Πόσω μάλλον όταν εκφέρεται από την υπ' αριθμόν ένα οικονομία του πλανήτη (με όρους αγοραστικού ισοδυνάμου), η οποία επιπλέον δεν κρύβει τη φιλοδοξία της να ανατρέψει τη δυτικοκεντρική τάξη πραγμάτων, ηγούμενη του πλανητικού Νότου.
Στο Διεθνές Δικαστήριο (ICJ) της Χάγης διεξάγεται από τις 19 Φεβρουαρίου μία ακροαματική διαδικασία, η οποία, όσο και αν δεν έλαβε τη δημοσιότητα της πρόσφατης προσφυγής της Νοτίου Αφρικής εναντίον του Ισραήλ με την κατηγορία της παραβίασης της Σύμβασης κατά της Γενοκτονίας, έχει εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον, φέρνοντας και πάλι στο προσκήνιο το παλαιστινιακό ζήτημα.
Πρόκειται για την διαδικασία που προέκυψε αφότου η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ζήτησε τον Δεκέμβριο του 2022 από το δικαστήριο να γνωμοδοτήσει επί δύο ερωτημάτων.
Το πρώτο είναι: "Ποιές οι νομικές επιπτώσεις που προκύπτουν από την συνεχιζόμενη παραβίαση από το Ισραήλ του δικαιώματος του παλαιστινιακού λαού στην αυτοδιάθεση, λόγω της παρατεταμένης κατοχής, του εποικισμού και της προσάρτησης της παλαιστινιακής επικράτειας που κατέχεται από το 1967, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης, του χαρακτήρα και του status της Ιεράς Πόλης της Ιερουσαλήμ, καθώς και της υιοθέτησης σχετικών νομοθετημάτων και μέτρων που συνιστούν διακρίσεις;”.
Το δεύτερο ερώτημα προς το ICJ είναι: "Πώς οι πολιτικές και πρακτικές του Ισραήλ επηρεάζουν το νομικό καθεστώς της κατοχής και ποιές είναι οι νομικές επιπτώσεις που προκύπτουν από αυτό για όλα τα κράτη και για τα Ηνωμένα Έθνη;”.
Σε μια πρωτιά για το δικαστήριο, στην διαδικασία πρόκειται να παρέμβουν μέχρι τις 26 Φεβρουαρίου συνολικά 52 κράτη και τρία διεθνή συλλογικά σώματα (ο Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας, η Αφρικανική Ένωση και ο Αραβικός Σύνδεσμος), ενώ σε αντίθεση με την προσφυγή της Νότιας Αφρικής, το Ισραήλ επέλεξε να μην εκπροσωπηθεί.
Στην πραγματικότητα η απάντησή του δόθηκε έμμεσα και υπήρξε πολιτική. Πρόκειται για την υιοθέτηση από την Κνέσετ, με ψήφους 99 υπέρ (σε ένα φάσμα που ξεκινά από την ακροδεξιά και περιλαμβάνει το κόμμα του Γιάιρ Λαπίντ( 10 κατά (από τα αραβικά κόμματα) και 11 αποχές (από βουλευτές των Εργατικών), επί συνόλου 120, ψηφίσματος το οποίο αναφέρει μεταξύ άλλων αναφέρει ότι "το Ισραήλ απορρίπτει κατηγορηματικά διεθνείς υθπαγορεύσεις σχετικά με την μόνιμη διευθέτηση με τους Παλαιστίνιους. Η διευθέτηση αυτή μπορεί να επιτευχθεί με απευθείας διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών, χωρίς προϋποθέσεις”. Με άλλα λόγια, με "διαπραγματεύσεις” μεταξύ κατέχοντος και κατεχομένους, χωρίς παρεμβολή τρίτων, αλλά σε χρόνο και με τρόπο επιλογής του πρώτου.
Στην Χάγη, την ομάδα που ανέλαβε να στηρίξει ενώπιον του δικαστηρίου την υπόθεση της Παλαιστίνης αποτελούν νομικοί και διπλωμάτες από την Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βρετανία, την Αίγυπτο, από κοινού με τον Παλαιστίνιο μόνιμο αντιπρόσωπο στα Ηνωμένα Έθνη.
