οποίος βρίσκεται στο επίκεντρο της αμερικανικής πολιτικής για την ενέργεια.
Λίγα 24ωρα μετά την παρουσίαση στο Λονδίνο, από τον αρμόδιο υπουργό Γιάννη Μανιάτη, των 20 ελληνικών οικοπέδων, ο Αμερικανός αξιωματούχος δεν κρύβει την ικανοποίησή του για την προοπτική νέων ανακαλύψεων.
Επίσης, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θεωρεί ότι η υπογραφή της συμφωνίας από την Κύπρο, το Ισραήλ και την Ελλάδα έχει ευνοήσει τη συνεργασία σε τομείς που σχετίζονται με την εξερεύνηση υδρογονανθράκων, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας του περιβάλλοντος, της παράκτιας έρευνας και της πρόληψης ρύπανσης από πετρέλαιο.
Μετά την ανακοίνωση για το ελληνικό σχέδιο υπεράκτιων γεωτρήσεων, ποια είναι η θέση της Ελλάδας στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής ως ενεργειακού κόμβου και ως προμηθευτή ενέργειας;
Ζούμε συναρπαστικές στιγμές στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι περιοχές για τις οποίες παλιά πιστεύαμε ότι δεν έχουν υδρογονάνθρακες σήμερα αναπτύσσονται και παράγουν σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου. Επισκέφθηκα την Αθήνα και είχα την ευκαιρία να συζητήσω τις δυνατότητες της Ελλάδας με την κυβέρνηση και τον ιδιωτικό τομέα. Θα συνεχίσω να παρακολουθώ τη διαδικασία και την πρόοδο και ελπίζω ότι η Διεθνής Εταιρεία Πετρελαίου (IOC) θα χαρακτηρίσει την περιοχή ότι θα είναι σε θέση να γίνουν ανακαλύψεις.
Αυτό θα ήταν καλό για την Ελλάδα και την περιοχή στο σύνολό της. Ομως, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι αυτά τα πράγματα παίρνουν τεράστιο χρόνο και δεν αποδίδουν πάντα τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Εχουμε προσφέρει τη βοήθειά μας, αλλά είναι ο ιδιωτικός τομέας, σε συνεργασία με την κυβέρνηση, που θα καθορίσει εάν και ποιες ποσότητες υδρογονανθράκων υπάρχουν. Η Ελλάδα μπορεί να συνεχίσει να εστιάζει στην οικονομική ανάπτυξη, με έμφαση στη δημιουργία ενός φιλόξενου επενδυτικού κλίματος σε όλους τους τομείς, ιδίως στον τομέα της ενέργειας.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ενεργειακά αποθέματα της Κύπρου, πώς βλέπετε τον νέο ρόλο της στην Ανατολική Μεσόγειο, δεδομένου ότι έχει την καλύτερη γεωγραφική θέση και στενές σχέσεις με το Ισραήλ και την Αίγυπτο;
Οπως είπε ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν, η Κύπρος έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει ρόλο-κλειδί στη μεταμόρφωση της Ανατολικής Μεσογείου σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο.
Η διαθεσιμότητα μιας αξιόπιστης και οικονομικά προσιτής ενέργειας ήταν απαραίτητη για την οικονομική ανάπτυξη στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο. Η προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και η διαφοροποίηση του εφοδιασμού είναι ένας συνεπής στόχος της εξωτερικής μας πολιτικής. Εδώ και καιρό έχουμε ταυτίσει την ενεργειακή ασφάλεια για τους εαυτούς μας και τους εταίρους και φίλους μας με την εθνική ασφάλεια. Γι' αυτούς τους λόγους πιστεύουμε ότι η αυξανόμενη παγκόσμια πρόσβαση σε ασφαλείς, πιο καθαρές και σε προσιτές τιμές πηγές ενέργειας αποτελεί ένα παγκόσμιο δημόσιο αγαθό και είναι προς το εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ.
Με δεδομένο το κόστος και την πολυπλοκότητα των ενεργειακών έργων, η συνεργασία με τους γείτονες και τους εταίρους καθίσταται απαραίτητη. Εχουμε δει και χαιρετίσει τη μεταμόρφωση της σχέσης της Κύπρου με το Ισραήλ, εν μέρει, λόγω της ανακάλυψης του φυσικού αερίου. Η υπογραφή της συμφωνίας από τις κυβερνήσεις της Κύπρου, του Ισραήλ και της Ελλάδας στις 13 Μαΐου έχει ευνοήσει τη συνεργασία σε τομείς που σχετίζονται με την εξερεύνηση υδρογονανθράκων, συμπεριλαμβανομένων της προστασίας του περιβάλλοντος, της παράκτιας έρευνας και της πρόληψης ρύπανσης από πετρέλαιο, και είναι μόνο ένα πρόσφατο παράδειγμα των προσπαθειών για την επέκταση της ενεργειακής συνεργασίας στην περιοχή.
