Ποιες Επιπτώσεις Θα Είχε για τις ΗΠΑ η Άνοδος των Τιμών Πετρελαίου Λόγω της Έντασης στη Μέση Ανατολή

Ποιες Επιπτώσεις Θα Είχε για τις ΗΠΑ η Άνοδος των Τιμών Πετρελαίου Λόγω της Έντασης στη Μέση Ανατολή
επιμέλεια: Δημήτρης Φάρος
Πεμ, 3 Οκτωβρίου 2024 - 18:02

Καθώς η πιθανότητα της έκρηξης μίας μεγάλης πολεμικής σύρραξης στη Μέση Ανατολή μοιάζει τις τελευταίες ημέρες μεγαλύτερη από ποτέ, με ολόκληρο τον πλανήτη να αναμένει με μεγάλη αγωνία την πιθανή αντίδραση του Ισραήλ στα πυραυλικά πλήγματα από το Ιράν, αναστάτωση επικρατεί στις αγορές πετρελαίου. Ήδη, αναλυτές προσπαθούν να ανιχνεύσουν τις επιπτώσεις που θα έχει στην αγορά πετρελαίου των ΗΠΑ ένας πιθανός πόλεμος. Εξάλλου, και σήμερα οι τιμές του αργού στις διεθνείς αγορές συνέχισαν την ανοδική πορεία των τελευταίων ημερών. Ειδικότερα, το Brent στις 15:46 ώρα Γκρήνουιτς (17:46 ώρα Ελλάδος) έφτασε τα 76,93 δολ. το βαρέλι – αυξημένο κατά 4,1% σε σχέση με το χθεσινό κλείσιμο - ενώ, την ίδια ώρα, το WTI έφτανε στα 73,08 δολ. το βαρέλι– αυξημένο κατά 4,25% σε σχέση με το χθεσινό κλείσιμο

 

Η τιμή του Brent τις τρεις τελευταίες ημέρες (πηγή: FT)

Η τιμή του WTI τις τρεις τελευταίες ημέρες (πηγή: FT)

Βασικός φόβος μεταξύ των traders είναι ότι οι πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν, χώρας-μέλους του ΟΠΕΚ η οποία εξάγει περίπου 1,7 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχος των ισραηλινών αντιποίνων. Μια πιθανή επίθεση θα μπορούσε επίσης να φέρει την περιοχή πιο κοντά σε ένα ακόμη χειρότερο σενάριο για την αγορά πετρελαίου, σύμφωνα με το οποίο η παραγωγή του ΟΠΕΚ τίθεται σε κίνδυνο και η Τεχεράνη κλείνει τα Στενά του Ορμούζ, ένα κρίσιμο σημείο για το εμπόριο αργού, προκαλώντας, έτσι, εκτόξευση των τιμών σε τριψήφια νούμερα. Ο Ben Hoff, παγκόσμιος επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων στη Société Générale, δήλωσε: «Είναι σαν ένα παιχνίδι Jenga, όπου το ερώτημα γίνεται πραγματικά, μόλις βρεθείτε στο έβδομο ή όγδοο επίπεδο, ποιο θα είναι αυτό που θα καταλήξει να είναι απλά αυτό που θα οδηγήσει όλο το οικοδόμημα στο να καταρρεύσει από μόνο του».

Τι σημαίνει αυτό για τις ΗΠΑ; Ο Χάρολντ Χαμ, ιδρυτής της Continental Resources και δωρητής στην προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ, προειδοποιεί ότι οι ΗΠΑ είναι «ασυνήθιστα ευάλωτες» σε ένα πετρελαϊκό σοκ στη Μέση Ανατολή, ενώ κατηγορεί τις πολιτικές της κυβέρνησης Τζο Μπάιντεν ότι άφησαν τον κλάδου του αμερικανικού σχιστολιθικού πετρελαίου «αποδυναμωμένο».

Ωστόσο, δεν βρισκόμαστε πια στη δεκαετία του 1970. Χάρη στην επανάσταση των σχιστολιθικών εξορύξεων, οι ΗΠΑ είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου, με την παραγωγή να βρίσκεται σε υψηλά ρεκόρ. Ένα πετρελαϊκό σοκ από τη Μέση Ανατολή δεν πρόκειται να καταστρέψει την οικονομία των ΗΠΑ όπως τότε. «Οι ΗΠΑ είναι οι πιο προετοιμασμένες από οποιαδήποτε ανεπτυγμένη [οικονομία]»...για να διαχειριστεί μια σημαντική αναστάτωση στη Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Hunter Kornfeind, αναλυτής της αγοράς πετρελαίου στο Rapidan Energy Group.

Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι η αύξηση στις τιμές του αργού εξαιτίας του φόβου που επικρατεί στην αγορά ή ακόμη και μια πραγματική διακοπή των παγκόσμιων προμηθειών δεν θα επηρεάσουν αρνητικά τους Αμερικανούς καταναλωτές. Ενώ οι ΗΠΑ έγιναν καθαρός εξαγωγέας πετρελαίου το 2020, παραμένουν καθαρός εισαγωγέας αργού πετρελαίου που χρησιμοποιείται συχνά σε διυλιστήρια, με εισαγωγές που ανήλθαν συνολικά σε 6,48 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα πέρυσι, περίπου το ένα τέταρτο των οποίων προέρχεται από τον ΟΠΕΚ και τον Κόλπο, σύμφωνα με στη Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών. Οι αυξημένες τιμές στην παγκόσμια αγορά για το πετρέλαιο θα ανεβάσουν την τιμή των διυλισμένων προϊόντων όπως η βενζίνη και το ντίζελ για τους Αμερικανούς καταναλωτές.


