Σε συμφωνία-ορόσημο κατέληξαν Σερβία και Κοσσυφοπέδιο έπειτα από μία
πολύμηνη, γεμάτη ένταση, διαπραγμάτευση, υπό την αιγίδα της Ε.Ε., η
οποία αναμένεται πως θα ξεμπλοκάρει τον «δρόμο» του Βελιγραδίου προς
τους κόλπους της ευρωπαϊκής «οικογένειας», ενώ θα δώσει και μία συμφωνία
σύνδεσης στην Πρίστινα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταθέσει έκθεση, στην
οποία θα προτείνει στις κυβερνήσεις των 27 κρατών-μελών να ξεκινήσουν
τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Σερβία και τις συνομιλίες για μια
συμφωνία σύνδεσης με το Κόσοβο.
Η Σερβία και το Κόσοβο έχουν
συνομολογήσει, βάσει της συμφωνίας, να μην εμποδίσουν το ένα τη
διαδικασία ένταξης του άλλου μέρους στην Ε.Ε. «Συμφωνήθηκε πως καμία από
τις πλευρές δεν θα εμποδίσει, ούτε θα ενθαρρύνει άλλους να εμποδίσουν
την πρόοδο του άλλου μέρους στην αντίστοιχη πορεία τους στην Ε.Ε.»,
τονίζεται στο άρθρο 14 της συμφωνίας. Η εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ
της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου, δηλαδή της επαρχίας της που κήρυξε
μονομερώς ανεξαρτησία το 2008, αποτελούσε προαπαιτούμενο για να
προχωρήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις του Βελιγραδίου με την Ε.Ε. Η
ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου έχει αναγνωριστεί επίσημα από
περισσότερες από 90 χώρες, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ και 22 κρατών-μελών
της Ε.Ε. Ωστόσο, εξαιτίας του βέτο, που προβάλλουν Ρωσία και Κίνα στο
Συμβούλιο Ασφαλείας το Κοσσυφοπέδιο δεν αποτελεί μέλος των Ηνωμένων
Εθνών. Το σύμφωνο αναμένεται να διευθετήσει την εθνοτική διαίρεση του
Κοσόβου μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του και πιθανολογείται ότι
θα ανοίξει το δρόμο για ευρύτερη ενσωμάτωσή του στη διεθνή κοινότητα.
«Ακανθώδες» ζήτημα
Το καθεστώς του βόρειου Κοσόβου, το οποίο κατοικείται κυρίως από
Σέρβους που δεν αναγνωρίζουν την αλβανική κυβέρνηση, ήταν από τα πλέον
ακανθώδη ζητήματα στη διαπραγμάτευση, που διήρκεσε έξι μήνες. Ο πρόεδρος
της Σερβίας, Τόμισλαβ Νίκολιτς, δήλωσε ότι η διαπραγματευτική ομάδα του
Βελιγραδίου κατάφερε να αγωνιστεί και να κερδίσει την προστασία και την
προοπτική μιας ειρηνικής ζωής για τους Σέρβους του Κοσόβου και να
καταλήξει σε μία συμφωνία, που αποκλείει την πιθανότητα αναγνώρισης του
Κοσόβου ως ανεξάρτητου κράτους στα Ηνωμένα Έθνη.Η Σερβία κατόρθωσε να
διασφαλίσει ότι οι σερβικές κοινότητες θα λάβουν διεθνή προστασία, το
δικαίωμα να διαχειρίζονται τις ζωές τους, την ασφάλεια, το μέλλον, τους
πόρους τους, την εκπαίδευση και το σύστημα υγείας τους και να έχουν
στενές σχέσεις με το Βελιγράδι χωρίς περιορισμούς και χωρίς να ανήκουν
στο Κόσοβο, τόνισε ο Νίκολιτς.
«Δυστυχώς, τόσα χρόνια μετά την
αποχώρηση του τελευταίου Σέρβου στρατιώτη από το Κόσοβο, αυτή ήταν η
μόνη δυνατή λύση για τη διασφάλιση μιας ειρηνικής ζωής για τον λαό μας
και του να μην καταστεί ποτέ το Κόσοβο κράτος αναγνωρισμένο από τον
ΟΗΕ», επισήμανε ο ίδιος. Επανέλαβε δε την πάγια σερβική θέση ότι «η
Σερβία δεν πρόκειται ποτέ να αναγνωρίσει ένα ανεξάρτητο Κόσοβο».
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός του Κοσόβου, Χασίμ Θάτσι, δήλωσε ότι η
επίτευξη της συμφωνίας ήταν δύσκολη και υπάρχουν άνθρωποι και στις δύο
πλευρές που δεν θα ικανοποιηθούν. Τόνισε, όμως πως σηματοδοτεί μία νέα
εποχή. «Αυτή η συμφωνία θα μας επιτρέψει να επουλώσουμε πληγές του
παρελθόντος εάν έχουμε τη σοφία και τη γνώση να την εφαρμόσουμε στην
πράξη» πρόσθεσε και συμπλήρωσε πως προετοιμάζεται το έδαφος για την
ένταξη και του Κοσόβου και της Σερβίας στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Ο γ.γ. του
ΝΑΤΟ, Αντερς Φογκ Ράσμουσεν υπογράμμισε ότι η Βορειοαντλατική Συμμαχία
είναι έτοιμη να διαδραματίσει τον ρόλο της στην υλοποίηση συμφωνίας
μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας. Ωστόσο, Σέρβοι εκλεγμένοι δημοτικοί
σύμβουλοι στο Κόσοβο αξιώνουν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στη Σερβία,
αναφορικά με τη συμφωνία για εξομάλυνση των σχέσεων Βελιγραδίου -
Πρίστινας.
Οι εκλεγμένοι στα δημοτικά συμβούλια στο βόρειο Κόσοβο
-το οποίο στην μεγαλύτερή του έκταση κατοικείται από Σέρβους- «αξιώνουν
την οργάνωση ενός δημοψηφίσματος στη Σερβία προκειμένου οι πολίτες να
μπορέσουν να αποφασίσουν ανάμεσα στη διατήρηση του Κοσόβου εντός της
Σερβίας και την αποδοχή των προϋποθέσεων (της συμφωνίας των Βρυξελλών)
με αντάλλαγμα την παραχώρηση μίας ημερομηνίας για την έναρξη των
ενταξιακών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στο Βελιγράδι και την Ε.Ε.»,
υπογραμμίζεται στη σχετική απόφαση τους.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 22/04/2013)