Η Αλβανία
έχει σημειώσει πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις αλλά πρέπει να κάνει περισσότερα για
να πατάξει τη διαφθορά, ενώ όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα έπρεπε να έχουν μία
κοινή προσέγγιση έναντι του Κοσσυφοπεδίου, αναφέρουν τα δύο ψηφίσματα που
υιοθέτησε την Πέμπτη το ΕΚ σχετικά με την ενταξιακή τους πορεία. Δεδομένου ότι
πληρούνται τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, το ΕΚ θα υποστήριζε την ενδεχόμενη
ένταξη όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.
Οι
ευρωβουλευτές αναγνωρίζουν την πρόοδο που έχει κάνει η Αλβανία όσον αφορά τις
μεταρρυθμίσεις, αλλά τονίζει ότι χρειάζονται περαιτέρω ουσιαστικότερες
προσπάθειες για την εδραίωση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου καθώς και
για τη διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης
του δικαστικού σώματος και την πάταξη της διαφθοράς, η οποία παραμένει
"μείζονα πολιτική πρόκληση", αναφέρει το ψήφισμα που συνέταξε ο Νικόλαος Χουντής
(ΣΥΡΙΖΑ, Ελλάδα).
Το ψήφισμα ζητά
επίσης την εξεύρεση λύσης στο τρέχων πολιτικό αδιέξοδο που ακολούθησε των
κοινοβουλευτικών εκλογών τον Ιουνίο 2009. Τονίζει ότι "η πλήρης λειτουργία
των αντιπροσωπευτικών θεσμών, και ειδικότερα του Κοινοβουλίου, είναι η
ραχοκοκαλιά ενός παγιωμένου δημοκρατικού συστήματος και (...) σημαντικό
πολιτικό κριτήριο για την ένταξη στην ΕΕ."
Μεταρρύθμιση
του δικαστικού συστήματος
Για να γίνει
μέλος της ΕΕ η Αλβανία οφείλει επίσης να μεταρρυθμίσει το δικαστικό της
σύστημα, ''περιλαμβανομένης της εκτέλεσης των δικαστικών αποφάσεων καθώς και
της διασφάλισης της διάκρισης των εξουσιών σε μια δημοκρατική κοινωνία.'' 'Μία
διαφανή, αμερόληπτη και αποτελεσματική δικαστική αρχή, ανεξάρτητη από πολιτικές
και άλλες πιέσεις ή έλεγχο, έχει θεμελιώδη σημασία για το κράτος δικαίου'',
τονίζουν οι ευρωβουλευτές.
Προς την
απελευθέρωση ''βίζας" για τους Αλβανούς πολίτες
Η πρωτοβουλία
της Αλβανίας για την άρση των υποχρεώσεων θεώρησης διαβατηρίων (βίζα) για τις
γειτονικές χώρες θεωρείται ως "θετικό βήμα που διευκολύνει τις επαφές
μεταξύ των λαών και προάγει την επανασυμφιλίωση στην περιοχή". Αυτές όμως
οι πρωτοβουλίες θα πρέπει να εφαρμόζονται παράλληλα με την εν εξελίξει
απελευθέρωση έκδοσης βίζας μεταξύ των χωρών του Σένγκεν και των χωρών της
ευρύτερης περιοχής, λένε οι ευρωβουλευτές.
Η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή πρότεινε στις 27 Μαΐου 2010 να επιτραπεί στους πολίτες της Αλβανίας
(και της Βοζνίας-Ερζεγοβίνης) να ταξιδεύουν με βιομετρικά διαβατήρια στις χώρες
του Σένγκεν χωρίς να χρειάζονται βίζα. Η πρόταση αυτή εξαρτάται από το κατά
πόσο η Αλβανία θα αποκαταστήσει την επανένταξη Αλβανών επαναπατριζόμενων και
την εκτέλεση νόμων για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της
διαφθοράς. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η παρακολούθηση της άσκησης
αυτής θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί το
καλοκαίρι, έτσι ώστε το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να είναι σε θέση να πάρουν
μία τελική απόφαση μέχρι το τέλος του 2010.
Το ψήφισμα υιοθετήθηκε με 567 ψήφους
υπέρ, 47 κατά και 19 αποχές.
Κοσσυφοπέδιο
Το ΕΚ θα "καλοσώριζε" την
αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου από όλα τα κράτη μέλη.
Σημειώνοντας την ανακήρυξη από το Κοσσυφοπέδιο της ανεξαρτησίας του στις 18
Φεβρουαρίου 2008, την οποία έχουν αναγνωρίσει 66 χώρες μέχρι σήμερα, το ψήφισμα
σημειώνει ότι 22 κράτη μέλη έχουν αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο ως ανεξάρτητη
χώρα και 5 δεν το έχουν πράξει. Συνεχίζει δε "ενθαρρύνοντας" τα κράτη
μέλη "προκειμένου να γίνουν αποτελεσματικότερες οι πολιτικές της ΕΕ για
όλο το λαό του Κοσσυφοπεδίου, να ενισχύσουν την κοινή προσέγγισή τους έναντι
του Κοσσυφοπεδίου" και απορρίπτουν το ενδεχόμενο διχοτόμησής του.
