Δεν Βγαίνει Άκρη με την Λευκωσία–Δύσκολη Εξίσωση οι Συνομιλίες στο Μαξίμου για τον GSI

Δεν Βγαίνει Άκρη με την Λευκωσία–Δύσκολη Εξίσωση οι Συνομιλίες στο Μαξίμου για τον GSI
Του Αδάμ Αδαμόπουλου
Πεμ, 19 Σεπτεμβρίου 2024 - 14:43

«Μπορεί και να μην αποβεί σε όφελος του Κύπριου καταναλωτή, η διασύνδεση με την Ελλάδα». Αυτή ήταν η γνώμη εκπροσώπου πολιτικού κόμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας την οποία εξέφρασε το πρωί, σε τηλεοπτική ενημερωτική εκπομπή του ΡΙΚ. Την ώρα που εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου της χώρας αμφισβητούν τα (πιθανά) οφέλη από τη διασύνδεση του ηλεκτρικού συστήματος του νησιού 

με την υπόλοιπη Ευρώπη -μέσω Κρήτης-  οι αριθμοί είναι αμείλικτοι: Η μέση ετήσια τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος το 2023  έχει διπλασιαστεί σε σύγκριση με αυτή για το 2020. Η αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση της τιμής του καυσίμου (μαζούτ) και του κόστους των ρύπων

Το κόστος καυσίμου αποτελεί την πιο σημαντική μεταβλητή (ποσοστιαία 50%) για τον καθορισμό της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, που επηρεάζεται κυρίως από εξωγενείς παράγοντες, ενώ το κόστος των ρύπων έχει κάνει άλμα +250%.

Εξάλλου, σημαντικοί παράγοντες, πέραν του κόστους καυσίμου και του κόστους των ρύπων, που επηρεάζουν αυξητικά την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Κύπρο είναι:

Η συνέχιση της λειτουργίας των πεπαλαιωμένων ατμοστρόβιλων του Ηλεκτροπαραγωγού Σταθμού Δεκέλειας μέχρι το 2029, των οποίων η αντικατάσταση θα μπορούσε να συμβάλει καταλυτικά στη μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Η αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ χωρίς κεντρικό σχεδιασμό της παραγωγής και συστήματα αποθήκευσης, γεγονός που συμβάλλει στην αντιοικονομική λειτουργία των συμβατικών μονάδων και στην αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος και τέλος, η λειτουργία της Μεταβατικής Ρύθμισης για την Αγορά Ηλεκτρισμού, χωρίς όφελος αλλά επιβάρυνση για την καταπληκτική πλειοψηφία των καταναλωτών που τιμολογείται από την ΑΗΚ.

Η συνάντηση στην Αθήνα

Προ ολίγου υπήρξε μια πρώτη ενημέρωση των όσων διαμείφθηκαν στο Μέγαρο Μαξίμου, κατά τη συνάντηση του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη, με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη για το θέμα της διασύνδεσης. Στη συνάντηση παρευρέθηκε και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης.

Όπως έγινε γνωστό, υπήρξε θετικό κλίμα, με πηγές του Μαξίμου να αναφέρουν ότι θα υπάρξουν σύντομα εξελίξεις, αφήνοντας να εννοηθεί ότι έχουν διαφανεί ενδείξεις ότι ξεπερνιούνται τα προβλήματα. Ωστόσο, δεν παραλείπουν να τονίσουν ότι υπάρχουν ανοιχτά θέματα, όπως η μετοχική σύνθεση στο έργο. Δηλώσεις για το θέμα αναμένονται μετά τις 15:00 ώρα Ελλάδας.

Τα αγκάθια

Παρά την συγκρατημένη αισιοδοξία από το Μαξίμου, υπάρχουν ακόμη αγκάθια που εμποδίζουν την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας για την κατασκευή του καλωδίου που θα άρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου.

Μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι το υπουργικό συμβούλιο στην Λευκωσία, παρέπεμψε την απόφαση για τη μετοχική συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο έργο για την 1/12/2024, όταν και θα έχει λάβει, όπως επισήμανε, την τελική αξιολόγηση της μελέτης κόστους- οφέλους από την ΕΤΕπ!

Στην πραγματικότητα, η κυπριακή πλευρά μετερχόμενη το γνωστό στρίβειν δια του αρραβώνος, αμφισβητεί την ωφελιμότητα του έργου –όπως διαπίστωσε και το energia.gr από τη δήλωση του Κύπριου βουλευτή, στο ΡΙΚ.

Στην πραγματικότητα και στη δική μας αντίληψη, προσπαθεί να αποφύγει το οικονομικό κόστος με τον ισχυρισμό ότι «δεν είναι διατεθειμένη να συνεχίσει να βάζει λεφτά σε ένα έργο που δεν είναι αποδεκτό και από τις δύο πλευρές.»

Όπερ σημαίνει ότι τίθεται εν αμφιβόλω ακόμη και η αρχική δέσμευση της Λευκωσίας να καλύψει το κατασκευαστικό κόστος των 125 εκατ. ευρώ που της αναλογεί, στην απόπειρά της να επιβαρύνει με υψηλότερες χρεώσεις την ελληνική πλευρά.

Αυτό δείχνει η απόφαση του υπουργικού συμβουλίου στην Λευκωσία με την οποία ανατρέπεται η διασυνοριακή κατανομή κόστους του έργου. Πιο συγκεκριμένα τονίστηκε ότι στην περίπτωση που το τελικό κόστος του έργου υπερβεί το αρχικό (1,94 δισ. ευρώ), το επιπλέον κόστος θα επιμεριστεί ισόποσα (50%-50%) στις δύο χώρες!

Η αρχική συμφωνία για το project προέβλεπε αναλογία 37%- 63% για Ελλάδα και Κύπρο που είναι η χώρα η οποία επωφελείται άμεσα από τη διασύνδεση.