οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 4% το 2023 σε σύγκριση με το 2022, και κατά 11% σε σχέση με το 2019. Παρά τις ελπίδες για ανάκαμψη μετά την πανδημία, η αργή οικονομική ανάπτυξη, η εκτίναξη του πληθωρισμού, η άνοδος των τιμών της ενέργειας και οι προκλήσεις του γεωπολιτικού περιβάλλοντος οδήγησαν στην πρώτη σημαντική υποχώρηση των ευρωπαϊκών ΑΞΕ από το 2020.
Το σχέδιο της EY αναδεικνύει πέντε βασικούς τομείς προτεραιότητας, κρίσιμους για την ανάσχεση της ύφεσης, που αναμένεται να συμβάλουν στη διασφάλιση της ανάπτυξης της Ευρώπης. Ειδικότερα, η ΕΥ καταθέτει 23 στοχευμένες συστάσεις πολιτικής, βασισμένες σε δεδομένα από λεπτομερείς έρευνες που έχει διεξάγει κατά καιρούς.
Οι πέντε βασικοί τομείς προτεραιότητας
1. Ενίσχυση του διεθνούς εμπορίου και των επενδύσεων
Κατά τα επόμενα πέντε χρόνια, η ΕΕ θα κληθεί να περιηγηθεί σε ένα περίπλοκο γεωπολιτικό περιβάλλον, με σημαντικές προκλήσεις για τη διεθνή τάξη. Καθώς η ΕΕ επιδιώκει να μειώσει τις εξωτερικές της εξαρτήσεις και να εξασφαλίσει στρατηγική αυτονομία, η οικοδόμηση στενών εμπορικών σχέσεων με χώρες και περιφέρειες, είναι σημαντικότερη από ποτέ. Οι προτάσεις της EY επικεντρώνονται στο βιώσιμο διεθνές εμπόριο και τις επενδύσεις, ένα σύστημα συναλλαγών που βασίζεται σε κανόνες και τη σημασία των συνεργασιών εμπιστοσύνης, εν μέσω αυξανόμενου διεθνούς ανταγωνισμού.
2. Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης
Η ανταγωνιστικότητα πρέπει να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής της ΕΕ. Η ΕΕ οφείλει να προσεγγίσει την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση από τη σκοπιά του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και όχι του ρυθμιστικού φόρτου. Ζητήματα, όπως το κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά, για να μην υπονομευθεί η ελκυστικότητα της Ευρώπης. Οι συστάσεις της EY επικεντρώνονται στο να βοηθήσουν την ΕΕ να αποδείξει ενεργά ότι είναι ανοιχτή για τις επιχειρήσεις, να απλοποιήσει τη φορολογική νομοθεσία, να υλοποιήσει την ένωση των κεφαλαιαγορών, να ενισχύσει την ενότητα μέσω της ενιαίας αγοράς και να καταπολεμήσει το οικονομικό έγκλημα.
3. Προώθηση της ψηφιακής μετάβασης της ΕΕ, μέσω της καινοτομίας και της ακεραιότητας
Ο ρυθμός με τον οποίο αναπτύσσεται και εξαπλώνεται η ψηφιακή τεχνολογία – συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης (AI) – επηρεάζει περισσότερες πτυχές της ζωής των πολιτών της ΕΕ από ποτέ. Καθώς οι τεχνολογικές εξελίξεις αναδιαμορφώνουν την παγκόσμια οικονομία, θα υπάρξουν νέες ευκαιρίες, αλλά και νέοι κίνδυνοι. Η EY συνιστά την υιοθέτηση μιας προσέγγισης για το ρυθμιστικό πλαίσιο με βάση τον κανόνα «όσο το δυνατόν λιγότερο, αλλά και όσο χρειάζεται». Στην πράξη, αυτό σημαίνει παγκόσμια ευθυγράμμιση των κανονισμών και προτύπων – όπου είναι δυνατόν – πρωταγωνιστικό ρόλο της Ευρώπης στην ανάπτυξη παγκόσμιων επαληθεύσιμων προτύπων, εναρμόνιση του ρυθμιστικού πλαισίου για τα data και περιφρούρηση της ασφάλειας των χρηστών.
