Είναι δυνατόν μια βιομηχανική εγκατάσταση πράσινης ενέργειας να αναχθεί σε αντικείμενο βιομηχανικής αρχαιολογίας; Κι όμως, αυτό φαίνεται να συμβαίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες και αφορά τα αιολικά πάρκα. Λόγου χάριν, στο Παλμ Σπρινγκς της Καλιφόρνιας έχουν εγκατασταθεί εδώ και σχεδόν σαράντα χρόνια 460 ανεμογεννήτριες, και αυτό, το Mesa Wind, μεταφράζεται στο πρώτο κολοσσιαίο έργο αιολικής ενέργειας στη χώρα.

Σήμερα το γραφείο Διαχείρισης Γαιών των ΗΠΑ εξετάζει το ενδεχόμενο να αντικαταστήσει το σύνολο των ανεμογεννητριών, έργο σημαντικό και λόγω των ζητημάτων που θέτει αλλά και των ευκαιριών που δημιουργεί.

Εγκαινιάστηκε το 1983 και είναι πολύ μικρό σε σύγκριση με τις ισχύουσες προδιαγραφές, διότι η παραγωγική του ικανότητα φθάνει τα 30 μεγαβάτ, ήτοι είναι κάτω από το 3% της δυναμικότητας που έχει το μεγαλύτερο αιολικό πάρκο, το οποίο κατασκευάζεται αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ. Η αντικατάσταση των παλαιών μηχανημάτων δεν είναι περίπλοκη σε επίπεδο μαθηματικών, αλλά εντυπωσιακή. Θα αποσυρθούν 460 παλαιές ανεμογεννήτριες και θα τοποθετηθούν μόλις 11 καινούργιες.

Ενα επιπλέον στοιχείο που προξενεί εντύπωση είναι το εξής: εάν, τελικώς, ολοκληρωθεί η αλλαγή της υποδομής, τότε τις ημέρες της μεγίστης απόδοσης του ανέμου αυτή θα παράγει την ίδια ποσότητα ενέργειας με την προηγούμενη υποδομή, αλλά όλες τις υπόλοιπες ημέρες θα την ξεπερνάει, χάρις στη βελτιωμένη τεχνολογία και τα καλύτερα υλικά κατασκευής, αλλά και τη μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα των γεννητριών στις συνθήκες των ανέμων. Συν τοις άλλοις, όλα τα ανωτέρω θα καθίστανται εφικτά με συνολικά μικρότερο ανθρακικό αποτύπωμα σε σύγκριση με την αρχική εγκατάσταση. Κάθε μία ανεμογεννήτρια στο νέο αιολικό πάρκο θα καταλαμβάνει πολύ μεγαλύτερο χώρο από εκείνην που αντικαθιστά, εντούτοις συνολικά η έκταση θα περιοριστεί, διότι μόνον έντεκα θα τοποθετηθούν. Συνεπώς, η έκταση που καταλαμβάνει το πάρκο ελαττώνεται κατά σχεδόν 40 στρέμματα.

Πολύ σύντομα, τέτοιου είδους εγκαταστάσεις θα αποτελούν την αιχμή του δόρατος για επενδύσεις, καθώς η μία γενιά αιολικών πάρκων παραδίδει τη σκυτάλη στην επόμενη. Τα περιουσιακά στοιχεία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ τείνουν προς την ηλικία του παροπλισμού τους και είτε θα αναγεννηθούν είτε θα μετασχηματισθούν. Κι αυτό θα συμβεί περίπου μέχρι το 2025 για όσα συστήματα ξεκίνησαν στις αρχές του 21ου αιώνα και ολοκληρώνουν τον κύκλο της οικονομικής τους απόδοσης σε μία 25ετία.

Είναι σπανιότερη η αντικατάσταση στα παλαιά φωτοβολταϊκά συστήματα, αλλά αυτό δεν θα συμβαίνει για πολύ ακόμα. Το 2019, συγκεκριμένα, υπήρχε σχεδόν ισοδύναμη παραγωγή ενέργειας στις ΗΠΑ από αιολικά πάρκα και φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις. Ενδεικτικό του πόσο έχουν βελτιωθεί οι όροι στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας συν τω χρόνω φαίνεται από το γεγονός πως το μεγαλύτερο συναφές σύστημα που κατασκευάστηκε το 2007 στις ΗΠΑ κοστίζει 100 εκατ. δολάρια, δηλαδή μόλις λίγο παραπάνω από 7 εκατ. δολάρια ανά Μεγαβάτ, ενώ η μέγιστη δυνατότητά του φθάνει τα 14,2 Μεγαβάτ.

Οι σταθμοί παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, εκτός από το έργο που επιτελούν, συνιστούν και επενδυτικά προϊόντα, εξ ου και οι επενδυτές και οι μεσίτες που αναζητούν να αποκτήσουν αυτού του είδους τα πεπαλαιωμένα περιουσιακά στοιχεία πρέπει να έχουν κατά νου τον διττό τους ρόλο. Αφενός ένα παλαιό αιολικό πάρκο, λόγου χάριν, δεν μεταφράζεται τόσο στο ότι αποτελεί μελλοντική πηγή ρευστού με χαμηλό κόστος, αλλά ότι προσφέρει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί για κάτι άλλο στο μέλλον.

Μπορεί να σημαίνει ότι αντικαθιστά κανείς τον απηρχαιωμένο εξοπλισμό με κόστος συγκριτικά ελάχιστο με το αρχικό και επιτυγχάνει μια πολύ αναβαθμισμένη απόδοση της επένδυσής του, όπως στην περίπτωση του Mesa Winds ή ότι επιλέγει κάτι άλλο, όπως το να υπάρξει πρόβλεψη για αποθήκευση ενέργειας ή για κατασκευή μιας εγκατάστασης εντάσεως ηλεκτρισμού, η οποία θα λειτουργεί και ως πηγή ζήτησης.

*(Aπό την Καθημερινή)