στον τομέα της παραγωγής και ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, φυσικό αέριο και άλλες μορφές ενέργειας και συγκρίνει τις επιδόσεις τους κατά το τελευταίο έτος και κατά την τελευταία δεκαετία.
Έτσι, το μερίδιο της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών έφθασε το 2023 στην Ελλάδα στο 57%, με τον τομέα να καλύπτει για πρώτη φορά, περισσότερο από το ήμισυ της συνολικής ζήτησης ηλεκτρισμού.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, ιστορικό υψηλό κατέγραψε το 2023 η παραγωγή καθαρής, ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, καθώς το 57% του ενεργειακού μείγματος καλύφθηκε από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ήτοι, από φωτοβολταϊκά και αιολικά έργα, καθώς και από υδροηλεκτρικές μονάδες, για να ξεπεράσει τις 25 TWh, όταν το 2022 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 50,12%.
Ειδικότερα όσον αφορά στις ΑΠΕ, η ανάπτυξή τους είναι αλματώδης τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Το 2023 η ετήσια παραγωγή πράσινης ενέργειας σημείωσε ρεκόρ δεκαετίας, αφού άγγιξε τις 21,35 TWh, και ήταν αυξημένη κατά 147% σε σύγκριση με την ετήσια ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ το 2014, που ανήλθε στις 8,64 TWh. Είναι χαρακτηριστικό του ρυθμού με τον οποίο αναπτύσσεται ο τομέας ότι τον Αύγουστο του 2023, καταγράφηκε η υψηλότερη μηνιαία παραγωγή από ΑΠΕ στα χρονικά του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας (2,25 ΤWh).
Ακόμη, σημειώνει ο ΑΔΜΗΕ, για πρώτη φορά η παραγωγή ΑΠΕ κινήθηκε καθόλη τη διάρκεια του έτους, πάνω από το επίπεδο της 1,5 ΤWh σε μηνιαία βάση.
Όσον αφορά στη ζήτηση, κατά την τελευταία δεκαετία, η κάλυψη από ανανεώσιμες πηγές αυξήθηκε κατά 151%, για να φθάσει πέρυσι σε ποσοστό άνω του 43%, ήτοι, το υψηλότερο που έχει καταγραφεί έως τώρα.
Παράλληλα, το περασμένο έτος η συμμετοχή του λιγνίτη στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα συρρικνώθηκε περαιτέρω, για να μειωθεί στο μόλις 10,1%, όταν το 2014 ήταν 54%, σε μια εξέλιξη που αντανακλά τη σημαντική πρόοδο του προγράμματος απολιγνιτοποίησης της χώρας.
Παράλληλα, η κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 10,1%, σε σύγκριση με τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 2,9%, με το ποσοστό της χρήσης αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή να ανέρχεται σε 17,1%.
Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τα στοιχεία που δημοσίευσε ο ΑΔΜΗΕ εδώ
Τα πράσινα ρεκόρ σπάνε το ένα μετά το άλλο στη χώρα μας, καθώς πέρυσι, η Ελλάδα δεν κατανάλωσε καθόλου ενέργεια από λιγνίτη για 672 ώρες, ή 28 ημέρες! Είναι χαρακτηριστικό ότι η παραγωγή λιγνίτη ήταν η χαμηλότερη από τη δεκαετία του 1970. Το φυσικό αέριο και ο λιγνίτης συνέβαλαν από κοινού στην παραγωγή ηλεκτρισμού σε ποσοστό 19,2 TWh ή -4,3 TWh από το προηγούμενο χαμηλό.
Επίσης, η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) ανέφερε ότι το 2023 εγκαταστάθηκαν στη χώρα πρόσθετες 153 ανεμογεννήτριες, συνδυασμένης ισχύος 542,8 MW. Η συνολική αιολική ισχύς στην Ελλάδα ξεπέρασε για πρώτη φορά τα 5 GW, και έφθασε στα 5,23 GW.
Ακόμη, στο τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου, περισσότερα από 850 MW ήταν υπό κατασκευή ή έτοιμα προς κατασκευή, ενώ περισσότερα από 300 MW αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία έως το τέλος του 2024.
(Η ενεργειακή μετάβαση της Τουρκίας από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030: Πηγή, springer.com)
Το ενεργειακό τοπίο στην Τουρκία
Στην Τουρκία, τώρα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πέτυχαν μερίδιο 99,5% όσον αφορά σε νέα δυναμικότητα, το 2023. Ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της γειτονικής χώρας χαρακτήρισε, μάλιστα το 2023 ως έτος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Τουρκία, με την κυβέρνηση Ερντογάν να στοχεύει να αυξήσει το μερίδιό τους στο 65% έως το 2035, από το σημερινό επίπεδο του 56%.
Η Τουρκία αύξησε την ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές κατά 2.845 MW πέρυσι. Από τα συνολικά 59,2 GW εγκατεστημένης ισχύος σχεδόν 32 GW ήταν υδροηλεκτρική ενέργεια, σε σύγκριση με τα 11,8 GW αιολική και 11,3 GW φωτοβολταϊκή ενέργεια, ενώ οι γεωθερμικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής αντιπροσώπευαν σχεδόν 1,7 GW και ο τομέας της βιοενέργειας 2,5 GW.
Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής στην Τουρκία παρήγαγαν 326,3 TW κατά το περασμένο έτος, με το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών στην παραγωγή να φθάνει στο 42% και σε όρους εγκατεστημένης ισχύος στο 56%. Σε σύγκριση, το 2002, η δυναμικότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ήταν 12,3 GW, δηλαδή 39%.
Επίσης, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην Τουρκία το 2023 έφθασε στις περίπου 530.000 GWh, με την κυβέρνηση να σχεδιάζει να καλύψει το 30%, ή 160.000 GWh αυτής της ζήτησης, αμιγώς από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ακόμη, η ετήσια ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας το 2023 μειώθηκε κατά 0,2%, σε 330,3 TWh, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ανήλθε σε 326,3 TWh, μειωμένη κατά 0,6%.
Σύμφωνα με τον ενεργειακό σχεδιασμό της γειτονικής χώρας, η κατανάλωση ηλεκτρισμού αναμένεται να φθάσει στις 380,2 TWh το 2025, στις 455,3 TWh το 2030, και στις 510,5 TWh το 2035.
Εξάλλου, τα μερίδια καυσίμου στο ενεργειακό μείγμα της Τουρκίας το 2023 ήταν: Άνθρακας, 36,3%, φυσικό αέριο, 21,4%, υδροηλεκτρική ενέργεια, 19,6%, αιολική ενέργεια, 10,4%, ηλιακή ενέργεια, 5,7%, γεωθερμία, 3,4%, και άλλες πηγές, 3,2%.
Επιπλέον, έως το τέλος Δεκεμβρίου 2023, ο αριθμός των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη γειτονική χώρα έφθανε στους 13.077 (συμπεριλαμβανομένων των μη αδειοδοτημένων σταθμών), με την κατανομή ανά πηγή να είναι: 756 υδροηλεκτρικές μονάδες, 68 μονάδες άνθρακα, 365 αιολικοί σταθμοί, 63 γεωθερμικοί, 344 μονάδες φυσικού αερίου, 10.990 ηλιακές και 491 μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με εναλλακτικό καύσιμο.