Εχουμε, επίσης, καλωσορίσει την αυξανόμενη συνεργασία μεταξύ της Κύπρου και της Αιγύπτου, όπως η πρόσφατη απόφαση να σχηματίσουν μια κοινή τεχνική επιτροπή για να διερευνήσει τομείς για στενότερη ενεργειακή συνεργασία.
Οι προσπάθειες για την αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας, της αποτελεσματικότητας της αγοράς και της σταθερότητας στην Κύπρο και ευρύτερα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου θα συνεχίσουν να είναι προς το συμφέρον της Αμερικής αναφορικά με την οικονομική και την εξωτερική πολιτική αλλά και την εθνική μας ασφάλεια.
Με αφορμή τα γεγονότα στην Ουκρανία, πώς βλέπετε τη συμβολή της Κύπρου στον ασφαλή ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης από την άποψη των πόρων και των αγωγών;
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ συνεργάζεται στενά με την Ουκρανία στους τομείς της ενεργειακής ασφάλειας, της ενεργειακής αποδοτικότητας και της μεταρρύθμισης του τομέα της ενέργειας.
Γενικότερα, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τους Ευρωπαίους εταίρους και τους συμμάχους μας στην προσπάθεια για διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και των οδών εφοδιασμού με σχέδια που θα είναι βιώσιμα εμπορικά, την ανάπτυξη διασυνδέσεων, με τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης και τη σταθεροποίηση των περιφερειακών αγορών. Δεν πρέπει να αναγκαστεί καμία χώρα ή περιοχή να στηριχθεί σε μία και μόνη πηγή προμήθειας φυσικού αερίου και ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό, η ανακάλυψη φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί και πρέπει να συμβάλει στη διαφοροποίηση του εφοδιασμού και στην ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή, στην Ευρώπη και πέραν αυτής.
Είχατε επισκεφθεί τη Λευκωσία με τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν. Βλέπετε προοπτικές για περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και της Κύπρου;
Είχα την τύχη να επισκεφθώ την Κύπρο σε αρκετές περιπτώσεις τα τελευταία δύο χρόνια. Εχω απολαύσει τη στενή συνεργασία με τον υπουργό Λακκοτρύπη. Είχα συχνές συζητήσεις και με τον υπουργό Εξωτερικών Κασουλίδη. Είχα το προνόμιο να συμμετάσχω στην ιστορική επίσκεψή του αντιπροέδρου Μπάιντεν στη Κύπρο -και όπως τόνισε ο αντιπρόεδρος, η σχέση μας με την Κύπρο «είναι τώρα ένας πραγματικός και πολλά υποσχόμενος στρατηγικός συνεταιρισμός». Σημείωσε επίσης ότι αυτή (η σχέση) περιλαμβάνει τον αυξανόμενο ηγετικό ρόλο της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και το ρόλο της στην Ευρώπη και τις προσπάθειές της για να αυξηθεί η περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια.
Ειδικότερα, έχουμε συμφέρον να συνεργαζόμαστε με χώρες -όπως η Κύπρος- που αναπτύσσονται σε τομείς της ενέργειας με ασφάλεια και υπευθυνότητα, και με τρόπο που να προάγεται η διαφάνεια, ένα σταθερό ρυθμιστικό περιβάλλον, που προκαλεί ξένες επενδύσεις, μεταξύ άλλων, από την αμερικανική βιομηχανία. Για να ανταγωνιστούν στις διεθνείς αγορές, οι χώρες -ή μάλλον οι εταιρείες, οι επιχειρηματίες, οι ακαδημαϊκοί, οι ΜΚΟ και οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών- πρέπει επίσης να κατανοήσουν τους πόρους που έχουν και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν και να αξιοποιηθούν υπεύθυνα για το μέγιστο όφελος των πληθυσμών τους.
Κανείς δεν πρέπει να προκαλεί αύξηση της έντασης
Oι υδρογονάνθρακες κίνητρο για την επίλυση του Κυπριακού
Πώς βλέπετε τη στρατηγική της Κύπρου να έχει κέρδος μέσω ενός χερσαίου σταθμού LNG;
Οι ΗΠΑ είναι πολύ υπερήφανες για το γεγονός ότι η Noble Energy, με έδρα το Χιούστον, υπήρξε πρωτοπόρα έχοντας ηγετικό ρόλο στις εξελίξεις για τους υδρογονάνθρακες σε αυτή την περιοχή, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου. Οι αμερικανικές εταιρείες ηγούνται επίσης των εξελίξεων για την ανάπτυξη της αιολικής, της ηλιακής, της υδροηλεκτρικής ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης, καθώς και στις τεχνολογίες έξυπνων δικτύων.
Είναι η ελπίδα μας ότι οι περισσότερες αμερικανικές επιχειρήσεις θα γίνουν εταίροι και επενδυτές, καθώς η Κύπρος διαφοροποιεί την οικονομία της για να συμπεριλάβει περισσότερες ενεργειακές υπηρεσίες.
