Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται το... προαναγγελθέν καλοκαιρινό θρίλερ για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου,
με το γαλλικό κολοσσό της Total, που σχεδιάζει έρευνες και σε θαλάσσιες
περιοχές της Νότιας Κρήτης, να ετοιμάζεται για την κρίσιμη γεώτρηση της
13ης Ιουλίου στο τεμάχιο 11 της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής
Ζώνης και την πολιτική ένταση με την Τουρκία να κλιμακώνεται.
Στο μεγάλο παιχνίδι για την αναζήτηση μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού
αερίου, που θα αξιοποιηθούν και για τη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης
από την Ρωσία, η γεώτρηση της Total μπορεί να αποδειχθεί, σύμφωνα με
τους ειδικούς του τομέα,
εξίσου σημαντική με την ανακάλυψη από
την ιταλική ENI του γιγαντιαίου κοιτάσματος στο πεδίο του Ζορ, στην
Αίγυπτο, το οποίο εφάπτεται στα βόρεια με το τεμάχιο 11 της κυπριακής
ΑΟΖ.
Όπως έχει τονίσει από τον Ιανουάριο η εξειδικευμένη, αμερικανική εταιρεία αναλύσεων
IHS Markit,
η ανακάλυψη του κοιτάσματος στο Ζορ άνοιξε ένα νέο παιχνίδι στην
ευρύτερη περιοχή και έκανε τις εταιρείες να εξετάσουν εκ νέου τις
προοπτικές για ανακάλυψη μεγάλων κοιτασμάτων και να μελετήσουν
προσεκτικότερα τις γεωλογικές παραμέτρους, γεγονός που ενθάρρυνε τη
διοίκηση της Total να επανεξετάσει την πιθανή δυναμικότητα του τεμαχίου
11, ακριβώς επειδή βρίσκεται δίπλα στο Ζορ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στις οποίες έχει αναφερθεί ο Έλληνας καθηγητής
Ηλίας Κωνοφάγος,
αυτή η διαδικασία επανεξέτασης της περιοχής της Αν. Μεσογείου από τους
μεγάλους του ενεργειακού τομέα οδήγησε σε νέα «ανάγνωση» των στοιχείων
από τις σεισμικές έρευνες της νορβηγικής PGS για τις θαλάσσιες περιοχές
της Νότιας Κρήτης, τα οποία είχε αγοράσει η Total (όπως και η
ExxonMobil), χωρίς όμως να εκδηλώσει, το 2014, ενδιαφέρον για έρευνες
-το τεράστιο κοίτασμα, πολύ υψηλής ποιότητας, στο Ζορ ανακαλύφθηκε το
2015.
Ο κ. Κωνοφάγος έχει εκτιμήσει ότι
οι ομοιότητες που υπάρχουν
στις γεωλογικές δομές του Ζορ και του τεμαχίου 11 της κυπριακής ΑΟΖ
αυξάνουν τις πιθανότητες όχι μόνο να ανακαλυφθεί ένα νέο μεγάλο κοίτασμα
αερίου στην Κύπρο, αλλά και στη Νότια Κρήτη.
Πληροφορίες αναφέρουν, μάλιστα, ότι δεν είναι καθόλου τυχαίος ο
χρόνος που επέλεξαν Total και ExxonMobil, από κοινού με τα ΕΛΠΕ, για να
εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους για τη Νότια Κρήτη και ενδεχομένως άλλες
περιοχές στο νοτιοδυτικό Αιγαίο. Αν είναι επιτυχής η γεώτρηση του
Ιουλίου στην Κύπρο, αμέσως θα
«ξεκλειδώσει» και την
ερευνητική προσπάθεια στη νότια Κρήτη με την τεχνογνωσία των Γάλλων και
την κεφαλαιακή «δύναμη πυρός» (αλλά και το πολιτικό «εκτόπισμα»...) των
Αμερικανών.
Τουρκικές απειλές
Ο ενεργειακός πυρετός στην Ανατολική Μεσόγειο έχει από καιρό
ανεβάσει το θερμόμετρο της έντασης με την Άγκυρα,
η οποία αμφισβητεί την κυπριακή ΑΟΖ, κατηγορεί την Λευκωσία ότι
επιχειρεί να εκμεταλλευθεί πλούτο που ανήκει και στους Τουρκοκυπρίους
και σχεδόν έχει μετατρέψει με τη ρητορική της, αλλά και με πλήθος
προκλητικών κινήσεων (στρατιωτικές ασκήσεις, αποστολή του ερευνητικού
σκάφους “Barbaros”), τη γεώτρηση του Ιουλίου σε casus belli.
Μάλιστα, στις αρχές Μαρτίου, είχε προκαλέσει αίσθηση
η ασυνήθιστη «διαρροή» εκτιμήσεων του ελληνικού υπουργείου Άμυνας περί
κινδύνου θερμού επεισοδίου, τον Ιούλιο στην Κύπρο, εξαιτίας των αναμενόμενων προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας για να παρεμποδισθεί η γεώτρηση της Total.
Η κατάρρευση των συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στην Ελβετία και η
διαφαινόμενη, μετά την τελευταία, αποτυχημένη αποστολή του
διαμεσολαβητή
Έσπεν Μπαθ Έιντε σε Αθήνα και Άγκυρα, αδυναμία να επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις
έχουν αναθερμάνει τις ανησυχίες για κλιμάκωση των εντάσεων.
Ο κ. Έιντε δεν δίστασε να δηλώσει (στο «Βήμα» της περασμένης Κυριακής) ότι
«ο καλύτερος τρόπος να αποφευχθεί ένα θερμό επεισόδιο είναι η επανέναρξη των συνομιλιών»
για το Κυπριακό, προκαλώντας οργισμένες αντιδράσεις του υπουργού
Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά και του προέδρου της Κύπρου, Νίκου Αναστασιάδη.
Τον κατηγόρησαν ότι, αντί να καταδικάζει την επιθετικότητα της
Τουρκίας, επιχειρεί να αξιοποιήσει τις απειλές της Άγκυρας για να
εκβιάσει την έναρξη νέου κύκλου διαπραγματεύσεων.
Σε μια ύστατη προσπάθεια εκτόνωσης της έντασης και με σκοπό την επανέναρξη του διαλόγου, ο γραμματέας του ΟΗΕ,
Αντόνιο Γκουτέρες, κάλεσε σε δείπνο, την Κυριακή στην Νέα Υόρκη, τον
Νίκο Αναστασιάδη και τον
Μουσταφά Ακιντζί.
Πάντως, οι προσδοκίες για ουσιαστικά αποτελέσματα από αυτή τη συνάντηση
είναι πολύ χαμηλές, καθώς οι διαφορές που οδήγησαν στην κατάρρευση των
συνομιλιών της Ελβετίας δεν φαίνεται πώς θα μπορούσαν να γεφυρωθούν.
Με αυτά τα δεδομένα, το πιθανότερο είναι ότι στις 13 Ιουλίου
η Total θα αρχίσει τις εργασίες της σε περιβάλλον έντονης πολιτικής έντασης. Για πολλούς λόγους, όμως, η Άγκυρα εκτιμάται ότι
δεν θα θελήσει να μετατρέψει τις απειλές της σε στρατιωτική δράση
και, συνεπώς, είναι θέμα λίγου χρόνου να φθάσει αυτή η κρίσιμη γεώτρηση
σε αποτελέσματα, που θα επηρεάσουν καταλυτικά και το βαθμό εμπλοκής των
Γάλλων και των Αμερικανών σε έρευνες στη νότια Κρήτη.
(www.sofokleousin.gr)