του 2022 η εταιρεία συμβούλων Benchmark ανακοίνωσε ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα πρέπει να μετατραπούν σε εξορυκτικές εταιρείες. Ακόμη πιο πρόσφατα (10 Οκτωβρίου 2022) σύμφωνα με τους Financial Times, oι αυτοκινητοβιομηχανίες αναλαμβάνουν τον έλεγχο της προμήθειας πρώτων υλών καθώς το κόστος της μπαταριών αυξάνεται. Σύμφωνα με τους FT «πρώτα η Tesla, τώρα η Ford, η General Motors και άλλοι κινούνται για να εξασφαλίσουν πρώτες ύλες άμεσα εν μέσω διακοπής της εφοδιαστικής αλυσίδας» (εδώ). Τον Αύγουστο του 2021 οι Jeff Bezos και Bill Gates ανακοίνωσαν ότι θα εμπλεκόταν εμμέσως στον εξορυκτικό κλάδο.
Πριν 7 χρόνια (2015) είχε κατατεθεί η εκτίμηση ότι οι τελικοί χρήστες των κρίσιμων ορυκτών (μεγάλες τεχνολογικές πολυεθνικές εταιρείες) σιγά-σιγά θα εξαναγκασθούν να εμπλακούν έμμεσα ή άμεσα στις εξορύξεις κρίσιμων ορυκτών. Ποιο συγκεκριμένα τέθηκε το ερώτημα «ποιοι θα εξορύσσουν στο μέλλον τα κρίσιμα ορυκτά;» και υπήρξε κατηγορηματική άποψη: «Οι τελικοί χρήστες των σπάνιων γαιών θα μετατραπούν έμμεσα ή άμεσα σε παραγωγούς. Εφόσον οι μεγάλες εξορυκτικές επιχειρήσεις δεν ενδιαφέρονται για τις εξορύξεις σπάνιων γαιών, οι τελικοί χρήστες θα εξαναγκασθούν να προχωρήσουν σε καθετοποίηση της παραγωγής τους και να μετατραπούν σε παραγωγούς σπάνιων γαιών. Προσωπικά διαβλέπω πως μεσο-μακροπρόθεσμα θα υπάρξει δραστηριότητα από την πλευρά των τελικών χρηστών σπάνιων γαιών και δεν θα μου έκανε εντύπωση αν έβλεπα πχ. την Apple, τη General Motors ή τη Siemens κλπ. να εμπλακούν έμμεσα ή άμεσα στον εξορυκτικό κλάδο» (εδώ).
Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει πλήρως αντιληπτό τί είδους τεκτονικές αλλαγές θα επιφέρει αυτή η νέου τύπου επιχειρηματικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Από τον τρόπο λειτουργίας των πολυεθνικών κολοσσών (Ford, Tesla, GM κ.λπ), την επιχειρηματική τους κουλτούρα, την αναδιοργάνωση των διάφορων τμημάτων τους, την αγορά στελεχών, ακόμη-ακόμη και τη δημιουργία εταιρικών πανεπιστημίων(;) επικεντρωμένα αποκλειστικά σε κρίσιμα ορυκτά-πρώτες ύλες. Δεν έχει γίνει αντιληπτό για τί είδους επιχειρηματική-οικονομική επανάσταση πρόκειται να φέρει αυτό το νέο επιχειρηματικό μοντέλο. Για να καταλάβουν οι αναγνώστριες/ες το μέγεθος των τεκτονικών αλλαγών που ξεκίνησαν ας αναλογισθούν ένα αντίστοιχο φαινόμενο να συνέβαινε στην εποχή του 1908 όταν ο Henry Ford έβγαζε το πρώτο αυτοκίνητο Ford T. Ξέρετε ποιο θα ήταν το ανάλογο με σήμερα; Ωσάν να έμπαινε η Ford από το 1908 (και οι λοιπές αυτοκινητοβιομηχανίες) ως μέτοχος στην Exxon, στη BP, στη Shell, στη Saudi Aramco...Σαν να εμπλέκονταν στις εξορύξεις και διυλίσεις πετρελαίου εδώ και 70+ χρόνια οι αυτοκινητοβιομηχανίες. Αυτό το ανάλογο εκτίμησε ο γράφων το 2015 για τα κρίσιμα ορυκτά. Αυτό έρχεται και θα είναι κανόνας πια. Πρόκειται για επανάσταση. Μία επερχόμενη επιχειρηματική επανάσταση την οποία ο γράφων ειλικρινά δεν μπορεί να διανοηθεί ότι δεν μπορούσαν να δουν διάφορα μεγάλα στελέχη εταιρειών. Όπως ακριβώς, αποτελεί άξιο απορίας η αντίληψη που έχουν σήμερα οι CEOs διάφορων Ελληνικών εταιρειών (και τα Board Members των εταιρειών;) σύμφωνα με την οποία η επερχόμενη ύφεση θα είναι ήπια και θα διαρκέσει λίγο χρονικό διάστημα! Ίσως είναι οι ίδιοι(;) CEOs οι οποίοι το Δεκέμβριο του 2021 πίστευαν ότι δεν θα υπάρξει καν ύφεση, ούτε καν άνοδος του πληθωρισμού, παρά τις σχετικές προειδοποιήσεις ανθρώπων οι οποίοι από νωρίς παρατηρούσαν την άνοδο π.χ. στις τιμές των λιπασμάτων αντίστοιχων με την περίοδο του 2008;
