Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Μάρος Σέφκοβιτς και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης στο Βελιγράδι τον περασμένο μήνα, λίγες μόλις ημέρες αφότου το Βελιγράδι έδωσε το πράσινο φως στην αγγλοαυστραλιανή μεταλλευτική εταιρεία Rio Tinto να συνεχίσει την ανάπτυξη ενός ορυχείου λιθίου στα δυτικά της χώρας.
Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ δήλωσε σήμερα ότι παραμένει "πλήρως προσηλωμένο" στην εταιρική σχέση - την τελευταία από τις δώδεκα και πλέον που έχουν υπογράψει οι Βρυξέλλες για να μειώσουν την εξάρτηση από την Κίνα όσον αφορά την πρόσβαση στις κρίσιμες πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για τις μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και τη συνεχιζόμενη ενεργειακή μετάβαση της Ευρώπης.
"Δεν νομίζω ότι μπορούμε να ποσοτικοποιήσουμε τη σημασία του μνημονίου κατανόησης με τη Σερβία", δήλωσε σήμερα στους δημοσιογράφους η εκπρόσωπος της Επιτροπής για το εμπόριο Γιοχάνα Μπέρνσελ, αφού η πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η διασφάλιση της πρόσβασης σε φθηνές πρώτες ύλες θα αποτελέσει βασικό στόχο της Καθαρής Βιομηχανικής Συμφωνίας, της εμβληματικής πολιτικής ατζέντας για τη δεύτερη θητεία της.
"Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι παραμένουμε πλήρως προσηλωμένοι τόσο στην εταιρική σχέση αυτή καθαυτή όσο και στα περιβαλλοντικά πρότυπα, στο γεγονός ότι τα περιβαλλοντικά πρότυπα πρέπει να είναι συμβατά με τη νομοθεσία της ΕΕ", δήλωσε η Μπέρνσελ.
Όμως η ρητορική αυτή, την οποία χρησιμοποιούν οι ηγέτες της ΕΕ από τη σύναψη της συμφωνίας στις 18 Ιουλίου, δεν λέει πολλά στους αντιπάλους των σχεδίων της Rio Tinto να ανοίξει το μεγαλύτερο ορυχείο λιθίου της Ευρώπης στην κοιλάδα Γιάνταρ, 100 χιλιόμετρα δυτικά της σερβικής πρωτεύουσας.
Οι εκτεταμένες διαμαρτυρίες περιβαλλοντολόγων και ακτιβιστών που φοβούνται ότι οι Σέρβοι θα έχουν ελάχιστα οφέλη από το έργο κορυφώθηκαν στις 10 Αυγούστου, όταν δεκάδες χιλιάδες διαδήλωσαν στην πρωτεύουσα και μικρότερες ομάδες απέκλεισαν αργότερα τις σιδηροδρομικές γραμμές προς την πρωτεύουσα.
Υπήρξαν αναφορές για δεκάδες συλλήψεις, με τους διοργανωτές των διαδηλώσεων να διαμαρτύρονται για «συντονισμένη αστυνομική δράση και παρακολούθηση». Ενώ ο πρόεδρος Βούτσιτς καταφέρθηκε εναντίον ανώνυμων δυτικών δυνάμεων που, όπως είπε, διεξάγουν "υβριδικό πόλεμο" κατά της κυβέρνησής του.
Ο Βούτσιτς δήλωσε ότι οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες τον είχαν προειδοποιήσει ότι απροσδιόριστες κυβερνήσεις επεδίωκαν να υποκινήσουν "μαζικές ταραχές και πραξικόπημα" για να τον καθαιρέσουν από την εξουσία - επαναλαμβάνοντας τους ισχυρισμούς του Σέρβου προέδρου τον Φεβρουάριο κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής εμφάνισης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε τους ισχυρισμούς αυτούς. "Η Ευρωπαϊκή Ένωση απορρίπτει απολύτως κάθε ισχυρισμό ότι θα εμπλεκόταν σε οποιουδήποτε είδους παράνομες ή αθέμιτες δραστηριότητες που συνδέονται με ξένες παρεμβάσεις", δήλωσε ο εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων Πίτερ Στάνο.
Οι ηγέτες της ΕΕ παρακολουθούν επισταμένα τις εξελίξεις στη Σερβία, ιστορικά σύμμαχο της Ρωσίας, η οποία τον Μάιο φιλοξένησε τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, με τον Βούτσιτς να έχει δηλώσει ότι αναμένει επίσκεψη αργότερα αυτόν τον μήνα από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, τον οποίο συνάντησε στο περιθώριο μιας συνόδου κορυφής στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Ιούλιο.
Ο Μακρόν δήλωσε σχετικά με τη συνάντηση ότι εξέφρασε την "πλήρη υποστήριξή" του για την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ, ενώ τόνισε τη σημασία της εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ του Βελιγραδίου και του πλειοψηφικού αλβανικού θύλακα του Κοσσυφοπεδίου -του οποίου την ανεξαρτησία το Βελιγράδι δεν έχει ακόμη αναγνωρίσει και του οποίου η κυβέρνηση αντιμετωπίζει επί του παρόντος επικρίσεις από την ΕΕ για τα σχέδια να ανοίξει μια γέφυρα στη διαιρεμένη πόλη Μιτρόβιτσα.
Το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών δεν απάντησε σε επανειλημμένα αιτήματα για επιβεβαίωση ότι η επίσκεψη αυτή μπορεί να έχει προγραμματιστεί για την επόμενη εβδομάδα. Ομοίως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν επιβεβαίωσε αν η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν σχεδιάζει τη δική της επίσκεψη στο Βελιγράδι τις επόμενες εβδομάδες.
*Πηγή: Euronews