Τράπεζες και Χρήμα

Η ιστορία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος είναι μια ιστορία εξαγορών και συγχωνεύσεων. Οσοι ανατρέχουν πίσω στον χρόνο διαπιστώνουν ότι σε όλες τις κρίσιμες ιστορικές καμπές οι τράπεζες πρωταγωνιστούν και είναι αυτές που προσφέρουν τις βάσεις του μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας.
Του Αντώνη Καρακούση
Δευ, 19 Ιουλίου 2010 - 08:48
Η ιστορία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος είναι μια ιστορία εξαγορών και συγχωνεύσεων. Οσοι ανατρέχουν πίσω στον χρόνο διαπιστώνουν ότι σε όλες τις κρίσιμες ιστορικές καμπές οι τράπεζες πρωταγωνιστούν και είναι αυτές που προσφέρουν τις βάσεις του μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας.

Στα χρόνια του Μεσοπολέμου, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, τότε που άρχιζε να οικοδομείται το σύγχρονο ελληνικό κράτος, η αναδιοργάνωση του τραπεζικού τομέα άλλαξε την ίδια τη λειτουργία της χώρας.

Το 1927, για παράδειγμα, για να ξεκαθαριστούν οι ρόλοι μεταξύ εποπτών και εποπτευομένων και να ανακτηθεί, κατ΄ απαίτηση της Κοινωνίας των Εθνών και του χορηγηθέντος τότε «τριμερούς» δανείου προς τη χώρα μας, ηαξιοπιστία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αφαιρέθηκε το εκδοτικό προνόμιο από την Εθνική Τράπεζακαι αποδόθηκε στη νεοϊδρυθείσα Τράπεζα της Ελλάδος.

Εκείνη η πράξη, για την υιοθέτηση και την επιβολή της οποίας δόθηκαν ομηρικές πολιτικές μάχες στην Αθήνα, προσέφερε το έναυσμα και τη βάση ανασύνταξης της οικονομίας. Τότε πήρε μορφή η εποπτεία, ξεχώρισαν οι εμπορικές τράπεζες και ιδρύθηκαν ειδικά πιστωτικά ιδρύματα, όπως η Αγροτική και η Κτηματική Τράπεζα, προκειμένου να συμβάλουν η πρώτη στην αναγέννηση του αγροτικού τομέα και η δεύτερη στη στεγαστική αποκατάσταση των προσφύγων.

Στη μεταπολεμική δεκαετία του ΄50 η απορρόφηση της Τράπεζας Αθηνών έκανε την Εθνική Τράπεζα και πάλι μεγάλη και ικανή να πρωταγωνιστήσει στα χρόνια της ανάπτυξης.

Στη Μεταπολίτευση πάλι το τραπεζικό σύστημα ήλθε να ορίσει τα πράγματα. Η κρατικοποίηση της Εμπορικής Τράπεζας και συνολικά του ομίλου Ανδρεάδη προσέφερε τη βάση για τη μεγέθυνση του κράτους και τη διαχείριση της κληρονομιάς των προβληματικών επιχειρήσεων. Και αργότερα, μετά το 1985, η ευρωπαϊκή πορεία στηρίχθηκε στην αντίστροφη πράξη της απελευθέρωσης και της αποκρατικοποίησης του τραπεζικού τομέα.

Στη συνέχεια ήταν οι συγχωνεύσεις και η μεγέθυνση των εμπορικών τραπεζών που άνοιξαν τον δρόμο για το ευρώ. Νομοτελειακά και τώρα, στην εποχή της κρίσης, από τις συγχωνεύσεις και τις τραπεζικές αναδιαρθρώσεις θα προκύψει η διέξοδος και θα χαραχθεί ο δρόμοςτης νέας ανάπτυξης. Γι΄ αυτό και έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον όσα θα ακολουθήσουν της πρότασης του Μιχάλη Σάλλα για εξαγορά της Αγροτικής Τράπεζας και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Κατά τα ψέματα, διαχρονικά η διαχείριση του χρήματος και των πιστώσεων παίζει πρωτεύοντα ρόλο στις λειτουργίες των οικονομιών και των κοινωνιών. Και στην παρούσα φάση το μέλλον θα εξαρτηθεί ακριβώς από τα πρόσωπα και τα σχήματα που θα διαχειρισθούν το χρήμα.

(από την εφημερίδα "Το Βήμα", 16/7/2010)