Στα χαρακτηριστικά της νέας παγκόσμιας πετρελαιακής τάξης, αναφέρθηκε στο Συνέδριο «Ενέργεια και Ανάπτυξη 2015» του ΙΕΝΕ ο αντιπρόεδρος και εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου κ. Κωστής Σταμπολής.
Κατά την ομιλία του στην έκτη συνεδρία των εργασιών του Συνεδρίου, που είχε ως αντικείμενο την κατάσταση στη διεθνή αγορά πετρελαίου και τις εξελίξεις στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων στην Ελλάδα και την Ανατολική Μεσόγειο, ο κ. Σταμπολής έδωσε έμφαση στις εξελίξεις στη διεθνή αγορά πετρελαίου και τις επιπτώσεις που αυτές έχουν στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης.
Όπως είπε, η νέα πετρελαιακή τάξη διακρίνεται, μεταξύ άλλων, για την έντονη μεταβλητότητα και στις διακυμάνσεις στις τιμές.
Καθοριστικός παράγοντας είναι η στάση της Σαουδικής Αραβίας, η οποία από την Σύνοδο του ΟΠΕΚ στις 27 Νοεμβρίου 2014 έχει αποφασίσει να διατηρήσει αμετάβλητη την παραγωγή της, αξιοποιώντας και το πλεονέκτημα που διαθέτει στην επάρκεια αποθεμάτων.
Οι τιμές του πετρελαίου, επισήμανε ο κ. Σταμπολής, δεν επηρεάζονται πλέον από τους γεωπολιτικούς παράγοντες, αλλά και από τις εξελίξεις στην αγορά και ειδικότερα την ισορροπία ή μη της προσφοράς με την ζήτηση.
Οι μεγάλοι παραγωγοί πετρελαίου έχουν βάλει «στοίχημα» να κρατήσουν σε χαμηλά επίπεδα τις τιμές έως και τα επόμενα δύο έτη περίπου, προκειμένου να αναγκάσουν σε έξοδο από την αγορά τους ανταγωνιστές τους, υπογράμμισε.
Μάλιστα, η Σαουδική Αραβία όχι μόνο έχει αυξήσει την προσφορά, αλλά, επιπλέον, προσφέρει και μεγάλα discounts στους πελάτες της, κυρίως στην Ευρώπη όπου θέλει να ανταγωνιστεί τις ρωσικές εταιρείες.
Ο κ. Σταμπολής εκτίμησε ότι το επόμενο διάστημα ίσως δούμε περαιτέρω πτώση των τιμών και μάλιστα επικαλέστηκε σχετικό δημοσίευμα των Financial Times, στο οποίο αναφέρεται ότι αυτή την περίοδο υπάρχουν αποθηκευμένα σε δεξαμενόπλοια 100 εκατ. βαρέλια, ποσότητα που αντιστοιχεί περίπου στην παγκόσμια ημερήσια κατανάλωση.
Σε ό,τι αφορά τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης, σημείωσε ότι η διολίσθηση των τιμών έχει οδηγήσει στη μείωση των δαπανών για πετρέλαιο κατά 20 δισεκ. ευρώ περίπου το 2015 σε σχέση με το 2014. Οι χώρες που έχουν τα μεγαλύτερα οφέλη είναι η Ελλάδα και η Τουρκία.
Ωστόσο, όπως επισήμανε, παρά την απότομη πτώση στις τιμές των πετρελαϊκών προϊόντων, η τελική τιμή δεν υποχωρεί κατά το ίδιο ποσοστό, γεγονός που οφείλεται κυρίως στη μεγάλη φορολογική επιβάρυνση.
Σύμφωνα με την FuelsEurope, στην Ευρώπη, το αργό πετρέλαιο είναι υπεύθυνο μόνο για το 25% περίπου της τελικής τιμής της βενζίνης, ενώ το 60% και πλέον της τιμής αφορά στον ΦΠΑ, λοιπούς φόρους και τέλη, που παραμένουν σταθερά ανεξάρτητα από τις διακυμάνσεις των τιμών, ενώ ποικίλλουν από χώρα σε χώρα. Περί το 15% αντιστοιχεί στο κόστος διύλισης, μεταφοράς και εμπορίας.
Στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι οι φόροι στη λιανική τιμή της βενζίνης αντιστοιχούν σε ποσοστό 66% περίπου.