Ενθαρρυντικά είναι τα μηνύματα για την ύπαρξη πετρελαίου και
φυσικού αερίου στο υπέδαφος και τις θαλάσσιες περιοχές της Ελλάδα, όπως επεσήμαναν
οι ομιλητές σε χθεσινή εκδήλωση του ΤΕΕ Κ. Μακεδονίας (ΤΕΕ/ΤΚΜ) στη Θεσσαλονίκη.
Ωστόσο, όπως τόνισε ο Δρ. Κωνσταντίνου Νικολάου, τεχνικός σύμβουλος της
Ενεργειακής Αιγαίου ΑΕ και μέλος του ΔΣ του ΙΕΝΕ, η Ελλάδα είναι ουσιαστικά
ανεξερεύνητη χώρα, αφού έχουν γίνει μόλις 175 γεωτρήσεις, εκ των οποίων μόλις
οι 20-22 ήταν αντιπροσωπευτικές με βάση τα σημερινά δεδομένα (τη στιγμή που
μόνο στα κοιτάσματα του Πρίνου, σε εμβαδόν 450 τετραγωνικών χιλιομέτρων έχουν
πραγματοποιηθεί 25!).
Κοινός τόπος των ομιλητών ήταν, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ, ότι, παρά τις ευοίωνες
προοπτικές από τα αποτελέσματα των γεωλογικών και γεωχημικών ερευνών, ότι οι
σημερινές διαδικασίες, με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, κάθε άλλο παρά διευκολύνουν
τους υποψήφιους επενδυτές. Πάντως όλοι υπογράμμισαν ότι τα κοιτάσματα είναι μεν
υπαρκτά, αλλά η Ελλάδα… δεν είναι Βενεζουέλα.
Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του Δρ. Κωνσταντίνου Νικολάου, ότι:
«Αλάσκες στην Ελλάδα δεν υπάρχουν, σε αντίθεση με τα σενάρια που κυκλοφορούν,
αλλά η απάντηση για το αν εντοπίζονται κοιτάσματα είναι κατηγορηματικά θετική.
Υπάρχουν πάνω από 11 ενεργά πετρελαϊκά κοιτάσματα, κυρίως σε δυτική Ελλάδα και
ανατολική Θράκη».
Κατά τον δρα Νικολάου, το γεγονός ότι η Ιταλία, η Κροατία
και η Αλβανία έχουν ανάλογα συστήματα, επιβεβαιώνει το ενδεχόμενο ύπαρξης
περισσότερων κοιτασμάτων και στην Ελλάδα.
Νωρίτερα, πριν την έναρξη της εκδήλωσης, ο Δρ Νικολάου
δήλωσε ότι, εφόσον η πολιτεία ανοίξει την αγορά, η εταιρία είναι έτοιμη να
προχωρήσει σε έρευνα και σε άλλες πετρελαιοπιθανές περιοχές, είτε αυτόνομα είτε
σε συνεργασία με άλλες εταιρίες/ κοινοπραξίες, με τις οποίες γίνονται ήδη
κάποιες προκαταρκτικές επαφές.
«Ανενεργή περιοχή»
στην έρευνα πετρελαίου χαρακτήρισε, από την πλευρά του, την Ελλάδα ο διευθυντής
Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων του ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων,
Ιωάννης Γρηγορίου, αφού τα τελευταία 15 χρόνια κάθε σχετική κίνηση έχει
ουσιαστικά διακοπεί, με εξαίρεση τα κοιτάσματα σε Πρίνο και νότια Καβάλα.
Πρόσθεσε ότι η Ελλάδα διαθέτει πολλές ανεξερεύνητες
περιοχές: «υπάρχουν γεωλογικοί πετρελαιοπιθανοί στόχοι, σε βάθος μεγαλύτερο των
4.000 μέτρων
, που δεν έχουν ερευνηθεί μέχρι σήμερα, καθώς και σε βάθη νερού άνω των 500 μέτρων, ενώ μηδενική
είναι η έρευνα για φυσικό αέριο και shale gas (σ.σ. αέριο αργιλικού σχιστόλιθου)»,
σημείωσε.
Ενδεικτικό της αδράνειας είναι το γεγονός ότι, βάσει έρευνας
της IHS PEPS, η Ελλάδα κατατάσσεται 75η μεταξύ 115 χωρών από άποψη
δραστηριοτήτων Έρευνας και Παραγωγής (Ε & Π) υδρογονανθράκων.
«Σήμερα, παρά τις συνεχείς κυβερνητικές εξαγγελίες, δεν
προχωρεί ούτε η ίδρυση φορέα, ούτε η αλλαγή του νόμου 2289/95 [...] Το μοναδικό
κοίτασμα, στην περιοχή του Πρίνου, διέπεται από ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις,
εξαιρετικά ευνοϊκές για τον ανάδοχο, ενώ ο μοναδικός γύρος παραχωρήσεων, για
τέσσερις περιοχές, που έγινε το 1997, δεν είχε θετικά αποτελέσματα, αφού
κατέληξε σε ανεκπλήρωτες ερευνητικές υποχρεώσεις και τελικά επιστροφή
περιοχών», υποστήριξε ο κ. Γρηγορίου.
Υπάρχει, λοιπόν, μέλλον για την Ε & Π υδρογονανθράκων
στην Ελλάδα; Κατά τον κ. Γρηγορίου η απάντηση είναι «ναι», αρκεί η πολιτεία να
ιδρύσει άμεσα έναν ευέλικτο και σωστά στελεχωμένο κρατικό φορέα, που θα
προκηρύσσει και με διαφανείς διαδικασίες θα παραχωρεί και ελέγχει τα δικαιώματα
Ε & Π σε διεθνείς πετρελαϊκές εταιρίες με αποδεδειγμένη οικονομική επάρκεια
και εμπειρία.
Ο φορέας αυτός προτείνεται να είναι αρμόδιος για τη
δημιουργία σύγχρονου νομοθετικού πλαισίου, την επιλογή των προς παραχώρηση
περιοχών με αυστηρά κριτήρια, την επιχειρηματική προώθηση των επιλεγμένων
περιοχών, την απολύτως διαφανή επιλογή των αναδόχων και την αυστηρή
παρακολούθηση των εργασιών.
Την ανάγκη για αναθεώρηση της νομοθεσίας και του καθεστώτος
των αδειοδοτήσεων στην Ελλάδα, καθώς και για θεσμοθέτηση κινήτρων για τους
υποψήφιους επενδυτές, υπογράμμισε ο καθηγητής του ΑΠΘ, Γρηγόρης Τσόκας,
προκειμένου να «ξεπαγώσει» η ερευνητική δραστηριότητα για την αναζήτηση
υδρογονανθράκων.
Σύμφωνα με τον κ. Τσόκα, μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής
του ΥΠΕΚΑ για την Αξιοποίηση και Επεξεργασία του Εθνικού Αρχείου Ερευνών,
«μέχρι σήμερα έχει γίνει στην Ελλάδα ένας εξαιρετικά μικρός αριθμός γεωτρήσεων,
σε σχέση με την έκταση και τη γεωμορφολογία της χώρα μας. Ο περιορισμός της
ερευνητικής προσπάθειας οφείλεται και στο θέμα της υφαλοκρηπίδας αρχικά και των
Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών -ΑΟΖ στη συνέχεια.