Σημαντικές προκλήσεις στο ξεκίνημα του 2024 αντιμετωπίζει ο τομέας της ναυτιλίας, αφού, παρά τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η ναυτιλιακή βιομηχανία παραμένει ισχυρή και προσαρμόζεται καθημερινώς στο ασταθές περιβάλλον

Πρωταγωνιστικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο έχει η ελληνόκτητη ναυτιλία, καθώς ελέγχει το 21% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου σε όρους dwt3, με 5.520 πλοία.

Η κλιμάκωση των εχθροπραξιών εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα από τους αντάρτες Χούθι με αφορμή την ισραηλινή επιχείρηση στη Γάζα, οι επικίνδυνες διελεύσεις πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα, λόγω των διασκορπισμένων ναρκών μετά την αποχώρηση της Ρωσίας, από έναν ασφαλή διάδρομο για τις εξαγωγές σιτηρών, αλλά και η μείωση των ημερήσιων διελεύσεων πλοίων από τη διώρυγα του Παναμά, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας, αυξάνουν το κόστος μεταφοράς του ναυτιλιακού κλάδου, επηρεάζοντας σημαντικά το παγκόσμιο εμπόριο.

Το ρωσικό πετρέλαιο

Παρά τις δυτικές κυρώσεις στο πετρέλαιο της Ρωσίας και το ανώτατο όριο τιμών στα 60 δολάρια ανά βαρέλι με αφορμή τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, η θέση της Μόσχας στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου παραμένει σε μεγάλο βαθμό αμείωτη.

Η τακτική του Κρεμλίνου να εκτρέπει φορτία πετρελαίου από την Ευρώπη σε χώρες της Ασίας έχει συμβάλει στη διατήρηση της θέσης της Ρωσίας στην αγορά ως του τρίτου μεγαλύτερου παραγωγού πετρελαίου στον κόσμο (πίσω από τις ΗΠΑ και τη Σαουδική Αραβία) και του δεύτερου μεγαλύτερου εξαγωγέα.

Σε συνέντευξή του στο Rossiya-24, όπως αναφέρει το Reuters, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ρωσίας Alexander Novak δήλωσε ότι οι κυριότεροι εταίροι στην παρούσα κατάσταση της αγοράς είναι η Κίνα και η Ινδία.

Ανέφερε ότι ρωσικές εξαγωγές προς την Κίνα έχουν αυξηθεί κατά περίπου 45%-50%, ενώ μέσα σε δύο χρόνια το συνολικό μερίδιο των προμηθειών προς την Ινδία έφτασε στο 40%.

Σύμφωνα με έρευνα που επικαλείται το πρακτορείο Ρόιτερ, η Ρωσία μπορεί να παράγει μεταξύ 515 εκατομμυρίων τόνων και 530-538 εκατομμυρίων τόνων πετρελαίου το επόμενο έτος, ενώ οι εξαγωγές θα παραμείνουν σε γενικές γραμμές αμετάβλητες, σε 250 εκατομμύρια τόνους.

Ρίσκο στη Μ. Θάλασσα

Η κλιμάκωση του ρωσο-ουκρανικού πολέμου δημιουργεί νέα δεδομένα στη θαλάσσια περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, καθώς εκατοντάδες νάρκες έχουν διασκορπιστεί σε όλη τη θαλάσσια περιοχή τόσο από τη Ρωσία όσο και από την Ουκρανία.

Η Ρωσία ήδη ανακοίνωσε ότι θα εντείνει τους βομβαρδισμούς με drones σε στρατιωτικούς στόχους στην Ουκρανία ως απάντηση στα πλήγματα του ουκρανικού στρατού στη ρωσική πόλη Μπέλγκοροντ.

Έκρηξη από αδιευκρίνιστη αιτία σημειώθηκε πρόσφατα στο ελληνόκτητο πλοίο VYSSOS, στο στόμιο του Δέλτα του Δούναβη, προκαλώντας μόνο υλικές ζημιές.

Το πλοίο κατευθυνόταν με 18 άτομα πλήρωμα, μεταξύ των οποίων και δύο Έλληνες ναυτικοί, προς το λιμάνι Danube Izmail της Ουκρανίας, για ένα φορτίο σιτηρών. Από την έκρηξη τραυματίστηκαν ελαφρά τρία μέλη του πληρώματος, χωρίς ευτυχώς να διατρέχει κίνδυνο η υγεία τους.

