της κυβέρνησης Μπάιντεν αλλά κυρίως στον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, για τον οποίο υποστηρίζει ότι βάζει πάνω από την ασφάλεια της χώρας του, την προσωπική του πολιτική ασφάλεια.
Αρχίζει λοιπόν το άρθρο-προειδοποίηση ο Φρίντμαν με το ερώτημα: «πώς θα απαντούσατε αν ήσασταν στη θέση του Ισραήλ;»:
♦ «Αυτή η ισραηλινή κυβέρνηση, με επικεφαλής τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, θέλει εσείς και εγώ και κάθε Ισραηλινός και όλοι οι φίλοι του Ισραήλ -ακόμα και οι εχθροί του- να πιστεύουν ότι υπήρχε πάντα μόνο μία σωστή απάντηση σε αυτή την ερώτηση: να εισβάλει στη Γάζα, να κυνηγήσει κάθε ηγέτη και μαχητή της Χαμάς, να σκοτώσει και τον τελευταίο και να μην πτοηθεί από τις απώλειες μεταξύ των αμάχων, και στη συνέχεια να χτυπήσει τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο. Και να κάνει και τα δύο χωρίς να ξοδέψει χρόνο για να σχεδιάσει μια στρατηγική εξόδου για κανένα από τα δύο μέτωπα», γράφει ο Φρίντμαν.
Ο αρθρογράφος των New York Times θυμίζει πως υποστήριξε από την πρώτη μέρα ότι επρόκειτο για παγίδα, «μια παγίδα στην οποία η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν ήταν αρκετά αποφασιστική για να εμποδίσει το Ισραήλ από το να πέσει και δεν ήταν αρκετά αποφασιστική για να επιμείνει σε έναν καλύτερο δρόμο, έναν δρόμο που δεν ακολουθήθηκε».
Ως εκ τούτου, ο Φρίντμαν θεωρεί ότι το κράτος του Ισραήλ διατρέχει σήμερα τεράστιο κίνδυνο. Και ότι ο κίνδυνος προέρχεται τόσο από το Ιράν όσο και «από τον σημερινό κυβερνητικό συνασπισμό του Ισραήλ».
Ο ίδιος κάνει λόγο για το ξεδίπλωμα μιας μελετημένης στρατηγικής του Ιράν «για τη σταδιακή καταστροφή του εβραϊκού κράτους», την αποδυνάμωση των αράβων συμμάχων της Αμερικής και την υπονόμευση της επιρροής των ΗΠΑ στην περιοχή. Παράλληλα, θεωρεί ότι αυτή η στρατηγική του Ιράν αποτρέπει την επίθεση του Ισραήλ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του, καθώς χρησιμοποιεί πληρεξουσίους (όπως η Χαμάς και η Χεζμπολάχ) για να οδηγήσει το Ισραήλ σε αιμορραγία μέχρι θανάτου. Αυτή είναι η μεγάλη εικόνα, σύμφωνα με τον Φρίντμαν.
Το έναυσμα κατά τον ίδιο ήταν η επιδίωξη της Χαμάς και του Ιράν να ματαιώσουν τη διπλωματική πρωτοβουλία της ομάδας του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν που είχε στόχο να εντάξει το Ισραήλ, την Παλαιστινιακή Αρχή και τη Σαουδική Αραβία σε ένα «δαχτυλίδι ειρήνης».
Η στρατηγική που αντέταξαν το Ιράν και η Χαμάς ήταν να πυροδοτηθεί ένας «δακτύλιος φωτιάς» γύρω από το Ισραήλ, χρησιμοποιώντας τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο, τους αντάρτες Χούθι στην Υεμένη, τις φιλοϊρανικές σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ αλλά και μαχητές της Δυτικής Οχθης που εξοπλίζονται από το Ιράν με όπλα που εισάγονται λαθραία μέσω της Ιορδανίας.
