Σε φόβητρο επιχειρηματικών κολοσσών, από τη Σίλικον Βάλεϊ
(όπου εδρεύει η Google) έως τη Μόσχα, έδρα της Gazprom, του βασικού εργαλείου
άσκησης ενεργειακής διπλωματίας της Ρωσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει
μεταβληθεί μέσα σε δύο εδβομάδες η Μαργκρέτε Βεστάγκερ. Η 47χρονη επικεφαλής
της Ευρωπαϊκής Αρχής Ανταγωνισμού από την Δανία, κάτοχος ενός εκ των
ισχυρότερων χαρτοφυλακίων στην Κομισιόν, «τάραξε τα νερά» δύο φορές μέσα στον Απρίλιο
του 2015, όπως σημειώνει η εφημερίδα «Ημερησία», απαγγέλλοντας κατηγορίες για
κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην Google και την Gazprom.
Έχει βάλει επίσης στο «μικροσκόπιό» της και τα φορολογικά προνόμια που
απολαμβάνουν η Apple στην Ιρλανδία, η Amazon και η Fiat στο Λουξεμβούργο και η
Starbucks στην Ολλανδία, με προοπτική να ολοκληρώσει τις έρευνες (απαγγέλλοντας
πιθανότατα και πάλι κατηγορίες) έως τον Ιούνιο, εκτιμώντας ότι οι σχετικές διαδικασίες
θα λειτουργήσουν ως ισχυρό αποτρεπτικό για άλλες μεγάλες εταιρείες που
υιοθετούν πρακτικές «επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού», όπως είναι η πολιτικά
ορθή ονομασία για τη φοροαποφυγή των πολυεθνικών.
Ποια είναι η Μαργκρέτε Βεστάγκερ
H Μαργκρέτε Βεστάγκερ γεννήθηκε το 1968 στο Γκλόστρουπ της Δανίας. Σπούδασε
οικονομικά στο πανεπιστήμιο της δανέζικης πρωτεύουσας από όπου αποφοίτησε το
1993. Ξεκίνησε την καριέρα της ως δημόσιος υπάλληλος και σε ηλικία 21 ετών
εξελέγη στην κεντρική επιτροπή του Σοσιαλιστικού Φιλελεύθερου Κόμματος της Δανίας
(SLP) και λίγο αργότερα στην προεδρία του κόμματος. Την περίοδο 1998-2001
χρημάτισε υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση του Πολ Νίρουπ Ράσμουσεν και το 2001
εξελέγη βουλευτής με το SLP. To 2011 το κόμμα της Βεστάγκερ εισήλθε ως εταίρος
στην κυβέρνηση συνασπισμού υπό την επικεφαλής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος
Χέλε-Θόρνινγκ Σμιτ που ανέλαβε την πρωθυπουργία. Η Βεστάγκερ ανέλαβε υπουργός
Οικονομικών και Εσωτερικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και έγινε γνωστή
στην χώρα της ως «Βασίλισσα Μαργκρέτε ΙΙΙ» . Θεωρείται επίσης το πρόσωπο που
ενέπνευσε το Borgen, μια δημοφιλή δανέζικη σειρά που έχει στο επίκεντρο μια
γυναίκα πρωθυπουργό. Όπως είπε πρόσφατα, η πρωταγωνίστρια έγινε σκιά της για
μια ημέρα, όταν ήταν υπουργός Οικονομίας, για να δει πώς λειτουργούν οι
πολιτικοί. Παρεμπιπτόντως, Borgen στα δανέζικα σημαίνει «Κάστρο» και παραπέμπει
στο κτίριο της Κοπεγχάγης που στεγάζει το κοινοβούλιο της Δανίας αλλά και το
πρωθυπουργικό Μέγαρο.
Η απέχθειά της για τους
εξωδικαστικούς συμβιβασμούς και η αγάπη της για τα … πλεκτά ελεφαντάκια
Αντίθετα με την προσφιλή τακτική του
προκατόχου της, του Ισπανού Χοακίν Αλμούνια, η Δανή πρώην Υπουργός μοιάζει
αποφασισμένη να τηρήσει κατά γράμμα τους κανόνες του δίκαιου ανταγωνισμού στην
Ε.Ε. και να μην κάνει «εκπτώσεις».
Στο πλαίσιο αυτό, φέρεται έτοιμη να ακολουθήσει τον παραδοσιακό,
συγκρουσιακό δρόμο: Απαγγελία κατηγοριών, επιβολή προστίμου και κανόνων που
αλλάζουν το μοντέλο λειτουργίας της εταιρείας που θα κριθεί «ένοχη», και
χρονοβόρες δικαστικές μάχες, καθώς ο εναγόμενος συνήθως προσβάλλει την απόφαση
στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. «Είναι σημαντικό να μην εθιστούμε στους εξώδικους
συμβιβασμούς», δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή της στους Financial Times. «Είναι
αλήθεια ότι είναι πιο γρήγοροι και πιο ομαλοί και όλοι μπορούν να προχωρήσουν
μπροστά, όμως πρέπει να αναπτύξουμε νομολογία για κρίσιμα θέματα Ανταγωνισμού
και μόνο οι δικαστές μπορούν να το κάνουν αυτό».
Απαγγέλλοντας κατηγορίες στην Gazprom λίγες μόνο μέρες μετά την Google,
απάντησε εμμέσως πλην σαφώς στις αιτιάσεις Αμερικανών αξιωματούχων (συμπεριλαμβανομένου
και του προέδρου Ομπάμα..) για προκατάληψη εναντίον των αμερικανικών εταιρειών
και διάθεση προστασίας των ευρωπαϊκών.
Η κ. Βεστάγκερ έχει γίνει γνωστή, επίσης, και για το χόμπι της να πλέκει … ελεφαντάκια,
τα οποία στη συνέχεια χαρίζει ως δώρα. Έδωσε ένα στον διάδοχό της στο υπουργείο
Οικονομικών της Δανίας, μαζί με το εξής σημείωμα: «Οι ελέφαντες είναι οξυδερκή,
κοινωνικά ζώα που ζουν σε κοινότητες με μητριαρχικές δομές, δεν κρατούν κακία
αλλά θυμούνται τα πάντα». Μια περιγραφή που μάλλον παραπέμπει εν μέρει στην
ίδια Οι δύο στενότεροι συνεργάτες της στο γραφείο της στις Βρυξέλλες είναι
γυναίκες, ενώ η ίδια φαίνεται να γνωρίζει -και να διασκεδάζει- με το γεγονός
ότι το φύλο της, το σχετικά νεαρό της ηλικίας της αλλά και η ισχύς που απορρέει
από τη θέση της, της έχουν δώσει ένα «άρωμα» celebrity: Εχει 97.000 ακολούθους
στο Twitter, το οποίο χρησιμοποιεί κατά κόρον.