Οι Αβεβαιότητες του Πολέμου στην Μέση Ανατολή

Οι Αβεβαιότητες του Πολέμου στην Μέση Ανατολή
του Ευθ. Π. Πέτρου
Δευ, 7 Οκτωβρίου 2024 - 15:09

Ο πόλεμος στην Μέση Ανατολή έχει περάσει σε νέα φάση. Φαίνεται ότι το Ισραήλ θεωρεί πως έχει κατορθώσει να καταστείλει την μαχητική ισχύ της Χαμάς και περάσει στην επίθεση στο βόρειο μέτωπο έναντι της Χεζμπολλάχ. Και όλα δείχνουν ότι έχει αποφασίσει να φθάσει μέχρι το τέλος. Ας μην υποθέτει βεβαίως κανείς ότι θα δούμε φάλαγγες αρμάτων να προελαύνουν στο Λίβανο

Ο Στρατός του Ισραήλ έχει μεγάλη πείρα στην διεξαγωγή ειδικών επιχειρήσεων και στις μάχες σε αστικό περιβάλλον (ό,τι πιο δύσκολο για τακτικό στρατό) και ήδη τις αξιοποιεί με στοχευμένες χερσαίες ενέργειες μικρής κλίμακος και μεγάλης αποτελεσματικότητος. Αυτό βεβαίως το γνωρίζαμε, όπως γνωρίζαμε και την αποφασιστικότητα του Κράτους αυτού να επιβιώσει. Αυτό που τώρα μάθαμε είναι, πως η πρόοδος του Ισραήλ στις υβριδικές επιχειρήσεις, στον κυβερνοπόλεμο και στην ασύμμετρη προσέγγιση της καταστάσεως είναι τεραστία και ξεπερνά ο,τιδήποτε μπορεί να είχαμε στο μυαλό μας. Και ενώ συνήθως οι ασύμμετρες επιχειρήσεις αποτελούν προνομιακό πεδίο δράσεως για τις επαναστατικές οργανώσεις (τρομοκρατικές και άλλες) εδώ βλέπουμε για πρώτη φορά, ότι το πλεονέκτημα στον τομέα αυτό, το έχει ένα οργανωμένο Κράτος. Βεβαίως πρόκειται για Κράτος το οποίο πολεμά από την πρώτη ημέρα της συστάσεώς του και μάλιστα απέναντι σε εχθρούς οι οποίοι δεν έχουν την παραμικρή διάθεση συμβιβασμών. Διακεκηρυγμένος σκοπός τους είναι η κατάλυσις του «σιωνστικού κράτους» όπως το ονομάζουν.

Βεβαίως από το 1948 έχουν υπάρξει εξελίξεις και σε μεγάλο βαθμό έχουν αλλάξει νοοτροπίες. Οι πρώτοι που συνειδητοποίησαν ότι μια διαρκής αντιπαράθεσις αποβαίνει εις βάρος των εμπλεκομένων ήσαν οι Αιγύπτιοι, οι οποίοι μετά τον πόλεμο του 1973 ήλθαν σε συμφωνία με το Ισραήλ, το οποίο τους επέστρεψε την χερσόνησο του Σινά και επί τη βάσει ειλικρινούς συμφωνίας, οι δύο χώρες συμβιώνουν έκτοτε ειρηνικά. Συν τω χρόνω, οι -όχι και τόσο πολεμοχαρείς- χώρες της αραβικής χερσονήσου έδειξαν μετριοπάθεια, η οποία οδήγησε σε προσέγγιση με το Ισραήλ, η οποία επετεύχθη επί Προεδρίας Τραμπ, αλλά δυστυχώς έμεινε χωρίς συνέχεια καθώς η διακυβέρνησις Μπάιντεν επέδειξε αδιαφορία. Όπως αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων οι Δημοκρατικοί των ΗΠΑ ήσαν εξ αρχής προσηλωμένοι στα σχέδιά τους για την Ουκρανία και ήθελαν να κλείνουν όπως-όπως τις εκκρεμότητες στην Μέση Ανατολή. Η τακτική αυτή του «κουκουλώματος» είναι ό,τι χειρότερο στην άσκηση διεθνούς πολιτικής. Τα ότι προβλήματα συγκαλύπτονται δεν σημαίνει ότι έχουν επιλυθεί. Απεναντίας η επί μακρόν συμπίεσίς τους οδηγεί σε νέες εκρήξεις.

Αυτό συμβαίνει σήμερα στην Μέση Ανατολή, όπου το Ιράν έχει μείνει να είναι η τελευταία χώρα που έχει δεδηλωμένο σκοπό την κατάλυση του Ισραήλ. Προς τούτο αξιοποιεί την σιιτική οργάνωση της Χεζμπολλάχ και τους φανατικούς της Χαμάς, τους οποίους ελέγχει δια του επιλέκτου τμήματος των Φρουρών της Επαναστάσεως, των «Κοντς» αποστολή των οποίων είναι η ανά τον κόσμο επιβολή του σιιτισμού.