Η "παρέλαση” των εκπροσώπων των κρατών που έχουν ήδη πάρει τον λόγο ενώπιον του ICJ έχει ήδη αναδείξει δύο μεγάλες κατηγορίες: από τη μία όσους προτάσσουν το δικαίωμα των Παλαιστινίων στην αυτοδιάθεση (π.χ. Νότιος Αφρική, Βραζιλία, Ρωσία, Αίγυπτος, Σαουδική Αραβία, Χιλή, Βολιβία, Κολομβία, Αλγερία, Ιορδανία, Ιρλανδία) και από την άλλη όσους αντιτάσσουν το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα (λ.χ. ΗΠΑ, Ολλανδία) είτε επικρίνουν ισραηλινές πολιτικές όπως ο εποικισμός (π.χ. Γαλλία) είτε όχι. Και οι δύο πλευρές επικαλούνται αρχές γερά θεμελιωμένες στο διεθνές δίκαιο, που μοιάζει τώρα να έρχονται σε σύγκρουση, ενώ δεν παραλείπουν να επικαλεσθούν την επίκαιρη πραγματικότητα της αιματοχυσίας στη Γάζα, αλλά και την πρόσφατη προσωρινή απόφαση του ίδιου δικαστηρίου στην προσφυγή της Νοτίου Αφρικής.
Υπάρχουν και οι πιο "προωθημένοι” που βάζουν τις ΗΠΑ στο κάδρο της συνέργειας στις καταγγελλόμενες πολιτικές (π.χ. η Κούβα) ή θέτουν ζήτημα ισραηλινών επανορθώσεων στους Παλαιστίνιους (Αίγυπτος, Κούβα, Βολιβία, Κολομβία).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η αμερικανική τοποθέτηση, η οποία δεν αναφέρεται τόσο στα προηγηθέντα όσο στην επιδίωξη μιας μελλοντικής επίλυσης του Μεσανατολικού, πέρα από την τρέχουσα κρίση, η οποία να εγγυάται την ασφάλεια και των δύο πλευρών. Συνεπώς, το καθήκον του δικαστηρίου, όπως το αντιλαμβάνονται οι ΗΠΑ, είναι να διαφυλάξει το πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί από τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, για μία λύση δύο κρατών, ώστε να επιστρέψουν τα δύο μέρη σε μία διαπραγμάτευση που να καθιστά την επίλυση ρεαλιστική. Άρα μία απόφαση του ICJ για άμεση και δίχως προϋποθέσεις αποχώρηση του Ισραήλ από τα Κατεχόμενα θα ήταν βλαπτική.
Αλλά η τοποθέτηση που "έκλεψε την παράσταση” ήταν αυτή του νομικού συμβούλου του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, Μα Σινμίν, ο οποίος αφιέρωσε τον χρόνο του κυρίως στην αντίκρουση των αμερικανικών επιχειρημάτων. Όπως είπε, το παλαιστινιακό είναι κατεξοχήν ζήτημα ενδιαφέροντος των Ηνωμένων Εθνών και όχι μία διμερής διαφορά στην οποία καλό θα ήταν να μην παρεμβληθούν τρίτοι. Επιπλέον, το επιχείρημα περί του δικαιώματος στην αυτοάμυνα αφορά περισσότερο τους Παλαιστίνιους, παρά τους Ισραηλινούς, καθότι οι πρώτοι είναι οι κατεχόμενοι και οι δεύτεροι οι κατέχοντες.
Μάλιστα, ο Μα Σινμίν υπενθύμισε ότι το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση εκφράζεται και ως δικαίωμα στην ένοπλη αντίσταση, η οποία είναι κατοχυρωμένη στο διεθνές δίκαιο για τους κατεχόμενους ή αποικιοποιημένους λαούς. Το επιχείρημα, προερχόμενο από τέτοια χώρα, μάλλον θα αποτέλεσε σοκ για τους Ισραηλινούς ιθύνοντες.
Με άλλα λόγια, η Κίνα εμφανίζεται ακόπως ως ο θερμότερος φίλος της παλαιστινιακής υπόθεσης, ως η πραγματική φωνή του πλανητικού Νότου και ως υπερασπιστής της διεθνούς νομιμότητας, απέναντι στα αδιέξοδα που κληροδοτεί η αμερικανική μονοπολική κυριαρχία, ένα εκ των οποίων είναι και η παράταση του παλαιστινιακού ζητήματος υπό το πρόσχημα αναζήτησης μιας συμφωνημένης λύσης στο μέλλον.
Το ότι οι χώρες της Ομάδας Brics αναδείχθηκαν έτσι πρωταγωνιστές της διαδικασία που εκτυλίσσεται στο ανώτατο δικαστικό όργανο των Ηνωμένων Εθνών λέει πολλά για το πώς η Κίνα και οι φίλοι της φαντάζονται την αναδυόμενη "πολυπολιτικότητα”.
(από capital.gr)