Ο γράφων θα είναι ξεκάθαρος και διαφωνεί καθέτως με τις απόψεις των Ελλήνων CEOs (και πιθανών Board Members): ετοιμαστείτε για μακροχρόνιο blood bath. Πιο ξεκάθαρα δεν μπορεί να διατυπωθεί. Η επερχόμενη (;) ύφεση θα κρατήσει για πολλά-πολλά χρόνια (10ετία;). Και θα είναι σκληρή ύφεση. Το best case scenario είναι 10 χρόνια σκληρής ύφεσης. Το worst case scenario είναι 33 χρόνια σκληρής ύφεσης. Είναι επιλογή των μετόχων των Ελληνικών εταιρειών (οι οποίοι ρίχνουν χρήματα στις εταιρείες) να ακούσουν οποιουσδήποτε νομίζουν και να πετάξουν στα σκουπίδα τις παραπάνω απόψεις. (Ήδη τα νέα που έρχονται από το εξωτερικό δεν είναι ευχάριστα ούτε για τις νεοφυείς τεχνολογικές εταιρείες). Ωστόσο, μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται. Ταυτόχρονα, οι ευθύνες των πολιτικών της ΕΕ στο θέμα της άρον-άρον ενεργειακής μετάβασης είναι τεράστιες στην επερχόμενη ύφεση και στο blood bath που θα ακολουθήσει. Η πρόσφατη παρανοϊκή απόφαση της ΕΕ για υποχρεωτική διακοπή παραγωγής συμβατικών αυτοκινήτων το 2035 συμβάλλει περαιτέρω στην οικονομική επιδείνωση και αυξάνει τον κίνδυνο πτώχευσης ή/και κρατικοποίησης(;) ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών ή/και εξαγορά τους από την Κίνα. Πρόκειται κυριολεκτικά για πράσινη σοβιετία για την οποία από το 2018 είχε δοθεί η προειδοποίηση ότι αποτελεί «έμμεσο παράγοντα αύξησης του λαϊκισμού και των πολιτικών άκρων στην ΕΕ». Δυστυχώς, οι κάθε είδους πράσινες-οικολογικές επιρροές εντός της ΕΕ βλάπτουν σοβαρά τις τσέπες όλων μας.
ΥΓ. Δεν διέλαθε της προσοχής μας ότι πρόσφατα (14 Οκτωβρίου 2022) ο Πρωθυπουργός της Μογγολίας επισκέφθηκε τη Γερμανία με θέμα συζήτησης τις Σπάνιες Γαίες. Επίσης, ο Γερμανός Καγκελάριος θα επισκεφθεί σύντομα την Κίνα αναζητώντας συνεργασία για τις σπάνιες γαίες, κάτι που προκάλεσε την ενόχληση άλλων Ευρωπαϊκών χωρών (π.χ. της Εσθονίας) καθώς βλέπουν τη Γερμανία να «παίζει» μόνη της στο κρίσιμο αυτό θέμα αφήνοντας στα κρύα του λουτρού τις βιομηχανίες των υπόλοιπων Ευρωπαϊκών χωρών να παλεύουν μόνες τους με το πράσινο τέρας που δημιούργησε η Γερμανία. Ποιο το ενδιαφέρον σε αυτά; Την ίδια ακριβώς τακτική ακολούθησε η κ. Μέρκελ το 2011 και το 2012 όταν ξέσπασε η κρίση των σπάνιων γαιών και επισκέφθηκε, εν μέσω της τότε σφοδρής οικονομικής κρίσης, αρχικά τη Μογγολία και έπειτα την Κίνα για τον ίδιο ακριβώς λόγο: τις σπάνιες γαίες. Μετά από τόσα χρόνια η ΕΕ έχει κάνει μια τρύπα στο νερό και εξαρτάται πλήρως από τις Σπάνιες Γαίες της Κίνας ακόμη. Το 2012 η κ. Μέρκελ πήγε στην Κίνα για να παρακαλέσει τους Κινέζους να μην ελέγχουν 100% και την αλυσίδα αξίας των φωτοβολταϊκών. Φυσικά οι Κινέζοι δεν την άκουσαν και ακόμη και σήμερα ελέγχουν σχεδόν πλήρως την αλυσίδα αξίας των φωτοβολταϊκών πάνω στην οποία στηρίζεται το πράσινο Ευρωπαϊκό αφήγημα. Τόσο καλά τα πήγε η ΕΕ 11 χρόνια τώρα στην πράσινη μετάβαση παρά τις ανόητες απόψεις ορισμένων ότι η ελεύθερη αγορά θα λύσει το πρόβλημα των σπάνιων γαιών! Οι Κινέζοι θα μας λιώσουν αν δεν αλλάξει τακτική η ΕΕ: πλήρης αναδίπλωση από την άρον-άρον ενεργειακή μετάβαση.
*Ο Δρ. Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος, είναι κάτοχος Διδακτορικού Διπλώματος από τη Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης