Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ένωση

Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ένωση
του Κώστα Ιορδανίδη
Τετ, 11 Δεκεμβρίου 2024 - 20:23

Ουδέποτε από την ίδρυση του ΝΑΤΟ, στις 4 Απριλίου 1949, η εκλογή Αμερικανού προέδρου προκάλεσε τόση ανασφάλεια στους Ευρωπαίους εταίρους της Ουάσιγκτον, περί του τρόπου ενεργείας και συνεργασίας με τον νέο ηγέτη του ελευθέρου κόσμου. Αυτό ακριβώς συμβαίνει στις ημέρες μας μετά τη σαρωτική νίκη του κ. Ντόναλντ Τραμπ

Εκόντες άκοντες βεβαίως οι Ευρωπαίοι τάχιστα θα προσαρμοσθούν στη νέα κατάσταση πραγμάτων και θα υιοθετήσουν τις επιλογές του κ. Τραμπ, όταν αυτές θα ανακοινωθούν, μετά την ορκωμοσία του. Λίγη υπομονή, λοιπόν, δεν απομένουν παρά μόνο πενήντα μέρες έως τότε.

Ευκταίο θα ήταν φυσικά εάν συνειδητοποιούσαν κάποιοι ότι η Ε.Ε. και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συγκροτούν αδιάσπαστη οργανική ενότητα, ότι ο ρόλος της Ουάσιγκτον είναι ηγεμονικός και ότι εκτός της αμερικανικής «ομπρέλας» δεν υπάρχει «ένας άλλος κόσμος», στον οποίο να καταφύγει η Ευρώπη. Τα είδαμε όλα αυτά στον σαιξπηρικό «Κοριολανό», δεν είναι ανάγκη και να τα ζήσουμε.

Κάπου εκεί ανάμεσα στο 1912-13 ο Εζρα Πάουντ έγραφε τα εξής για την Αμερική σε ένα ολιγοσέλιδο βιβλίο που εκδόθηκε μετά μερικές δεκαετίες: «Τα πάντα είναι ρευστά. Διαρκής η αλλαγή των συνθηκών. Ο τόπος αλλάζει φυσιογνωμία κάθε δεκαετία. Κανένας θεσμός ή σχέση επιχειρηματική δεν παραμένει σταθερός».

Οσο για τους κατοίκους αυτής της μεγάλης χώρας, τόνιζε: «Νομάδες συγκρότησαν τον πληθυσμό της Αμερικής. Το πρωταρχικό αγγλοσαξονικό μεταναστευτικό στοιχείο καταποντίστηκε μέχρις σημείου εξαφανίσεώς του στη δεξαμενή των φυλών, που στη συνέχεια μετανάστευσε». Αυτά έγραφε ο πλέον εμβληματικός ποιητής του περασμένου αιώνα και ισχύουν μέχρι σήμερα.

Εξυπακούεται βεβαίως ότι η Ευρώπη δεν έμεινε ανεπηρέαστη από την εμφάνιση της αντιμοναρχικής, ρεπουμπλικανικής Αμερικής, όπου για πρώτη φορά επιχειρήθηκε η δημιουργία νέας τάξεως πολιτικών πραγμάτων και σχέσεων κοινωνικών με βάση τις αρχές του Διαφωτισμού.

Το πρότυπο δημιουργίας μιας Ευρωπαϊκής Ενώσεως αντλείται ενδεχομένως από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και ίσως δεν είναι σύμπτωση ότι στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Ζαν Μονέ βρισκόταν στην Ουάσιγκτον, όπου συνέλαβε την ιδέα μιας Ενώσεως της Ευρώπης, που θα απέκλειε έναν νέο ευρωπαϊκό πόλεμο, γράφει ο Μπόρις Τζόνσον στα Απομνημονεύματά του.

Η μείζων διαφορά, ωστόσο, είναι ότι οι ΗΠΑ είναι μια δύναμη ηγεμονική που εξ ορισμού λαμβάνει υπ’ όψιν της ευρύτερες παραμέτρους. Ο απερχόμενος πρόεδρος Μπάιντεν ήγειρε παραπέτασμα στις ενεργειακές και οικονομικές σχέσεις της Ευρώπης με τη Ρωσία. Ο κ. Τραμπ, που θα τον διαδεχθεί στην προεδρία, έχει ως διακεκηρυγμένο στόχο να ανακόψει την οικονομική γιγάντωση της Κίνας, με ό,τι θα σημάνει αυτό για την οικονομία των ευρωπαϊκών κρατών.

Και επειδή η αντιπαράθεση της Δύσεως με τη Ρωσία του κ. Πούτιν κλιμακώνεται, δίχως να αποκλείεται ακόμη και η χρήση όπλων πυρηνικών, η ανασφάλεια των Ευρωπαίων ηγετών «έχει χτυπήσει κόκκινο». Αναποτρέπτως συνεπώς η Ενωση θα καταστεί παρακολούθημα των αμερικανικών επιλογών. Κάποιοι έχουν αρχίσει ήδη να καταγγέλλουν τους ηγέτες μας για εθελοδουλία. Εύκολοι όμως οι πάσης φύσεως χαρακτηρισμοί.

(από την εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»)

Διαβάστε ακόμα