Θα αγνοήσουμε τις κραυγές και τις οιμωγές των πολιτικών και θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε γιατί έγινε αυτό και πως μπορεί να διορθωθεί. Η ανάλυση πρώτα.
Η πρώτη παρατήρηση. Τα περιθώρια είναι μικτά. Δεν σημαίνει ότι οδηγούν κατ’ ανάγκη σε καθαρά κέρδη. Αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από τους πολιτικούς που ήδη δήλωσαν ότι θα κατάσχουν κέρδη που πιθανόν να είναι ανύπαρκτα. Γιατί όμως αυξήθηκαν τα περιθώρια;
Ο βασικός λόγος είναι ότι οι Πάροχοι αναγκάστηκαν με την νέα διαδικασία να προσφέρουν στην πράξη προθεσμιακές τιμές. Αυτό αύξησε σημαντικά τον κίνδυνο που ανέλαβαν δεδομένης της αστάθειας στην χονδρική τιμή. Τα περιθώρια μπορεί να φαίνονται υψηλά απολογιστικά αλλά οι αποφάσεις για τις τιμές ελήφθησαν πρωθύστερα.
Ένας πρόσθετος λόγος πιθανότατα είναι ότι, μην γνωρίζοντας εκ των προτέρων το ποσό της επιδότησης, οι Πάροχοι φοβήθηκαν ότι η αύξηση στις τιμές θα οδηγούσε σε αδυναμία πληρωμής από τους καταναλωτές. Οι προβλέψεις τους για επισφαλείς απαιτήσεις θα έπρεπε συνεπώς να αυξηθούν. Ένα μικτό περιθώριο της τάξης του 5% που θα ήταν επαρκές σε κανονικές συνθήκες. με την νέα διαδικασία θα χρειαζόταν ίσως να φθάσει στο 15% για να μην έχουν ζημιές. Δεδομένου επιπρόσθετα ότι η νέα διαδικασία τιμολόγησης διευκολύνει τους κακοπληρωτές και γενικότερα τις μετατοπίσεις καταναλωτών.
Ο τρίτος (δομικός και για αυτό πιο σημαντικός) λόγος που τα περιθώρια μεγάλωσαν είναι ότι η αγορά κυριαρχείται από την Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού – την γνωστή ΔΕΗ. Η οποία είναι “Υπηρέτης Δυο Αφεντάδων”. Των πολιτικών της ιδιοκτητών και των ιδιωτών μετόχων της. Το αποτέλεσμα ήταν στους τρείς μήνες της νέας διαδικασίας να είναι ο πιο απρόβλεπτος και συνολικά ένας από τους ακριβότερους Παρόχους. Αυτό εξηγείται λογικά από το ότι η διοίκησή της αποφασίζει με την σιγουριά ότι, ανεξάρτητα από την δική της τιμολογιακή πολιτική, το κράτος έχει δεσμευθεί στην πολιτική απόφαση να κρατήσει τις τιμές σε συγκεκριμένο επίπεδο. Όντας σε δυσμενή χρηματοοικονομική θέση, έχοντας χάσει όλα τα έσοδα από την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ το Α’ εξάμηνο, εκτόξευσε τα τιμολόγια της τον Σεπτέμβριο για να “ρεφάρει”.
Το σύστημα λοιπόν που εφαρμόζεται από την 1η Αυγούστου έχει παρενέργειες. Δημιουργεί εγγενώς κίνητρο για αυξημένα περιθώρια για τον δεσπόζοντα Πάροχο και συνεπώς για όλη την αγορά. Θα χρειαστεί ρυθμιστικός έλεγχος. Αν σχεδιάζει κάτι τέτοιο η κυβέρνηση, θα το κάνουμε πιο εύκολο.
Πράγματι πρέπει να εφαρμοστεί καθεστώς κοστολογικού ελέγχου. Σε ένα όμως και μόνο προμηθευτή: Στην Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. Ο έλεγχος πρέπει να γίνει από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας με όσο περισσότερη διαφάνεια είναι δυνατή στην εχέμυθη χώρα μας*. Ο κοστολογικός έλεγχος της ΚΕΗ, στοιχειοθετημένος από τα ευρήματα της έρευνας που ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο διεξάγει η Επιτροπή Ανταγωνισμού (αλήθεια τι απέγινε;), θα έχει στόχο όχι μόνο την προστασία των καταναλωτών από τις αλλοπρόσαλλες τιμολογιακές πολιτικές της ΚΕΗ αλλά και την ενίσχυση του ανταγωνισμού. Θα τεθεί σε ισχύ άμεσα και θα διαρκέσει μέχρις ότου το μερίδιο αγοράς της ΚΕΗ στην Προμήθεια πέσει κάτω από το 35% ή ακόμα καλύτερα όταν η ΡΑΕ πεισθεί ότι ο συντελεστής Herfindahl-Hirschman στην αγορά είναι κοντά στο 2,500.
Ο γράφων προτείνει αυτή την μεταβατική λύση εδώ και πολλά χρόνια που κοντεύουν πια την δεκαετία. Αν είχε εφαρμοστεί, το παρόν πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Ο ανταγωνισμός θα κρατούσε την λιανική τιμή κοντά στην χονδρική χωρίς την παρέμβαση του κράτους. Όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες του πρώτου κόσμου. Αλλά το πολιτικό προσωπικό της χώρας έχει αποδείξει ότι είναι επιπέδου τρίτου κόσμου. Και οδηγεί όλη την χώρα προς την κατεύθυνση αυτή – χωρίς αυτή να το αξίζει.
*Προς Θεού όχι με το τηλέφωνο!!!!
(από allazorevma.gr)