βρίσκονται σε άνοδο όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλη την ΝΑ Ευρώπη. Βασικοί λόγοι γι’ αυτό είναι, αφ’ ενός, το ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία γίνεται όλο και πιο άγριος και, αφ’ ετέρου, η εποχική ζήτηση λόγω αυξημένων θερμοκρασιών και τουρισμού.
Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΙΕΝΕ τόνισε ότι η πολιτική των επιδοτήσεων στο ρεύμα και η υπόσχεση της κυβέρνησης να βρει τρόπο να κρατήσει την τιμή κάτω από τα 0,15 ευρώ ανά κιλοβατώρα, αν και θετική και αναμενόμενη, ωστόσο δεν βοηθά μακροπρόθεσμα σε δημοσιονομικό επίπεδο. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι άλλο για να προλάβει την άνοδο των τιμών εκτός από το να διευκολύνει, με τις παρεμβάσεις της, η αγορά να γίνει πιο ανταγωνιστική, ώστε να μπορούν οι πάροχοι μεταξύ τους να έχουν πιο υγιή ανταγωνισμό. «Δεν θέλω να επεκταθώ σε αυτό το θέμα. Ξέρουν οι πάροχοι τι εννοούμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σταμπολής. Όπως εκτίμησε, κάτι τέτοιο θα απαλλάξει την κυβέρνηση από το να σπεύδει κάθε φορά να καλύψει τη διαφορά υπέρ του καταναλωτή.
Αναφορικά με τις αιτίες ανόδου των τιμών, ο πρόεδρου του ΙΕΝΕ τις απέδωσε στις ρωσικές επιθέσεις εναντίον ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας, που, μέχρι πρόσφατα ήταν εξαγωγέας ενέργειας προς την Ευρώπη αλλά και στην ουκρανική εισβολή στη ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ, η οποία προκάλεσε αστάθεια στο φυσικό αέριο. Και αυτό γιατί η περιοχή φιλοξενεί μετρητικό σταθμό της ροής του καυσίμου από την Ρωσία προς την Ευρώπη, και ο οποίος έχει καταληφθεί από τις δυνάμεις του Κιέβου. Από την έναρξη της ουκρανικής επίθεσης στη ρωσική επικράτεια βλέπουμε τις τιμές να ανεβαίνουν συστηματικά και να μην πέφτουν κάτω από τα 38 με 40 ευρώ τη μεγαβατώρα. Επιπλέον, έχουμε και την αυξημένη ζήτηση λόγω των υψηλών θερμοκρασιών του θέρους και του τουρισμού. Μάλιστα, ανέφερε ότι οι επόμενες δύο εβδομάδες είναι κρίσιμες καθώς αναμένουμε πτώση θερμοκρασιών και μείωση της τουριστικής ζήτησης, και, άρα, χαμηλότερες τιμές. «Αλλά αυτό μένει να αποδειχθεί», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Σταμπολής.
Σχετικά με την κριτική στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, ο πρόεδρος και εκτελεστικός διευθυντής του ΙΕΝΕ επισήμανε ότι ο θεσμός υπάρχει σε όλες τις χώρες της ΕΕ εδώ και δέκα χρόνια περίπου. Αποτελεί μέρος πολιτικής απόφασης, βάσει της εσωτερικής αγοράς, που θεωρεί όλα τα προϊόντα πρέπει να συμμετέχουν στον ανταγωνισμό. «Άρα, το θέμα είναι πολιτικό», υπογράμμισε.
Καθησυχαστικός, ωστόσο, εμφανίστηκε ο κ. Σταμπολής όσον αφορά την επίδραση των γεωπολιτικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή στις τιμές ενέργειας, τονίζοντας, ότι, αν είχαμε παλαιότερα ανάλογα γεγονότα με τα σημερινά, οι τιμές του πετρελαίου θα είχαν εκτιναχθεί. Αντίθετα, σήμερα η αγορά είναι πολύ καλά εφοδιασμένη, υπάρχει πληρότητα στην αγορά διεθνώς, ενώ έχει αναπτυχθεί ένα σύστημα χάρη στο οποίο ξέρουμε ανά πάσα στιγμή πού και πόσα αποθέματα υπάρχουν, π.χ. στη Αμερική, στην Αφρική ή εν πλω. Όπως σημείωσε, μία από τις αιτίες της πετρελαϊκής κρίσης του 1973 ήταν η αβεβαιότητα σχετικά με τα αποθέματα. Μάλιστα, όπως επισήμανε χαρακτηριστικά, ο ΟΠΕΚ και ο ΙΕΑ, «αν και αντιπαθούνται» συνεργάζονται στο θέμα αυτό και έχουν βοηθήσει πολύ στο να μειωθεί αυτή η αβεβαιότητα. Άρα, έχουμε τον κρίσιμο παράγοντα της αβεβαιότητας ελεγχόμενο, τόνισε ο κ. Σταμπολής.
