Η Ευρώπη “Καίγεται” για Αζέρικο Αέριο Αλλά Υπό…Περιβαλλοντικές Προϋποθέσεις

Η Ευρώπη “Καίγεται” για Αζέρικο Αέριο Αλλά Υπό…Περιβαλλοντικές Προϋποθέσεις
Του Αδάμ Αδαμόπουλου
Τετ, 31 Ιουλίου 2024 - 12:12

Είναι σίγουρο ότι εκεί στις Βρυξέλες, κάτι δεν πάει καλά με τη σχεδίαση και την εφαρμογή της στρατηγικής για την ασφάλεια εφοδιασμού της Ευρώπης με φυσικό αέριο. Χθες γράφαμε στο energia.gr (εδώ) για την μεγάλη επιστροφή του φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου που προτιμάται ευρέως από τις κυβερνήσεις των "27", -παρά τον δήθεν εξοβελισμό του μέσω των κυρώσεων- από το πιο ακριβό αμερικανικό LNG. Mε τις τιμές των futures φυσικού αερίου στο TTF να σκαρφαλώνουν κάθε ημέρα και λίγο περισσότερο (σήμερα διαπραγματεύονται, ενδοσυνεδριακά, στα 35,525 ευρώ/MWh, με ποσοστιαία άνοδο +1,25%) εξαιτίας διαφόρων παραγόντων –μείωση ροών από την Νορβηγία, διαταραχές στον εφοδιασμό με υγροποιημένο φυσικό αέριο - η διατήρηση μιας υπεύθυνης πολιτικής για το θέμα, σημαίνει ότι η Ευρώπη δεν θα κινδυνεύσει με σοβαρές ελλείψεις εν όψει της επόμενης χειμερινής περιόδου 2024-2025

Και όμως, οι Ευρωπαίοι δεν παύουν να μας εκπλήσσουν, ως συνήθως, αρνητικά. Αυτή τη φορά θέτουν σε δοκιμασία τις σχέσεις τους με το Αζερμπαϊτζάν, που προμηθεύει χρόνια τώρα την Γηραιά ήπειρο με φυσικό αέριο, με αφορμή το γεγονός ότι το Μπακού δεν «ενημερώνει την ΕΕ για τα …emission του!    

Σε άρθρο τους οι Financial Times αναφέρουν ότι η καύση φυσικού αερίου στο Αζερμπαϊτζάν, το οποίο φιλοξενεί τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, COP29, έφτασε σε νέο υψηλό επίπεδο δεκαετίας το 2023, σύμφωνα με ανάλυση ειδικής ομάδας περιβαλλοντικού ελέγχου που έβαλε στο στόχαστρό της  τις εγκαταστάσεις της BP και της κρατικής εταιρείας πετρελαίου της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας.

Η καύση σε πυρσό (flaring) είναι η καύση, αντί της δέσμευσης, του αερίου που συμβαίνει κατά τη γεώτρηση για πετρέλαιο και αποτελεί σημαντική πηγή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου, καθώς και μαύρης αιθάλης, που συμβάλλει σημαντικά στην υπερθέρμανση του πλανήτη.

Η ανάλυση των δορυφορικών δεδομένων που πραγματοποίησε η μη κερδοσκοπική οργάνωση Global Witness διαπίστωσε ότι ο όγκος του αερίου που καίγεται σε εγκαταστάσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Αζερμπαϊτζάν αυξήθηκε κατά 10,5% από το 2018, που ήταν το τελευταίο έτος κατά το οποίο οι αρμόδιες αρχές της χώρας είχαν αναφέρει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Η καύση αυξήθηκε σε αρκετές εγκαταστάσεις που λειτουργούν ή ανήκουν στην BP και στην κρατική πετρελαϊκή εταιρεία, Socar, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, παρά τις «πολυάριθμες δεσμεύσεις» τόσο των εταιρειών όσο και της χώρας να εξαλείψουν την πρακτική αυτή από την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου έως το 2030.

Η δραστηριότητα στο Αζερμπαϊτζάν είχε «περάσει σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητη» επειδή η χώρα «δεν έχει μπει στον κόπο να αναφέρει τις εκπομπές της εδώ και έξι χρόνια», δήλωσε στέλεχος της Global Witness.

Σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας, οι χώρες υποχρεούνται να υποβάλλουν τα στοιχεία για τις εκπομπές τους κάθε δύο χρόνια.

Το μεθάνιο είναι το κύριο συστατικό του αερίου και ευθύνεται για το ένα τρίτο περίπου της ανθρωπογενούς αύξησης της θερμοκρασίας. Διατηρεί πολύ μεγαλύτερη θερμότητα από ό,τι το διοξείδιο του άνθρακα για μια περίοδο 20 ετών. Περισσότερες από 155 χώρες έχουν υπογράψει παγκόσμια δέσμευση για μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30% έως το 2030, συμπεριλαμβανομένου του Αζερμπαϊτζάν. Η μείωσή του στην ατμόσφαιρα θεωρείται από τους επιστήμονες ως ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους περιορισμού της κλιματικής αλλαγής στο εγγύς μέλλον.

Ωστόσο, η παρακολούθηση της Παγκόσμιας Τράπεζας με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων δείχνει ότι η παγκόσμια καύση φυσικού αερίου παραμένει κοντά σε ετήσια επίπεδα ρεκόρ, στα 148 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2023 ή ελάχιστα κάτω από την προ της πανδημίας κορύφωση των σχεδόν 150 δισ. κυβικών μέτρων, το 2019.

Η Global Witness διαπίστωσε ότι ο ρυθμός καύσης φυσικού αερίου είχε αυξηθεί περισσότερο από 70% την τελευταία εξαετία, ενώ καταγράφηκαν περισσότερα από 1.000 ξεχωριστά περιστατικά ανάφλεξης από δορυφόρους, από τον Σεπτέμβριο του 2018.

Η ανάλυση διαπίστωσε ότι ο τερματικός σταθμός Sangachal είχε ήδη εκπέμψει σχεδόν 40 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου το πρώτο εξάμηνο του 2024, μετά την εγκατάσταση από την BP μιας νέας πλατφόρμας άντλησης πετρελαίου, κόστους 6 δισ. δολαρίων.

Από την πλευρά της η BP ανέφερε ότι το “flaring” από τις δραστηριότητές της σε παγκόσμιο επίπεδο έχει μειωθεί κατά σχεδόν 60% την τελευταία δεκαετία και ότι αναμένει να τερματίσει αυτή την πρακτική έως το 2030.

Πρόσθεσε όμως ότι οι ρύποι που εκπέμπονται, τόσο συνολικά όσο και από κάθε ξεχωριστό περιουσιακό στοιχείο της, μπορεί να διαφέρει από έτος σε έτος, εξαιτίας της έναρξης ενός προγράμματος συντήρησης ή μιας απροσδόκητης διακοπής λειτουργίας.

Όσον αφορά στο αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Οικολογίας του Αζερμπαϊτζάν, ανακοίνωσε ότι υπήρξε καθυστέρηση με την υποβολή των εκθέσεών του λόγω της πανδημίας Covid-19, και άλλων παραγόντων, αλλά αναμένεται να υποβάλει τα επικαιροποιημένα στοιχεία που απαιτούνται, έως το τέλος του έτους.