Γερμανία και
Γαλλία σχεδιάζουν μια ισχυρή πρωτοβουλία επιβολής της οικονομικής συνεργασίας
και αυστηρής εποπτείας στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με ανώτερους κυβερνητικούς
αξιωματούχους. Σε αυτή, κεντρική θέση έχει η δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού
Νομισματικού Ταμείου, στα πρότυπα του ΔΝΤ.
Πρόθεσή τους είναι να
δημιουργήσουν τους κανόνες και τα εργαλεία που θα αντιμετωπίζουν κινδύνους
αστάθειας, οι οποίοι προκύπτουν από την υπερχρέωση κάποιου κράτους - μέλους,
όπως για παράδειγμα η Ελλάδα.
Οι πρώτες λεπτομέρειες
του σχεδίου αποκαλύφθηκαν το Σαββατοκύριακο, από τον Γερμανό υπουργό
Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που υποσχέθηκε συγκεκριμένες προτάσεις στο
άμεσο μέλλον. Αν Γαλλία και Γερμανία καταφέρουν να συμφωνήσουν στις προτάσεις
αυτές (που από καιρό προωθούνται από το Παρίσι) θα προκύψει η βάση για την
πλέον ριζική αλλαγή των κανόνων που διέπουν το ευρώ, από την κυκλοφορία του το
1999.
Σε συνέντευξή του στην
κυριακάτικη έκδοση της «Welt», ο κ. Σόιμπλε υιοθετεί την ιδέα ίδρυσης ενός
νομισματικού ταμείου στην Ε.Ε., στα πρότυπα του ΔΝΤ. Την συνδέει, όμως, με την
λήψη σκληρών μέτρων κατά της κερδοσκοπίας στις αγορές -εστιάζοντας ιδιαίτερα
στο short selling και τα CDS. Εχει ήδη ανακοινώσει αυστηρότερους εθνικούς
κανόνες για το short selling, που περιλαμβάνουν την απαγόρευση της πρακτικής
για κερδοσκόπους που δεν κατέχουν τα εμπλεκόμενα περιουσιακά στοιχεία (naked
short selling).
Η δράση κατά των
κερδοσκόπων θα είναι πολιτικά δημοφιλής στην Ευρώπη αλλά οι υπόλοιπες ιδέες που
κυκλοφορούν στο Βερολίνο θα είναι λιγότερο. Θα περιλαμβάνουν περισσότερο
αυστηρή εποπτεία των ασθενών οικονομιών της Ευρωζώνης από την Ευρωπαϊκή
Επιτροπή και τελικά από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, πιθανή παρέμβαση στη
διαχείριση κρίσεων και αυστηρότερες ποινές για αποτυχία ελέγχου ελλειμμάτων και
χρέους. Δύο επιλογές που συζητούνται είναι το «πάγωμα» των πληρωμών από τα
ταμεία συνοχής της Ε.Ε. (μια πηγή επιδότησης από τις Βρυξέλλες των οικονομιών
της Μεσογείου και της Ανατολικής Ευρώπης) και αποκλεισμό των κατ’ επανάληψη παραβατών
από τις ψηφοφορίες στα συμβούλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Μια ακραία ποινή στην
Ευρωζώνη θα μπορούσε να είναι η αποπομπή ενός κράτους - μέλους μέχρι να θέσει
υπό έλεγχο τα δημοσιονομικά του. Τέτοιες μεταρρυθμίσεις θα απαιτούσαν αλλαγή
των Συνθηκών, κάτι που όλα τα κράτη-μέλη επιχειρούν απεγνωσμένα να αποφύγουν,
δεδομένων των δυσκολιών στην έγκριση της Συνθήκης της Λισσαβόνας.
Οι μεταρρυθμίσεις θα
αντιστοιχούσαν στην μεγαλύτερη αλλαγή της Συνθήκης του Μάαστριχτ, που έθεσε τα
θεμέλια για το κοινό νόμισμα. Τα λόγια του κ. Σόιμπλε έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα
στην γερμανική κυβέρνηση. Είναι πρώην ηγέτης του κόμματος της καγκελαρίου
Μέρκελ, το δεύτερο ισχυρότερο μέλος της κυβέρνησης και γνωστός ευρωπαϊστής.
Είναι, επίσης,
υπερασπιστής της νομισματικής σταθερότητας και της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Τα σχέδια που προωθεί περιλαμβάνουν σαφώς αυστηρότερη οικονομική εποπτεία ή
ακόμα και διαχείριση για τις οικονομίες που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες
του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (δημοσιονομικά ελλείμματα κάτω από το
3% του ΑΕΠ και όριο 60% του ΑΕΠ για το δημόσιο χρέος).
Αυτό που επιθυμεί να
αποφύγει είναι οποιαδήποτε υπόνοια ότι τα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης μπορούν να
εκμεταλλεύονται την συμπεριφορά των δημοσιονομικά πειθαρχημένων (όπως η
Γερμανία) και έτσι να τους επιβάλλουν περισσότερο επεκτατικές πολιτικές. Η
κυβέρνησή του αντιμετώπισε κριτική από άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία
και οι ΗΠΑ, για αδυναμία ενίσχυσης της εγχώριας ζήτησης.
Κυρώσεις
Μεταξύ
των επιλογών που συζητούνται για τους αυστηρότερους δημοσιονομικούς κανόνες
στην Ευρωζώνη, είναι το «πάγωμα» των πληρωμών από τα ταμεία συνοχής της Ε.Ε., ο
αποκλεισμός των κατ’ επανάληψη παραβατών από τις ψηφοφορίες στα συμβούλια της
Ε.Ε. ή ακόμα και η αποπομπή από την Ευρωζώνη.
(από την εφημερίδα «Ημερησία», 8/3/2010)