Απελευθέρωση της έκδοσης Βίζας
Το ΕΚ ζητά πρακτικές λύσεις ώστε να
γίνουν πιο ορατά στους πολίτες του Κοσσυφοπεδίου τα οφέλη της συνεργασίας με
την ΕΕ αφήνοντας να εννοηθεί ότι μελλοντικά θα μπορούσε να υπάρξει απελευθέρωση
του καθεστώτος έκδοσης των ταξιδιωτικών θεωρήσεων (βίζα), όταν εκπληρωθούν όλα
τα κριτήρια. Προς το σκοπό αυτό άλλωστε ζητείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να
ενημερώσει άμεσα της αρχές του Κοσσυφοπεδίου τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν
πριν καταρτισθεί "οδικός χάρτης" προς την απελευθέρωση των θεωρήσεων.
Μεταρρυθμίσεις και διαφθορά
Το 2010 είναι κρίσιμο τόσο για την
κυβέρνηση και "όλα τα επίπεδα της διοίκησης" του Κοσσυφοπεδίου για
την επίτευξη προόδου σε "κεφαλαιώδεις" μεταρρυθμίσεις όπως είναι η
πάταξη της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, η αποκέντρωση και η
αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης. Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν δε την
"έντονη ανησυχία" τους για τη "διαδεδομένη διαφθορά", η
οποία " παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα", μαζί με το
οργανωμένο έγκλημα.
Βόρειο Κοσσυφοπέδιο
Πηγή ανησυχίας είναι και το βόρειο Κοσσυφοπέδιο
όπου ένας διαδηλωτής έχασε τη ζωή του και σημειώθηκαν πολλοί τραυματισμοί κατά
τη διάρκεια φιλοσερβικής διαδήλωσης στη Μιτρόβιτσα στις 2 Ιουλίου. Οι
ευρωβουλευτές καταδικάζουν όλες τις πράξεις βίας και ζητούν από τα εμπλεκόμενα
μέρη να δρουν με υπευθυνότητα. Στην περιοχή καταγράφεται άλλωστε σοβαρότατο
έλλειμμα δικαιοσύνης και εντεινόμενες πιέσεις στην κοινωνία από εξτρεμιστικές
οργανώσεις και το οργανωμένο έγκλημα. Η ευρωπαϊκή αποστολή
EULEX που
επικεντρώνεται στην ενίσχυση του κράτους δικαίου, πρέπει να ενισχυθεί στο βορρά
ώστε να στηρίξει τις προσπάθειες βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ των εθνοτήτων της
περιοχής και να ενημερώσει τον τοπικό πληθυσμό για τις προσπάθειες που
καταβάλλει η ΕΕ.
Όχι στους βίαιους επαναπατρισμούς
Δεδομένου ότι το Κοσσυφοπέδιο δεν είναι
ακόμα σε θέση να δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες που θα επέτρεπαν την
ενσωμάτωση στην τοπική κοινωνία των Ρομά που επαναπατρίζονται χωρίς τη θέλησή
τους, οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη να σταματήσουν τον υποχρεωτικό
επαναπατρισμό. Για παράδειγμα, η Γερμανία και οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου έχουν
συμφωνήσει για τον σταδιακό επαναπατρισμό 14.000 προσφύγων στο Κοσσυφοπέδιο, οι
10.000 από τους οποίους είναι Ρομά.
Μειονοτικά Δικαιώματα και παιδεία
Ακόμα και σε τομείς στους οποίους υπάρχει
νομοθεσία προστασίας των ανθρωπίνων και μειονοτικών δικαιωμάτων, η εφαρμογή
τους είναι "μη ικανοποιητική", σημειώνει το ΕΚ. Οι μειονότητες και
ειδικά οι Ρομά υφίστανται διακρίσεις σε ζητήματα όπως η πρόσβαση στα σχολεία,
τη στέγη, τις κοινωνικές υπηρεσίες και την αγορά εργασίας και το ΕΚ ζητά
εντονότερες προσπάθειες καταπολέμησης των διακρίσεων ότι και αν αφορούν αυτές,
όπως "εθνικότητα, θρησκεία, σεξουαλικός προσανατολισμός, αναπηρία και
άλλοι".
Οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου καλούνται
έτσι από το ΕΚ να προχωρήσουν στη "σταδιακή εισαγωγή κοινών τάξεων"
καθώς και στη διδασκαλία των μειονοτικών γλωσσών, με παράδειγμα τη διδασκαλία
της Σερβικής "σε μαθητές αλβανικής εθνικότητας και της Αλβανικής σε όλες
τις μειονότητες, δεδομένου ότι η παιδεία είναι κρίσιμη "για την παροχή στη
νεολαία των απαραίτητων δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας όσο και σε σχέση με τη
συνεισφορά στη συμφιλίωση μεταξύ εθνοτικών ομάδων".
Το ψήφισμα υιοθετήθηκε με 455 ψήφους
υπέρ, 155 κατά και 28 αποχές.