Η παραγωγή αργού των ΗΠΑ παραμένει σε επίπεδα-ρεκόρ (πηγή: EIA-FT)

Οι ΗΠΑ διαθέτουν ένα «μεγάλο μαξιλάρι» αποθεμάτων αργού που θα συμβάλει στη διαχείριση των επιπτώσεων οποιωνδήποτε διακυμάνσεων των τιμών, λένε οι αναλυτές. Η χώρα έχει περίπου 383 εκατομμύρια βαρέλια (περίπου 50% χωρητικότητα) στο στρατηγικό της απόθεμα πετρελαίου, το οποίο δημιουργήθηκε στον απόηχο του αραβικού εμπάργκο πετρελαίου στις αρχές της δεκαετίας του 1970, επιπλέον των 413 εκατομμυρίων βαρελιών που διαθέτει σε εμπορικά αποθέματα αργού. Οι ΗΠΑ καταναλώνουν περίπου 20 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα.

Ο Λευκός Οίκος άρχισε να αποδεσμεύει πετρέλαιο από το Στρατηγικό Πετρελαϊκό Απόθεμα (SPR) το 2021 ενόψει της εισβολής της Μόσχας στην Ουκρανία σε μια προσπάθεια να κρατήσει χαμηλές τις εγχώριες τιμές της βενζίνης, καθώς και άλλα 180 εκατομμύρια βαρέλια από τα ίδια αποθέματα το 2022 μετά την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, οι οποίες είχαν προκαλέσει φόβους για διαταραχές του εφοδιασμού.


Οι ΗΠΑ παραμένουν καθαρός εισαγωγέας πετρελαίου (πηγή: EIA-FT)

Ο Τραμπ και οι υποστηρικτές του, συμπεριλαμβανομένου του Χαμ, ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει αφήσει τη χώρα εκτεθειμένη σε πετρελαϊκό σοκ, με τον Τραμπ να δεσμεύεται να αναπληρώσει το SPR «αμέσως» εάν εκλεγεί τον Νοέμβριο. Οι αναλυτές, ωστόσο, διέλυσαν τις ανησυχίες. «Το SPR είναι χαμηλότερο από ό,τι πριν από την Ουκρανία. Αλλά την ίδια στιγμή, διαθέτει ακόμα επαρκείς ποσότητες για να αντισταθμίσει κάθε είδους πιθανή διακοπή της παροχής τουλάχιστον για μια άμεση περίοδο», τονίζει ο Kornfeind.

Όσο δεν υπάρχουν αναταρέξεις στα Στενά του Ορμούζ, υπάρχει επίσης μεγάλη πλεονάζουσα χωρητικότητα από τον ΟΠΕΚ. Από τα τέλη του 2022, το καρτέλ πετρελαίου μεθόδευσε τη μείωση της παραγωγής του, η οποία έφτασε συνολικά περίπου το 5,7% της παγκόσμιας κατανάλωσης αργού, σε μια προσπάθεια να τονώσει τις τιμές κατά τη διάρκεια της χαμηλής παγκόσμιας ζήτησης.

Σε χθεσινή συνάντηση, οι κορυφαίοι υπουργοί του ΟΠΕΚ+ άφησαν αμετάβλητη την πολιτική τους για το πετρέλαιο. «Η αγορά παραμένει πτωτική ως προς τα θεμελιώδη για το επόμενο έτος και δεν πιστεύει ότι οι προμήθειες πετρελαίου θα κινδυνεύσουν παρά την κλιμάκωση», δήλωσε η Amrita Sen, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της Energy Aspects. «Οι τιμές ενδέχεται να υποχωρήσουν μετά το αρχικό ράλι».


Στο 50% περίπου η πληρότητα των στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαίου των ΗΠΑ (πηγή: EIA-FT)


Όπως σχολιάζουν οι Financial Times, ίσως οι μεγαλύτερες συνέπειες για τις ΗΠΑ από τις αυξημένες παγκόσμιες τιμές του αργού να είναι στις κάλπες. Η κλιμάκωση των εχθροπραξιών στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να ανεβάσει τις τιμές της βενζίνης, ενώ οι Αμερικανοί προσέρχονται στις κάλπες τον επόμενο μήνα για να εκλέξουν τον επόμενο πρόεδρό τους.

Ο Henning Gloystein, επικεφαλής του τομέα ενέργειας, κλίματος και πόρων στον Όμιλο Eurasia, δήλωσε: «Εάν υπάρξει κάποια σημαντική άνοδος της τιμής του πετρελαίου, αυτό θα γίνει αμέσως αντιληπτό και αυτό είναι που νοιάζει τους Αμερικανούς ψηφοφόρους περισσότερο από ο, τιδήποτε άλλο όσον αφορά την καθημερινή τιμολόγηση».

Μια άνοδος στις τιμές της βενζίνης τις επόμενες εβδομάδες θα ήταν μια «κακή κατάσταση» για τις εκλογικές προοπτικές της υποψήφιας των Δημοκρατικών Καμάλα Χάρρις, πρόσθεσε ο Gloystein.