Κομφούζιο στον Παναμά

Η ξηρασία στη Διώρυγα του Παναμά καθυστερεί τις ημερήσιες διελεύσεις πλοίων ιδίως των bulk carrier και των εμπορευματοκιβωτίων, ενώ επί του παρόντος επιτρέπονται μόνο 22 ημερήσιες διελεύσεις, από περίπου 35 σε κανονικές συνθήκες. Μέχρι τον Φεβρουάριο, οι διελεύσεις θα συρρικνωθούν περαιτέρω, σε 18 ημερησίως, καθώς η έντονη ξηρασία περιόρισε τις προμήθειες νερού που απαιτούνται για τη λειτουργία του συστήματος δεξαμενών.

Τα πλοία με σιτηρά βρίσκονται συχνά στο τέλος της ουράς, καθώς συνήθως αναζητούν θέσεις διέλευσης μόνο λίγες ημέρες πριν από την άφιξή τους, ενώ άλλα, όπως τα κρουαζιερόπλοια και τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, κάνουν κρατήσεις μήνες πριν.

Το ναυτιλιακό κομφούζιο μέσω μιας από τις κύριες θαλάσσιες εμπορικές οδούς του κόσμου έρχεται την περίοδο αιχμής για τις εξαγωγές καλλιεργειών των ΗΠΑ και το υψηλότερο κόστος απειλεί να πλήξει τη ζήτηση για τους προμηθευτές καλαμποκιού και σόγιας των ΗΠΑ που έχουν ήδη παραχωρήσει μερίδιο αγοράς στη Βραζιλία τα τελευταία χρόνια.

Τα πλοία που μεταφέρουν καλλιέργειες έχουν αντιμετωπίσει χρόνους αναμονής έως και τρεις εβδομάδες για να περάσουν από τη διώρυγα, καθώς τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και άλλα πλοία που ταξιδεύουν με πιο τακτικά δρομολόγια καταλαμβάνουν τις λίγες διαθέσιμες θέσεις διέλευσης.

Παραμένει η ένταση στην Ερυθρά θάλασσα

Λόγω της κατάστασης που επικρατεί στην Ερυθρά Θάλασσα, τα οικονομικά μεγέθη των ναυτιλιακών εταιρειών δέχονται ήδη σοβαρές πιέσεις, με αύξηση του ασφαλιστικού κόστους, αναγκάζοντας όλο και περισσότερα δρομολόγια πλοίων από την Ασία να αναδρομολογηθούν κυκλικά από την Αφρική.

Η δραστηριοποίηση της δύναμης ναυτικής προστασίας υπό την επίβλεψη των ΗΠΑ στην Ερυθρά Θάλασσα έχει οδηγήσει κάποιες εταιρείες να στείλουν ορισμένα από τα πλοία τους μέσω της Διώρυγας του Σουέζ και άλλες μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας για να αποφύγουν πιθανές επιθέσεις των ανταρτών Χούθι.

Ωστόσο, παρά την ομπρέλα προστασίας υπό την επίβλεψη των ΗΠΑ, οι επιθέσεις δεν φαίνεται να αποκλιμακώνονται, δημιουργώντας υψηλό ρίσκο στα πλοία για τον διάπλου.

Στη θαλάσσια περιοχή στη διάρκεια του περασμένου Σαββατοκύριακου το πλοίο Maersk Hangzhou, χωρητικότητας 15.300 τόνων (κατασκευής 2018), δέχθηκε επίθεση από ένοπλους σε μικρές βάρκες.

Στο πλαίσιο αψιμαχιών που ακολούθησαν οι αμερικανικές δυνάμεις πυροβόλησαν εναντίον τριών σκαφών των Χούθι και σκότωσαν το πλήρωμά τους, ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ (Centcom). Χθες, το πολεμικό πλοίο Alborz του Ιράν εισήλθε στην Ερυθρά Θάλασσα, αναφέροντας ότι θα επιχειρεί σε ανοιχτά ύδατα για την ασφάλεια των ναυτιλιακών οδών και την καταπολέμηση της πειρατείας.

(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")