4. Ευθυγράμμιση της ευημερίας με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης
Η ΕΕ οδηγεί τον δρόμο προς την κλιματική ουδετερότητα και για μία πιο ανθεκτική, κυκλική οικονομία. Το 67% των συμμετεχόντων στην έρευνα AttractivenessSurveyEurope 2024, θεωρούν ότι η Ευρώπη υποστηρίζει πιο αποτελεσματικά τις επιχειρήσεις για την επίτευξη των σχεδίων τους για τη βιώσιμη ανάπτυξη, σε σχέση με άλλες περιοχές. Για να αξιοποιήσει αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα, η ΕΕ θα πρέπει να εξορθολογίσει τις απαιτήσεις για τις εκθέσεις ESG, να δώσει κίνητρα για την πράσινη καινοτομία και να επιταχύνει τις προσπάθειες για μηδενικό καθαρό αποτύπωμα άνθρακα (netzero) μέσω συλλογικής δράσης.
5. Προώθηση της δέσμευσης της ΕΕ για δεξιότητες και ταλέντο
Καθώς προετοιμαζόμαστε για ένα πιο πράσινο και όλο και πιο ψηφιακό μέλλον, η ανάγκη να εξοπλιστούν οι πολίτες και το εργατικό δυναμικό με τις κατάλληλες δεξιότητες, γίνεται επιτακτική. Αυτό αφορά όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, από τις κυβερνήσεις έως τις επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών, ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η ανθεκτικότητα της ΕΕ. Για να γίνει αυτό, σύμφωνα με το σχέδιο της EY, η ΕΕ θα πρέπει: να δώσει προτεραιότητα στην προσέλκυση, τη διακράτηση και την αναβάθμιση δεξιοτήτων που συνδέονται με την τεχνητή νοημοσύνη και την πράσινη μετάβαση, να αναπτύξει ένα τυποποιημένο ευρωπαϊκό πλαίσιο πιστοποίησης δεξιοτήτων και να εξοπλίσει τις μελλοντικές γενιές με μια πολύπλευρη εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της βιώσιμης ανάπτυξης, των μετασχηματιστικών τεχνολογιών και των softskills, όπως η προσαρμοστικότητα και η ανθεκτικότητα.
Σχολιάζοντας το σχέδιο προτάσεων της ΕΥ, ο κ. Γιώργος Παπαδημητρίου, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδος, δήλωσε: «Η ΕΕ, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, με 500 εκατομμύρια καταναλωτές, ισχυρή βιομηχανική βάση και υποδομές, και εξαιρετικά καταρτισμένο ανθρώπινο κεφάλαιο, κινδυνεύει σήμερα να μείνει πίσω στη μάχη της ανταγωνιστικότητας. Οι προτάσεις του οργανισμού της ΕΥ για την αντιμετώπιση αυτής της υπαρξιακής πρόκλησης, εστιάζουν στην ενίσχυση του διεθνούς εμπορίου και των επενδύσεων, την επιτάχυνση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης και την ανάπτυξη των σύγχρονων ανθρώπινων δεξιοτήτων. Όλα αυτά, προϋποθέτουν την στενότερη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, και τη δημιουργία ενός ευέλικτου ρυθμιστικού πλαισίου που θα διασφαλίζει τα συμφέροντα όλων των ενδιαφερόμενων μερών, ενθαρρύνοντας, ταυτόχρονα, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, ώστε η ΕΕ να μπορεί να διαμορφώσει το μέλλον της με περισσότερη αυτοπεποίθηση, σε ένα περίπλοκο διεθνές σύστημα».
Το πλήρες σχέδιο είναι διαθέσιμο εδώ.