Η πρόσφατη συμφωνία που επιτεύχθηκε στις αρχές του μήνα για τις «κρίσιμες πρώτες ύλες» θα μπορούσε να μειώσει την εξάρτηση της Ευρώπης από την Κίνα. Θα μπορούσε μάλιστα να να ωθήσει τη Σερβία, η οποία έχει στενούς δεσμούς με το Πεκίνο και τη Μόσχα, πιο κοντά στην Ε.Ε.
Ωστόσο, η συμφωνία έχει επικριθεί σφοδρά από περιβαλλοντολόγους και ομάδες της αντιπολίτευσης στη χώρα, που υποστηρίζουν ότι θα προκαλούσε μη αναστρέψιμη ζημιά στο περιβάλλον με ελάχιστα οφέλη για τους Σέρβους πολίτες. Το μεγαλύτερο απόθεμα λιθίου στη Σερβία βρίσκεται σε μια κοιλάδα στα δυτικά, η οποία είναι πλούσια σε καλλιεργήσιμη γη και νερό.
Η βρετανοαμερικανική πολυεθνική εταιρεία «Rio Tinto» είχε ξεκινήσει έργα εξερεύνησης στην περιοχή πριν από αρκετά χρόνια, τα οποία ωστόσο πυροδότησαν τεράστιες αντιδράσεις, με αποτέλεσμα να ανασταλούν. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, το συνταγματικό δικαστήριο της Σερβίας ανέτρεψε την προηγούμενη απόφαση της κυβέρνησης να ακυρώσει το έργο εξόρυξης 2,4 δισ. δολαρίων που ξεκίνησε η εν λόγω εταιρεία, ανοίγοντας τον δρόμο για την αναβίωσή του.
Η απόφαση της κυβέρνησης να ακυρώσει τα σχέδια ανασκαφής είχε έρθει αφότου χιλιάδες διαδηλωτές στο Βελιγράδι και αλλού στη Σερβία απέκλεισαν μεγάλους δρόμους και γέφυρες το 2021. Ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, είπε ότι καμία ανασκαφή δεν θα ξεκινήσει πριν από το 2028 και ότι η κυβέρνηση θα αναζητήσει σταθερές περιβαλλοντικές εγγυήσεις πριν δώσει έγκριση για να προχωρήσουν τα έργα.
Ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι άφησαν να εννοηθεί ότι θα μπορούσε επίσης να διεξαχθεί δημοψήφισμα για το θέμα.