Η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα
υπαγορεύει διαφορετική αντιμετώπιση των μηχανισμών για την ασφάλεια και την
επάρκεια ισχύος και αναδεικνύει ένα νέο ζήτημα. Την ανάγκη ύπαρξης ευέλικτων
μονάδων, που θα είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμες για να καλύψουν την τυχόν
απότομη αύξηση της ζήτησης, η οποία δεν θα μπορεί να εξυπηρετηθεί από την εξ
αντικειμένου αδυναμία των ΑΠΕ, που λειτουργούν υπό συγκεκριμένες κλιματικές
συνθήκες.
Το θέμα της ευελιξίας αποτελεί τον πυρήνα της μελέτης
του καθηγητή του ΕΜΠ Παντελή Κάπρου, που έγινε για λογαριασμό της ΡΑΕ και στην
οποία βασίζεται η πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής για την αναδιοργάνωση των ΑΔΙ.
Η δημόσια διαβούλευση για το θέμα αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη, παίρνοντας ,
μάλιστα, και παράταση ως τις 17 Σεπτεμβρίου, μετά από αίτημα της ΔΕΗ.
Με βάση τη μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ και ειδικά των
φωτοβολταϊκών, που αναμένεται να ενταθεί ως το 2020, η μελέτη εκτιμά ότι το
θέμα της επάρκειας ισχύος δεν περιορίζεται μόνον στις ώρες αιχμής του φορτίου,
αλλά μπορεί να εμφανισθεί και στη διάρκεια της ημέρας, με απότομες μεταβολές,
που αποδίδονται στη μεταβλητότητα των ΑΠΕ. Οι τελευταίες λειτουργούν σαν μια
κοιλάδα την ημέρα, που περιορίζεται σημαντικά όταν δύει ο ήλιος. Αυτές οι
απότομες μεταβολές στην απαραίτητη για την ασφάλεια του συστήματος ισχύ
εκτιμάται ότι όχι μόνον θα συνεχισθούν, αλλά θα ενταθούν στο μέλλον. Συνεπώς,
κρίνεται αναγκαία η ύπαρξη ευέλικτων μονάδων, που θα μπορούν να εισέρχονται
άμεσα στο σύστημα για να θεραπεύουν τη μεταβαλλόμενη ισχύ και να αποτρέψουν τον
ενδεχόμενο κίνδυνο ενός
black
out.
Οι μονάδες αυτές είναι του φυσικού αερίου και μόνον, σύμφωνα με τη μελέτη.
Η μελέτη προτείνει διαφορετική αντιμετώπιση στη
χρήση της αμοιβής ισχύος, που θα λαμβάνει υπόψη και την ευελιξία των μονάδων.
Πιο συγκεκριμένα προτείνονται
:
1. Να
εξακολουθήσουν να υφίστανται ΑΔΙ, αλλά με μικρότερες αμοιβές από τις ισχύουσες.
2. Να
καθιερωθεί αμοιβή ευελιξίας μόνον για τις μονάδες φυσικού αερίου και
αποκλειστικά για εκείνες που θα είναι σε θέση να παρέχουν αυτήν την υπηρεσία
στο σύστημα.
3. Να
υιοθετηθεί μηχανισμός στρατηγικής εφεδρείας, που αφορά σε μονάδες της ΔΕΗ υπό
απόσυρση, για λόγους ασφάλειας του συστήματος. Δηλαδή, προτείνεται να
παραμείνουν σε εφεδρεία ορισμένες μονάδες της ΔΕΗ που προγραμματίζονται για
απόσυρση, όπως, για παράδειγμα, οι πετρελαϊκές, και να αμείβονται με βάση
ειδική σύμβαση που θα συναφθεί. Ποιες μονάδες της ΔΕΗ θα κριθούν απαραίτητες
για την ευστάθεια του συστήματος είναι αντικείμενο άλλης μελέτης.
4. Να
εφαρμοσθεί η διακοψιμότητα με έναν άλλο τρόπο. Δηλαδή, η περικοπή φορτίου από
τη βιομηχανία, αλλά με έναν τρόπο συστηματικό, κάθε ημέρα, να αμείβεται όπως οι
ευέλικτες μονάδες του φυσικού αερίου.
Η αμοιβή της ευελιξίας
αποτελεί επί της ουσίας εξαιρετικά μοντέρνα επιλογή, που άρχισε να εφαρμόζεται
εδώ και λίγο καιρό στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Στην Ευρώπη καμία χώρα δεν την έχει
υιοθετήσει ως τώρα, αν και ως θέμα απασχολεί τις αρμόδιες κατά τόπους αρχές.
Άλλωστε, η αναγκαιότητα αυτή έχει τεθεί και από τον
ENTSO-
e, με στόχο την ορθολογικοποίηση του
μηχανισμού αμοιβής ισχύος.
Να σημειωθεί ότι οι
προτάσεις της μελέτης Κάπρου έχουν τύχει θετικής έγκρισης και από την Κομισιόν
και έρχονται να θεραπεύσουν όχι μόνον τις σημερινές αδυναμίες του ηλεκτρικού
συστήματος της χώρας, αλλά και να καλύψουν τις αιτιάσεις της τρόικας για την
αναδιοργάνωση της εγχώριας αγοράς.