Δεύτερος καθησυχαστικός παράγοντας είναι, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΙΕΝΕ, η αυτοσυγκράτηση που επιδεικνύει το Ιράν, σε αντίθεση με το Ισραήλ. Όπως εκτίμησε, ένας από τους λόγους, είναι και η αλλαγή ηγεσίας, με την εκλογή νέου Προέδρου, στη μεσανατολική χώρα αλλά και η πρόθεση να βρουν έναν τρόπο επικοινωνίας με τη Δύση. Άρα, η κατάσταση, όπως θεωρούν οι αγορές, δεν θα «ξεφύγει» και θα εξακολουθήσει η ροή πετρελαίου από τον Κόλπο, μέσω του οποίου διακινείται το 25% των ποσοτήτων παγκοσμίως. Παράλληλα, υπενθύμισε ότι έχουμε πολύ φυσικό αέριο και πετρέλαιο από άλλες πηγές, πράγμα που αποτελεί άλλον έναν εξισορροπητικό παράγοντα όσον αφορά τις τιμές.
Αναφορικά με την Ελλάδα, ο πρόεδρος και εκτελεστικός διευθυντής του ΙΕΝΕ υπενθύμισε, για άλλη μια φορά, ότι είμαστε καθαρά εισαγωγική χώρα. Οι ΑΠΕ μπορεί να έχουν αυξήσει την παραγωγή τους, ωστόσο συνεισφέρουν στον ηλεκτρισμό, ο οποίος εξακολουθεί να αποτελεί μικρό μέρος του συνολικού μείγματος στη χώρα μας. Αντίθετα, το μεγαλύτερο μέρος καλύπτεται από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, τα οποία εισάγονται. «Αν είχαμε δική μας παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, είμαι βέβαιος ότι οι τιμές θα ήταν χαμηλότερες», υπογράμμισε ο κ. Σταμπολής.
Τέλος, ο πρόεδρος του ΙΕΝΕ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του κ. Παγώνη, ανέφερε ότι αυτό που τον φοβίζει περισσότερο, όσον αφορά την Ευρώπη, είναι το ότι συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, όπου, όπως εκτίμησε, «δεν έχουμε δει τα χειρότερα». Αυτό, σύμφωνα με τον κ. Σταμπολή, θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην αγορά ενέργειας στην Ευρώπη. Αν και η Ευρώπη, από την άνοιξη του 2022, έχει επάρκεια και οδούς εφοδιασμού, ωστόσο, η ύπαρξη μίας κρίσης, που χειροτερεύει μέρα με τη μέρα, δημιουργεί αβεβαιότητα στην αγορά ενέργειας, όπως επισήμανε. Ως βασική αιτία της επιδείνωσης κατονόμασε την όξυνση του πολέμου στην Ουκρανία με την προμήθεια νέων όπλων εκ μέρους της Δύσης. «Αυτή τη στιγμή, η Δύση δοκιμάζει όλα τα νέα όπλα στην Ουκρανία», όπως τόνισε χαρακτηριστικά. Μάλιστα, πρόσθεσε ότι «δεν έχουμε δει ακόμη την τελευταία σελίδα, ενώ ανέφερε ότι τον ανησυχεί πολύ περισσότερο το θέμα της Ουκρανίας και της Ρωσίας, παρά της Μέσης Ανατολής.
O πρόεδρος και εκτελεστικός διευθυντής του ΙΕΝΕ κ. Κωστής Σταμπολής στην εκπομπή “Prime” της ΕΡΤ, καλεσμένος του κ. Χρήστου Παγώνη εδώ (από 26'37'' και εξής).