Στιγμές «δράματος» έζησαν ξανά χθες οι επενδυτές όταν είδαν όλες τις αγορές να γίνονται «έρμαιο» των οικονομικών εξελίξεων στην Κίνα. Και το κλίμα άρχισε να ταράσσεται επικίνδυνα όταν ανακοινώθηκαν δυσμενή στοιχεία για την αμερικανική οικονομία. Με συνέπεια το «domino effect» να παρασύρει τις αναδυόμενες αγορές και την Ευρώπη έως τη Wall Street. H αναταραχή στα χρηματιστήρια και τα νομίσματα των αναδυόμενων οικονομιών και των κερδοσκοπικών τοποθετήσεων, ήταν έντονη παρασύροντας και το δολάριο σε μεγάλη ημερήσια πτώση κατά 2,45% έναντι του ευρώ στα 1,2530.
Από τις αρχές του χρόνου, η σημαντική πτώση των τιμών των κινεζικών μετοχών ανέδειξε τη Σαγκάη -μαζί με την Αθήνα- στη χρηματιστηριακή αγορά με τις χειρότερες επιδόσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, πυροδοτώντας φόβους συμπεριφοράς «φούσκας» με πολλαπλές παρενέργειες.
Κυβερνητικές αρχές επιχειρούν να περιορίσουν τη φρενίτιδα του δανεισμού, ένα ΔΝΤ που συμβουλεύει να τεθεί έλεγχος στη ροή των κεφαλαίων, μια Παγκόσμια Τράπεζα που προειδοποιεί για την εμφάνιση νέων «φουσκών», ιδιαίτερα στην κινεζική αγορά ακινήτων: οι δείκτες αρχίζουν να ανάβουν «κόκκινο» από μια κερδοσκοπία που εξελίχθηκε σε παρανοϊκή. Πράγματι, κερδοσκοπικές φούσκες σχηματίζονται πάλι τώρα σε όλον τον κόσμο, όπως δείχνει η συμπεριφορά των κτηνοτρόφων στην Κίνα που βάλθηκαν να αγοράζουν χαλκό από τα τέλη του 2009, σύμφωνα με το βρετανικό «Μetal Βulletin». Προτιμούν να χρησιμοποιούν τα δάνεια που παίρνουν γενναιόδωρα από τις τράπεζες για να αγοράζουν προθεσμιακά συμβόλαια μετάλλων στο χρηματιστήριο παραγώγων της Σαγκάης παρά να εκσυγχρονίσουν τα χοιροστάσιά τους. Και πράγματι η επιλογή τους απέδωσε, καθώς τώρα η τιμή του τόνου χαλκού σταθεροποιήθηκε σχεδόν στα 7.500 δολάρια, ενώ δεν έφθανε ούτε στα 2.800 δολάρια πριν από τα Χριστούγεννα!
Είναι μια ωραία φούσκα, όπως και άλλες πολλές, δηλαδή μια αύξηση της αξίας ενός περιουσιακού στοιχείου παντελώς άσχετη με τον νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Η φούσκα δημιουργείται από τους επενδυτές, που προβλέπουν αύξηση και αγοράζουν μαζικά με την ελπίδα να πουλήσουν αργότερα και ακριβότερα, δημιουργώντας ταυτόχρονα και την αύξηση της τιμής και την είσοδο νέων κερδοσκόπων. Το σπιράλ αυτό τελειώνει πάντα πολύ άσχημα, όπως και οι «μαύρες» τουλίπες, που είχαν γίνει το 1637 στο Αμστερνταμ τόσο ακριβές όσο ένα κτίριο. Το ενδεχόμενο να αποσταθεροποιηθεί η νομισματική τάξη πραγμάτων εξαιτίας της Κίνας, εγείρει μείζονα κίνδυνο. Οντως, η Κίνα αποτελεί μια κολοσσιαία δύναμη στις χρηματοοικονομικές αγορές όλου του κόσμου, ακόμα και αν τα περισσότερα κεφάλαιά της είναι επενδυμένα σε ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου. Αυτό, όμως, που εμάς ανησυχεί είναι ότι -εμμέσως πλην σαφώς- παραδέχεται ότι δεν έχει περιθώριο να υποστεί την περαιτέρω σφαγή των επενδύσεών της στα ευρωομόλογα. Αραγε, το οικονομικό θαύμα της Κίνας είναι τόσο ευάλωτο;
Ο διάσημος Τζέιμς Χάνος που δημιούργησε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες επενδύσεων στη Wall Street, προβλέποντας την κατάρρευση του αμερικανικού ενεργειακού ομίλου Enron και των άλλων κολοσσών με ιστορίες που παραήταν ωραιοποιημένες, καταρρίπτει τον μύθο της China Inc. Σήμερα, ο κ. Χάνος έχει αποδειχθεί ένας από τους πιο επιδέξιους κερδοσκόπους στο short-selling μετοχών. Ενώ ολόκληρος ο κόσμος στοιχηματίζει στην ισχύ της Κίνας για να ανασύρει τον κόσμο από την οικονομική κρίση, ο κ. Χάνος προειδοποιεί ότι η υπερθέρμανση της συγκεκριμένης οικονομίας θα οδηγήσει σε απότομη προσγείωση και όχι σε μια πορεία σταθερής ανάπτυξης, όπως προβλέπουν οι περισσότεροι οικονομολόγοι. Η υπερβολική δραστηριότητα στον κλάδο των ακινήτων, υποκινούμενη από κύμα κερδοσκοπικών κεφαλαίων, οδηγεί στη δημιουργία μιας φούσκας πολλαπλάσιας του Ντουμπάι.
Οι απόψεις του για την Κίνα έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την κυρίαρχη πεποίθηση ότι η Κίνα είναι σήμερα η πλέον δυναμική οικονομία του κόσμου. Μπορεί τα επιχειρήματα για μια υπερθέρμανση της κινεζικής οικονομίας να ευσταθούν, αλλά ένα στοίχημα εις βάρος της χώρας δεν είναι εύκολο. Και αυτό λόγω των περιορισμών που έχει επιβάλει το Πεκίνο στις εισροές ξένων κεφαλαίων που στοχεύουν σε επενδύσεις εισηγμένων εταιρειών στην εγχώρια αγορά.
(από την εφημερίδα "Καθημερινή", 2/7/2010)