Τις επιπτώσεις της υποθετικής αποχώρησης μιας χώρας από την Ευρωζώνη
διερευνά η Διεθνής Ενωση Swaps και Παραγώγων (ISDA), που προσκάλεσε μέλη
της να συμμετάσχουν στη σχετική έρευνα, η οποία θα εξετάσει τις πιθανές
εξελίξεις που θα ακολουθούσαν αυτό το σενάριο. Αυτό αποκαλύπτει
δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Financial Times, που επισημαίνει
ότι τη μελέτη ζήτησαν οι ίδιες οι τράπεζες.
Αν και οι παράγοντες
που συμμετέχουν στη σχετική διαδικασία, εδώ και μια εβδομάδα,
υποστηρίζουν ότι η αναγκαστική έξοδος ενός κράτους-μέλους από το ευρώ
είναι μακρινή πιθανότητα, τράπεζες και επενδυτικές εταιρείες έχουν
αρχίσει ν' αναρωτιούνται ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις και θέλουν να
προετοιμασθούν γι' αυτές. Οπως δήλωσε εκπρόσωπος της ISDA, η κίνηση αυτή
«δεν σημαίνει ότι συμμεριζόμαστε την άποψη πως υπάρχει αυτή η
πιθανότητα». Η Ενωση Swaps και Παραγώγων αποφάσισε να δημιουργήσει μια
ομάδα που «θα διερευνήσει διάφορα σενάρια με βάση την αποχώρηση μιας
χώρας από την Ευρωζώνη, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος της ISDA, διευκρινίζοντας
ότι «θα μελετήσει τα νομικά θέματα που μπορεί να ανακύψουν για την αγορά
των εξωχρηματιστηριακών παραγώγων (over-the-counter) και θα αποφασίσει
ποια βήματα πρέπει να ληφθούν για να επιλυθούν».
Οπως
επισημαίνεται από τους Financial Times, αν και η έξοδος μιας χώρας από
την Ευρωζώνη θα είχε από τεχνικής απόψεως συνέπειες σε κάθε παράγωγο που
είναι διαπραγματεύσιμο σε ευρώ και συνδέεται με την οικονομία της
Ευρωζώνης, δεν θα εκλαμβανόταν ως εθνική χρεοκοπία. Εκεί εντοπίζεται,
σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις, η διαφορά με τις επιπτώσεις της
χρεοκοπίας της Lehman Brothers, η οποία ήταν βασικός διαπραγματευτής σε
παράγωγα ύψους δισεκατομμυρίων.
Η απόφαση της ISDA γνωστοποιείται
μια εβδομάδα μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων από τα τεστ αντοχής
των 91 τραπεζικών ομίλων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τα οποία αν και
καθησύχασαν τους επενδυτές για τη φερεγγυότητα του ευρωπαϊκού τραπεζικού
συστήματος, όπως καταδεικνύει η αντίδραση των αγορών, χαρακτηρίστηκαν
από μερίδα οικονομικών αναλυτών ως αρκετά έως πολύ επιεική.
Κεντρικό
σημείο της κριτικής είναι ότι η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Αρχών
Τραπεζικής Εποπτείας (CEBS), υπό την αιγίδα της οποίας συντελέστηκαν τα
τεστ, όπως και οι αρμόδιες αρχές των «27» της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν
συμπεριέλαβαν το ενδεχόμενο πτώχευσης μιας χώρας στα τεστ αντοχής.
Στόχος των τεστ είναι να δοκιμαστούν οι κεφαλαιακές αντοχές των τραπεζών
της Ε.Ε. σε μια σειρά υποθετικών σεναρίων για την επιδείνωση της
οικονομίας ή των αγορών. Η εκχώρηση 110 δισ. ευρώ από την Ε.Ε. και το
ΔΝΤ σε δάνεια για την οικονομική στήριξη της Ελλάδας, αλλά και η
συνακόλουθη απόφαση να δημιουργηθεί προληπτικός μηχανισμός για ενίσχυση
των υπολοίπων «ασθενών» της Ευρωζώνης, συνολικού ύψους 720 δισ. ευρώ,
δημιούργησαν πρόσφορο έδαφος σε σενάρια για πτώχευση μιας χώρας- μέλους.
Σημαντικό ποσοστό των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι εκτεθειμένο σε κρατικά
ομόλογα της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας. Το
γεγονός ότι η πιθανότητα μιας πτώχευσης δεν συμπεριλήφθηκε στα τεστ
αντοχής των τραπεζών αλλά μόνον οι απώλειες σε κρατικά ομόλογα έως και
23,7% θεωρήθηκε ως ευνοϊκή μεταχείριση των τραπεζών, ώστε να
παρουσιάσουν μία πολύ θετικότερη εικόνα για το ευρωπαϊκό τραπεζικό
σύστημα.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ', 30/07/2010)