«Η ιρανική στρατηγική είναι εξαιρετική από την άποψη της Τεχεράνης: Καταστρέψτε το Ισραήλ θυσιάζοντας όσους περισσότερους Παλαιστίνιους και Λιβανέζους χρειάζεται, αλλά μην διακινδυνεύσετε ποτέ ούτε μια ιρανική ζωή. Οι Ιρανοί είναι έτοιμοι να οδηγήσουν στον θάνατο ακόμη και τον τελευταίο Λιβανέζο, τον τελευταίο Παλαιστίνιο, τον τελευταίο Σύρο και τον τελευταίο κάτοικο της Υεμένης για να εξοντώσουν το Ισραήλ. Και για να αποσπάσουν την προσοχή του κόσμου από τις καταχρήσεις του ιρανικού καθεστώτος κατά του ίδιου του λαού του και τον ιμπεριαλιστικό έλεγχο του Λιβάνου, της Υεμένης, του Ιράκ και της Συρίας», υποστηρίζει δίχως περιστροφές ο Φρίντμαν.
Το πρόβλημα κατά τον αρθρογράφο των New York Times για τους Ισραηλινούς (και τον εβραϊκό λαό) είναι ότι ενώ η κυβέρνηση Νετανιάχου είχε δίκιο στη διάγνωσή της ότι πρόκειται για έναν πόλεμο εξόντωσης, αρνήθηκε να τον διεξάγει με τον μόνο τρόπο που θα μπορούσε να ελπίζει σε επιτυχία. Και το έκανε επειδή αυτή η στρατηγική ήταν αντίθετη με τα πολιτικά συμφέροντα του πρωθυπουργού και τα μεσσιανικά ιδεολογικά συμφέροντα του ακροδεξιού συνασπισμού του. Το Ισραήλ αντιμετωπίζει όντως μια υπαρξιακή απειλή, αλλά σύμφωνα με τον Φρίντμαν, ο Νετανιάχου και οι σύμμαχοί του έθεσαν ως προτεραιότητα τα δικά τους πολιτικά και ιδεολογικά συμφέροντα.
Τι έπρεπε να κάνει κατά τον Φρίντμαν το Ισραήλ σε αντίθεση με αυτό που έκανε; Η απάντηση που δίνει είναι πώς για να αντιμετωπίσει το Τελ Αβίβ αυτό το ιρανικό δίκτυο απειλών, χρειαζόταν τέσσερα πράγματα:
—Πολύ χρόνο, διότι αυτός ο δακτύλιος της φωτιάς δεν μπορούσε να σβήσει σε μια νύχτα.
—Σημαντικούς πόρους, ιδίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους δυτικούς συμμάχους.
—Πολλούς Αραβες και ευρωπαίους συμμάχους, καθώς το Ισραήλ δεν μπορεί να πολεμήσει μόνο του σε έναν πόλεμο φθοράς.
—Τέλος, ίσως το πιο κρίσιμο από όλα: νομιμοποίηση.
Αντίθετα, ο Νετανιάχου δεν ακολούθησε τον δρόμο που πρότεινε ο Μπάιντεν επειδή κατά τον Φρίντμαν θα έπρεπε να έρθει σε ρήξη με τους «τρελούς δεξιούς» που τον έφεραν στην εξουσία και να σχηματίσει έναν διαφορετικό κυβερνητικό συνασπισμό με πιο μετριοπαθή κόμματα.
Το σχόλιο του Φρίντμαν είναι ιδιαίτερα καυστικό για τον ισραηλινό πρωθυπουργό: «Ο Μπίμπι έδωσε προτεραιότητα στην προσωπική του πολιτική ασφάλεια έναντι της εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ». Και προσθέτει πως «ο Νετανιάχου πίστευε ότι θα μπορούσε απλώς να πει στον κόσμο ότι το Ισραήλ υπερασπίζεται τα σύνορα της ελευθερίας ενάντια στη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ, τους Χούθι και το Ιράν και όλοι θα στοιχίζονταν πίσω από το Ισραήλ. Αλλά το μόνο μέρος στον κόσμο που σε χειροκροτούν όρθιοι αν ζητήσεις κάτι τέτοιο είναι το Κογκρέσο των ΗΠΑ».