Θα πρέπει εδώ να υπενθυμίσουμε ότι και οι ίδιοι οι Παλαιστίνιοι, έδειξαν κατά το παρελθόν διάθεση ομαλοποιήσεως, με αποτέλεσμα να συνομολογηθεί η συμφωνία του Όσλο του 1993 μεταξύ του Γιτζάκ Ράμπιν και του Γιασσέρ Αραφάτ. Δυστυχώς η συμβιβαστική εκείνη πρωτοβουλία δεν είχε συνέχεια. Οι Ισραηλινοί παρεχώρησαν αυτονομία στην Δυτική Όχθη και την Λωρίδα της Γάζας, αλλά η Χαμάς εκμεταλλεύθηκε την κατάσταση δημιουργώντας ορμητήρια στις αυτόνομες περιοχές για να συνεχίσει τον πόλεμο. Ταυτοχρόνως εφοδιαζόταν συνεχώς με βαλλιστικά όπλα τα οποία χρησιμοποίησε (και μάλλον εξήντλησε) από τον Οκτώβριο του 2023.

Με τα δεδομένα αυτά, το μόνο βέβαιον είναι ότι η κρίσις θα διαρκέσει. Το Ισραήλ δεν θα υποχωρήσει αν δεν καταστείλει πλήρως και την μαχητική ικανότητα της Χεζμπολλάχ και τις δυνατότητες του Ιράν να καταφέρνει πλήγματα μεγάλων αποστάσεων. Μια τέτοια εξέλιξις ουδόλως ενοχλεί τις αραβικές χώρες οι οποίες θεωρούν το Ιράν δυνητική απειλή και για τις ίδιες. Ομάδες «Κοντς» υπάρχουν στα Εμιράτα και στις μικρές χώρες του Κόλπου για να συντονίζουν επαναστατική δράση των σιιτικών μειονοτήτων. Αν και φαίνεται ότι δεν έχουν διεισδύσει στην Σαουδική Αραβία και στο Ομάν και οι χώρες αυτές υφίστανται τις συνέπειες της δράσεως των Χούθι της Υεμένης. Ως εκ τούτου όλες αυτές οι χώρες διάκεινται εχθρικώς προς την Τεχεράνη και θα συνεχίσουν (όπως πράττουν μέχρι σήμερα) να επιδεικνύουν ανοχή στην στρατιωτική δράση του Ισραήλ.

Και το ερώτημα είναι ποια θα είναι η επομένη πράξις του πολεμικού δράματος. Να σημειώσουμε ότι οι ΗΠΑ και η Βρεταννία έχουν ήδη συμμετοχή στον πόλεμο βοηθώντας το Ισραήλ να αναχαιτίζει τους ιρανικούς πυραύλους. Είναι όμως βέβαιον ότι η στρατιωτική τους δράσις θα περιορισθεί σε αμυντικές ενέργειες. Έχει όμως την σημασία του το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έχουν σταματήσει να καλούν τα αντιμαχόμενα μέρη σε αυτοσυγκράτηση, όπως έπραττα τους προηγούμενος μήνες. Τούτο ερμηνεύεται ως ανοχή σε περαιτέρω επιθέσεις που μπορεί να εξαπολύσει το Ισραήλ. Είναι πολύ πιθανόν μια περαιτέρω κλιμάκωσις να είναι με την προσβολή πετρελαϊκών εγκαταστάσεων και λιμανιών του Ιράν από την Ισραηλινή Αεροπορία. Μια τέτοια ενέργεια θα είχε ευρύτερες επιπτώσεις καθώς θα οδηγούσε σε απότομες ανατιμήσεις του πετρελαίου με απρόβλεπτες συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία. Η απάντησις του Ιράν (οι στρατιωτικές δυνατότητες του οποίου είναι περιορισμένες) θα μπορούσε να είναι ο αποκλεισμός των στενών του Ορμούζ, οπότε η διεθνής οικονομική κατάστασις θα οδηγείτο σε περαιτέρω επιδείνωση. Αυτό κατ’ ακολουθίαν θα δημιουργούσε ηυξημένη ζήτηση για ρωσσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο (τις τιμές του οποίου ήδη η Gazprom έχει ρίξει στα χαμηλώτερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών).  

Όσο δηλαδή προβλέψιμες είναι οι εξελίξεις στο πεδίο των πολεμικών επιχειρήσεων, τόσο αβέβαιες είναι στον τομέα της οικονομίας.

(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")