Όπως και στην Ελλάδα, έτσι
και στην Ισπανία ο κλάδος των φωτοβολταϊκών και των ΑΠΕ εν γένει ξεκίνησε την
πορεία του στο παρελθόν με αρκετό «γκάζι», αλλά στη συνέχεια η κυβέρνηση προχώρησε
σε πολύ μεγάλες περικοπές λόγω του υψηλού κόστους και του εκτροχιασμού του
ειδικού λογαριασμού.
Οι επενδυτές σε πρώτη
φάση επωφελήθηκαν από τις υψηλές ταρίφες και τους γενναίους στόχους, με αποτέλεσμα
να εγκατασταθούν χιλιάδες μεγαβάτ. Έτσι, το 2012, η Ισπανία έφτασε να καλύπτει
το 32% της ηλεκτροπαραγωγής της από ΑΠΕ, ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά σε
πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Η πραγματικότητα όμως ήταν
ότι η ανάπτυξη αυτή ήρθε έναντι ενός μεγάλου κόστους, το οποίο σύντομα θορύβησε
την κυβέρνηση και την ανάγκασε να λάβει μέτρα. Ήδη από το 2008 άρχισαν να ακούγονται
προειδοποιητικές φωνές που καλούσαν τα αρμόδια υπουργεία να μειώσουν τις ταρίφες
και να θέσουν όρια στην εγκατεστημένη ισχύ, πράγμα που οδήγησε τελικά σε τρεις
αναδρομικές αλλαγές στα συμβόλαια των παραγωγών κατά τα προηγούμενα χρόνια, αλλά
και σε ένα μορατόριουμ στα νέα έργα, το οποίο τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του
2012.
Στα μέσα του 2012, οι
επενδυτές ήλπιζαν ότι τα χειρότερα είχαν περάσει, καθώς το έλλειμμα είχε αρχίσει
να περιορίζεται και είχε δημιουργηθεί και ένα ειδικό ταμείο για την διαχείριση
του χρέους της αγοράς. Δυστυχώς όμως για τους ίδιους, στις αρχές του 2013 επιβλήθηκε
νέος αναδρομικός φόρος 7% σε όλους τους παραγωγούς ηλεκτρισμού, είτε πρόκειται
για ΑΠΕ, είτε για συμβατικές τεχνολογίες, ενώ ένα μήνα μετά ακολούθησε και άλλη
μια σειρά ρυθμιστικών μέτρων, τα οποία αφαίρεσαν το
premium
που καρπώνονταν ορισμένοι
παραγωγοί κατά την πώληση της ενέργειας στην αγορά.
Επίσης, με τον ίδιο νόμο,
άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού των εγγυημένων τιμών με βάση τον δείκτη καταναλωτή,
αποσυνδέοντας την διαμόρφωσή τους από την διακύμανση των τιμών των καυσίμων και
των τροφίμων. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η κίνηση αυτή θα εξοικονομήσει γύρω στα
340 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ τα νέα μέτρα συνολικά θα εξοικονομήσουν 600-800
εκατ. ευρώ ετησίως.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών
των εξελίξεων είναι ότι η αγορά των ΑΠΕ και των φωτοβολταϊκών στην Ισπανία έχει
μπει πλέον σε μια μόνιμη τροχιά ύφεσης, ενώ ταυτόχρονα ενέτεινε την αβεβαιότητα
των εγχώριων και ξένων επενδυτών. Υπό αυτή την έννοια, το ισπανικό αντιπαράδειγμα
αποτελεί καμπανάκι και για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές που ξεκίνησαν αργότερα
την ανάπτυξη των ΑΠΕ, ώστε να μην επαναλάβουν τα ίδια λάθη. Εμείς στην Ελλάδα
δυστυχώς πράξαμε ακριβώς τα ίδια πράγματα, άρα μάλλον δεν θα πρέπει να περιμένουμε
σωτηρία…