Ο υπόλοιπος κόσμος, συνεχίζει, ιδιαίτερα τα μετριοπαθή αραβικά κράτη και οι Ευρωπαίοι, του είπαν κάτι άλλο: «Μπίμπι, δεν έχεις πίσω σου μια καθαρή ιστορία. Δεν μπορείς να λες στον κόσμο ότι υπερασπίζεσαι τα σύνορα της ελευθερίας ενάντια στη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ, ενώ επεκτείνεις —όλο και πιο βίαια—την κατοχή των εποίκων του Ισραήλ επί των Παλαιστινίων στη Δυτική Οχθη».
Το αποτέλεσμα ήταν να βρεθεί ο Νετανιάχου να πολεμά μόνος του σε τρία μέτωπα: στη Γάζα, στον Λίβανο και στη Δυτική Οχθη. Χωρίς να έχει σχέδιο για την επόμενη μέρα σε κανένα από τρία μέτωπα, μια στρατηγική που κατά τον Φρίντμαν ισοδυναμεί με καταστροφή. Μεταφέρει μάλιστα ο αρθρογράφος των New York Times όσα παραστατικά του είπε κατ’ ιδίαν ένας βετεράνος στρατιωτικός διοικητής των ΗΠΑ, ο οποίος έχει παρακολουθήσει από κοντά την πολεμική στρατηγική του Ισραήλ στη Γάζα. Ο αμερικανός στρατιωτικός περιέγραψε τη στρατηγική του Νετανιάχου στη Γάζα ως εξής: «Εκκαθαρίζω, φεύγω, επιστρέφω, εκκαθαρίζω ξανά το ίδιο μέρος, φεύγω ξανά, επιστρέφω και εκκαθαρίζω ξανά»…
Ο Τόμας Φρίντμαν, περιγράφοντας λοιπόν στους New York Times μια αδιέξοδη και μοναχική στρατηγική, στην οποία οδήγησαν το Ισραήλ οι επιλογές του Νετανιάχου, καταλήγει ότι η χώρα βρίσκεται τώρα «τρομερό κίνδυνο». Παρότι, όπως τονίζει, διεξάγει τον πιο δίκαιο πόλεμο στην ιστορία της, απαντώντας στις βάναυσες, απρόκλητες δολοφονίες και απαγωγές γυναικών, παιδιών και παππούδων από τη Χαμάς. Παρά ταύτα, «το Ισραήλ μοιάζει σήμερα περισσότερο από ποτέ με κράτος παρία (pariah state)» συνεχίζει, χρησιμοποιώντας πολύ σκληρή γλώσσα. Με αποδέκτη προφανώς τον Νετανιάχου.
Το συμπέρασμα του πολύπειρου αρθρογράφου βασίζεται από μια απλή παρατήρηση. Ο Νετανιάχου συνεχίζει τον πόλεμο στη Γάζα χωρίς ορίζοντα πολιτικής διευθέτησης αρνούμενος έτσι κάθε δυνατότητα στους πιο μετριοπαθείς Παλαιστίνιους να κυβερνήσουν την περιοχή. «Η ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση αρχίζει πια να μοιάζει με ατελείωτους σκοτωμούς για τους σκοτωμούς. Αυτό ακριβώς θέλουν η Χαμάς, η Χεζμπολάχ και το Ιράν» εξηγεί κλείνοντας ο Τόμας Φρίντμαν, για να εξαπολύσει μια τελευταία «βολή»:
—«Ο δρόμος στον οποίο ο Νετανιάχου έχει κλειδώσει τώρα το Ισραήλ είναι ένας δρόμος προς την καταστροφή, περικυκλωμένος από ένα δαχτυλίδι φωτιάς. Αν παραμείνει σε αυτή την πορεία, οι πιο ταλαντούχοι άνθρωποι του Ισραήλ θα αρχίσουν να φεύγουν και το Ισραήλ που ξέρατε θα χαθεί για πάντα».
Protagon.gr