Ευρείες συνομιλίες είχαν χτες στην Τεχεράνη οι
Πρόεδροι Ρωσίας, Ιράν και Αζερμπαϊτζάν με κεντρικό αντικείμενο την οικονομική,
ενεργειακή και στρατιωτική συνεργασία των τριών χωρών της Κασπίας, πέραν των
εξελίξεων στη Συρία.
Στον ενεργειακό τομέα, υπεγράφησαν έξι
Μνημόνια Συνεργασίας και Κατανόησης μεταξύ Ρωσίας και Ιράν. Συγκεκριμένα,
υπογράφησαν μνημόνια μεταξύ των δύο κρατικών εταιρειών
NIOC και
Rosneft, μεταξύ των
δύο Υπουργών Ενέργειας
Bijan
Zanganeh και
Alexander
Novak, καθώς και
μεταξύ του Υφυπουργού Πετρελαίου,
Hossein
Zamaninia, και του Αναπλ. Δ.Σ. της
Gazprom,
Vitaly
Markelov.
Στην κοινή συνέντευξη
τύπου μετά την τριμερή συνάντηση, ο Ρώσος Πρόεδρος
Vladimir
Putin δήλωσε με έμφαση ότι
Ρωσία, Ιράν και Αζερμπαϊτζάν πρέπει να συντονίσουν τις προσπάθειές τους στην
παραγωγή υδρογονανθράκων, καθώς οι τρεις χώρες της Κασπίας είναι οι βασικοί
παραγωγοί υδρογονανθράκων. Για το λόγο αυτό, σημείωσε ο Ρώσος πρόεδρος, δεν πρέπει
να ανταγωνίζονται, αλλά αντιθέτως να συντονίζουν τις προσπάθειές τους, ακριβώς
όπως γίνεται στον
OPEC με την κοινή
απόφαση για την περικοπή της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.
Ο
Putin
επίσης δήλωσε ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να
προμηθεύσει με φυσικό αέριο τη βόρεια επαρχία του Ιράν μέσω του δικτύου αγωγών
του Αζερμπαϊτζάν, το οποίο θα αποβεί οικονομικά ωφέλιμο και για τις τρεις χώρες,
ενισχύοντας έτσι τον άξονα Βορρά- Νότου έναντι του άξονα Δύσης- Ανατολής.
Θετικές εξελίξεις επίσης πρέπει να αναμένονται
στις αρχές του 2018 στην επικείμενη πενταμερή Σύνοδο Κορυφής στο Καζακστάν σε
ό,τι αφορά τις συνομιλίες για τον καθορισμό του νομικού καθεστώτος της Κασπίας.
Τέλος,
τo Ιράν ξεκίνησε την κατασκευή δύο νέων εργοστασίων πυρηνικής ενέργειας
στην επαρχία Bushehr από κοινού με τη Rosatom. Συγκεκριμένα, οι Φάσεις ΙΙ και ΙΙΙ
του εργοστασίου πυρηνικής ενέργειας Bushehr θα ξεκινήσουν να παρέχουν ηλεκτρική
ενέργεια στο εσωτερικό δίκτυο του Ιράν εντός 10 ετών. Ο επικεφαλής του ιρανικού
Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας,
Ali
Akbar
Salehi
υπογράμμισε
την αποφασιστικότητα του Ιράν και της Ρωσίας στο να ενισχύσουν τη συνεργασία
τους στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, αναφέροντας: «Το εργοστάσιο πυρηνικής
ενέργειας του Bushehr αποτελεί σύμβολο της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ Ιράν
και Ρωσίας».
Στο
στρατιωτικό τομέα, Ιράν και Αζερμπαϊτζάν πραγματοποίησαν την πρώτη συνάντηση της
ομάδας εργασίας στρατιωτικής συνεργασίας υπό την προεδρία του Υπουργού Άμυνας
του Αζερμπαϊτζάν, Zakir Hasanov, και του Υφυπουργού Άμυνας του Ιράν, Hojatollah
Ghoreishi, σηματοδοτώντας τους ενισχυόμενους αμυντικούς δεσμούς των δύο -επιφυλακτικών
μεταξύ τους- γειτονικών χωρών. Σημειώνεται ότι πολεμικά πλοία του Αζερμπαϊτζάν
πραγματοποίησαν για πρώτη φορά επίσκεψη στο Ιράν στις αρχές του Οκτωβρίου.
Η στρατιωτική συνεργασία
Αζερμπαϊτζάν-Ιράν εστιάζεται περισσότερο στην αποκλιμάκωση δυνητικών εντάσεων
και αποφυγή θερμών επεισοδίων, καθώς οι δύο χώρες έχουν περιστασιακές
παραβιάσεις των χερσαίων και των θαλάσσιων συνόρων τους, διενέξεις σε ό,τι
αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς ορισμένων υποθαλασσίων κοιτασμάτων καθώς και
παράτυπες διασχίσεις των συνόρων.
*Η κ. Μαρίκα Καραγιάννη είναι Ειδική Επιστήμων για την Ενέργεια
στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (Τμήμα Γλώσσας, Ιστορίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων
Χωρών)