Το μνημόνιο συνεργασίας της ΔΕΗ Ανανεώσιμες με το
Δήμο Θήρας και το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής έρχεται να
αντιμετωπίσει δυο από τα πιο σημαντικά προβλήματα του νησιού της Σαντορίνης. Ο
λόγος για την διαχείριση απορριμμάτων και τη κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του
νησιού. Η συμμετοχή της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στο μνημόνιο συνεργασίας, όπως τόνισε
στην πρόσφατη επίσκεψη της εταιρίας στο νησί ο Διευθύνων Σύμβουλος κ. Η.
Μοναχολιάς, έχει στόχο την συνεκμετάλλευση μαζί με την τοπική αυτοδιοίκηση προς
όφελος της τοπικής κοινωνίας επικερδών επενδύσεων μονάδων παραγωγής ενέργειας
από ΑΠΕ.
Η
υπερανάπτυξη που βιώνει η Σαντορίνη λόγω της τουριστικής δραστηριότητας του
νησιού έχει επιφέρει δραματική αύξηση στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Την
τουριστική περίοδο του 2017 το νησί φιλοξένησε 1.700.000 επισκέπτες
εκτοξεύοντας τις ενεργειακές του ανάγκες. Συγκεκριμένα, η ζήτηση ηλεκτρικής
ισχύος τις ώρες αιχμής ανήλθε στα 48
MW σημειώνοντας ρεκόρ συνεχούς ετήσιας αύξησης φορτίων
αιχμής της τάξεως του 15% από το 2013 (32,5
MW), έτος
στο οποίο σημειώθηκε το
blackout
στον σταθμό της ΔΕΗ στο Μονόλιθο
λογω πυρκαγιάς. Είναι σημαντικό να επισημανθεί, ότι στον αποηχο του
blackout
του 2013 η ΔΕΗ έχει προχωρίσει σε αναβάθμιση της
εγκατεστημένης ισχύος με ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη πετρελαίου, με την συνολικά
εγκατεστημένη ισχύ του συστήματος να ανέρχεται στα 70
MW (μαζί με
τις μηχανές βάσης), ενώ ο ΔΕΔΔΗΕ έχει προβεί σε αναβάθμιση του τοπικού δικτύου
για να αντέξει στα φορτία αιχμής. Επιπλέον ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας
αναμένεται να προστεθεί με την ολοκλήρωση του νέου σταθμού αφαλάτωσης,
απαραίτητου για την επάρκεια υψηλής ποιότητας ποσίμου νερού, που θα υλοποιηθεί επίσης
στο πλαίσιο των έργων που έχει αναλάβει η συνεργασία Δήμου Θήρας και της ΔΕΗ Ανανεώσιμες
για την βελτίωση των δημόσιων αστικών υποδομών του νησιού.
Σε
προσπάθεια αντιμετώπισης του ενεργειακού προβλήματος της Σαντορίνης, η ΔΕΗ
Ανανεώσιμες αξιολόγισε το δυναμικό του νησιού για ΑΠΕ αποκλείωντας για λόγους
γεωμορφολογίας και αδυναμιας χωροθέτισης εξαιτίας της ανεξέλεγκτης δόμησης (11%
της επιφάνιας του νησιου της Θήρας αποτελεί δομημένο περιβάλλον) λύσεις
υδροηλεκτρικών, αιολικών και φωτοβολταικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. Κατ αυτόν
τον τρόπο, η εταιρία εντόπισε την γεωθερμία και την βιομάζα ως τις μόνες
βιώσιμες λύσεις για παραγωγή ενέγειας από ΑΠΕ στο νησί.