Υπάρχουν πολλοί άγνωστοι (παράγοντες) και έχουν μείνει και πολλά ακόμα για να επιβεβαιωθούν σχετικά το μέγεθος και η φύση των υπεράκτιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων της Κύπρου. Παρά τις αβεβαιότητες αυτές, η υγιής διαχείριση της ανάπτυξης των υδρογονανθράκων βασίζεται σε στέρεους οικονομικούς και εμπορικούς υπολογισμούς και προσφέρει τη μεγαλύτερη προοπτική για την Κύπρο και άλλες χώρες της περιοχής.
Εχετε επαφές με Τούρκους αξιωματούχους. Πώς τα ενεργειακά αποθέματα της Ανατολικής Μεσογείου (και ειδικά της Κύπρου) μπορούν να αποτελέσουν κίνητρο για την Τουρκία ώστε να συμφωνήσει σε λύση στο Κυπριακό; Πώς μπορούν οι ΗΠΑ να βοηθήσουν;
Οι ΗΠΑ ήταν ξεκάθαρες στην πολιτική τους ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει το δικαίωμα να αναπτύξει τους πόρους της στις υπεράκτιες Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες της. Εχουμε εξίσου δηλώσει με σαφήνεια την άποψή μας ότι τα έσοδα από την ανάπτυξη αυτών των πόρων θα πρέπει να μοιράζονται ισομερώς (equitably) σε όλους τους Κυπρίους στο πλαίσιο μιας συνολικής λύσης στο Κυπριακό ζήτημα. Πιστεύουμε ότι η ανακάλυψη του φυσικού αερίου στα υπεράκτια ύδατα της Κύπρου υπογραμμίζει την ανάγκη για μια διευθέτηση, και δεν θα πρέπει να εμποδίζει τις συνομιλίες για την επανένωση. Πιστεύουμε, επίσης, ότι όλα τα μέρη θα πρέπει να αποφύγουν ενέργειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αύξηση της έντασης.
Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη αυτής της καθοριστικής περιοχής. Τα παράκτια κράτη περιλαμβάνουν εταίρους και συμμάχους μας, συμπεριλαμβανομένων της Κύπρου, του Ισραήλ, της Τουρκίας, της Ελλάδας, της Αιγύπτου και του Λιβάνου.
Πιστεύω ότι οι υδρογονάνθρακες μπορούν να χρησιμεύσουν ως κίνητρο για την επίλυση του Κυπριακού, με δεδομένα τα δυνητικά οικονομικά οφέλη που θα φέρει στις δύο κοινότητες, καθώς και στους γείτονές της, η ανάπτυξη των πόρων αυτών. Οι προσπάθειες αυτές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση της ευημερίας και της σταθερότητας για όλους στην περιοχή.
Οι διασυνοριακοί πόροι «απαιτούν» συνεργασία
Το παιχνίδι άλλαξε για πολλές χώρες
Εχετε εμπλακεί με όλες τις χώρες της περιοχής. Πώς μπορεί η ενεργειακή διπλωματία να βοηθήσει στην επίτευξη της ειρήνης και της σταθερότητας;
Η ανακάλυψη των νέων υπεράκτιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο σημαίνει ότι το παιχνίδι αλλάζει για πολλές χώρες της περιοχής και έχει τη δυνατότητα, εάν γίνει σωστά, να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ενίσχυση της συνεργασίας και της σταθερότητας.
Κατά τα τελευταία δύο χρόνια έχω εργαστεί στενά με τις κυβερνήσεις της περιοχής με στόχο να βοηθήσω στον εντοπισμό και την ανάπτυξη ευκαιριών για νέους ενεργειακούς πόρους, για την ενίσχυση των πολιτικών δεσμών και την αύξηση της οικονομικής ασφάλειας. Η συμφωνία μεταξύ των εταίρων του Λεβιάθαν, της Arab Potash και της ιορδανικής εταιρείας Bromine, είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Υπάρχουν πολλές εμπορικές ευκαιρίες και οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να συμβάλλουν ώστε αυτές οι περιφερειακές προσφορές να αποδώσουν καρπούς, όπου και όταν είναι δυνατόν.
Ωστόσο, οι πόροι υδρογονανθράκων σπάνια σέβονται τα πολιτικά σύνορα, και ως εκ τούτου είναι σημαντικό ότι οι χώρες της περιοχής πρέπει να συνεργαστούν για τη διαχείριση των διασυνοριακών πόρων σε έναν συνεταιρισμό, όχι με αντιπαράθεση.
Αυτό θα επιτρέψει ο κάθε πόρος να αξιοποιηθεί για το μέγιστο δυνατό όφελος όλων των μερών. Για τον σκοπό αυτόν έχω περάσει τους τελευταίους 18 μήνες συσκεπτόμενος τόσο με το Ισραήλ όσο και με τον Λίβανο για την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στις αλληλεπικαλυπτόμενες διεκδικήσεις στην Αποκλειστική τους Ζώνη.
(από την εφημερίδα "ΕΘΝΟΣ", 05/07/2014)