Εν
προκειμένω, η συνεργασία εχει συμπεριλάβει στο σχέδιο δράσης της την
εκμετάλευση του επιβεβαιωμένου από το ΙΓΜΕ Γεωθερμικού πεδίου χαμηλής ενθαλπίας
του νησιού (30-45 0
C) που εντοπίζεται στο νότιο κομμάτι του νησιού (στην
περιοχή του Ακροτηρίου-Μεγαλοχωρίου) καθώς και την διενέργεια γεωτρήσεων
ερευνας με σκοπό την εξεύρεση γεωθερμικού πεδίου ηψηλότερων θερμοκρασιών. Το
έργο στοχεύει πρωτίστως στην εκμεταλευση της θερμικής ενέργειας της γεωθερμιας
για χρήση ψύξης, θέρμανσης, κλιματισμού μειώνοντας τα φορτία αιχμής και
συνολικά τις ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας του νησιου. Ωστόσο, σε περίπτωση που
εντοπιστεί γεωθερμικό πεδίο υψηλών θερμοκρασιών (>150
O
C) η ΔΕΗ Ανανεώσιμες
θα εξετάσει την εγκατάσταση νέας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής. Μια
ηλεκτροπαραγωγική μονάδα γεωθερμίας είναι υψηλής σημασίας για το νησί καθώς θα
βρίσκεται μόνιμα σε λειτουργια αντικαταθιστώντας την κύρια μονάδα
ηλεκτροπαραγωγής του Μονόλιθου, καλύπτωντας τα ηλεκτρικά φορτία βάσης. Μια
τέτοια εξέλιξη θα ηταν σημαντική για την την ενεργειακή στροφή του νησιού προς τις
ΑΠΕ και την απεξαρτητοποίηση της Σαντορίνης από το πετρέλαιο. Επιπλέον,
το περιβάλλον δεν θα επιβαρυνθεί καθώς θα εφαρμοστούν μέθοδοι τελευταίας
τεχνολογίας, ολικής επανεισαγωγής/μηδενικής ρύπανσης που εφαρμόζονται διεθνώς. Η
χωροθέτηση των εγκαταστάσεων θα γίνει σε θέση που θα προκαλεί την ελάχιστη
δυνατή όχληση, τα δε γεωθερμικά ρευστά, αφού αποδώσουν το θερμικό τους φορτίο,
θα επανεισάγονται στο υπέδαφος, ώστε να ανανεώνεται ο γεωθερμικός ταμιευτήρας.
Στο πλάνο της συνεργασίας για την αναβάθμιση των
δημοσίων υποδομών της Σαντορίνης βρίσκεται και η διαχείριση απορριμμάτων, που
είναι ένα από τα αγκάθια του νησιού καθώς η αυξημένη τουριστική δραστηριότητα
συντελεί στην παραγωγή 20 χιλιάδων τόνων αστικών αποβλήτων ανά έτος (2017), η εναπόθεση
των οποίων σε ΧΑΔΑ (Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων), που συντελείται στο
νησί τα τελευταία χρόνια, αποτελεί απειλή για την υγιή διαβίωση των κατοίκων
και των χιλιάδων επισκεπτών. Πολυκριτηριακή μελέτη υπέδειξε το παλιό ορυχείο
Μεταξά Μεγαλοχωρίου ως την ιδανική τοποθεσία για μια Εγκατάσταση
Ολοκληρωμμένης Διαχείρισης Απορρυμάτων (ΟΕΔΑ). Παρόλη την αντίδραση της
κοινότητας του Μεγαλοχωρίου το έργο που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2021 έχει πολλαπλά
οφέλη με κύριο το περιβαλλοντικό όφελος από μια μετάβαση διαχείρισης απορρυμάτων από ΧΑΔΑ σε
μια ΟΕΔΑ αστικού τύπου. Τονιζεται ότι τέτοιες μονάδες που εκτός της διαχείρισης
απορρυμάτων παρέχουν και συμπαραγωγή θερμικής/ηλεκτρικής ενέργειας και
τηλεθέρμανση λειτουργούν στον αστικό ιστό μεγαλων Ευρωπαικών πόλεων τηρώντας
προδιαγραφές τέτοιες ώτε να εξασφαλίζεται η ποιοτική διαβιώση των κατοίκων.
Τοποθεσία
Παλαιού Ορυχείου Μεταξά Μεγαλοχωρίου επιλεγμένη για ΟΕΔΑ
Τοποθεσία Παλαιού Ορυχείου Μεταξά Μεγαλοχωρίου επιλεγμένη για ΟΕΔΑ
Η
καταγραφή και η ανάλυση δείγματος απορριμάτων θα οδηγήσει την μελέτη
σκοπιμότητας στην επιλογή του τρόπου και της τεχνολογίας διαλογής, ανάκτησης
υλικού, θερμικής επεξεργασίας και παραγωγής ενέργειας. Οσον αφορά την θερμική
επεξεργασια και την παραγωγή ενέργειας, διάφορες τεχνολογίες είναι διαθέσιμες
για διερεύνηση όπως η θερμόλυση, αεριοποίηση, άνυδρη πυρόλυση, η αναερόβια
χώνεψη με θαλασσινό νερό κ.α. Τέτοιες τεχνολογίες έχουν την δυνατότητα
παραγωγής ενέργειας με την καύση βιοκαυσίμων που προκύπτουν από την θερμική επεξεργασία
του οργανικού μέρους των αποβλήτων.
*O
Αλέξανδρος Περέλλης είναι Βοηθός Ερευνητής στο Ινστιτούτο Ενέργειας Ν.Α.
Ευρώπης (ΙΕΝΕ)