Το ενδιαφέρον για τις σχιστολιθικές εξορύξεις επικεντρώνεται στα δυτικά της χώρας, και πιο συγκεκριμένα στην επαρχία Neuquén, η οποία συνορεύει με τη Χιλή. Εκεί βρίσκεται ο σχιστολιθικός σχηματισμός Vaca Muerta που θεωρείται ως ο τέταρτος μεγαλύτερος στον κόσμο όσον αφορά τα αποθέματα πετρελαίου και ο δεύτερος μεγαλύτερος όσον αφορά το φυσικό αέριο. Ωστόσο, τα κοιτάσματα της Vaca Muerta παραμένουν εν πολλοίς αναξιοποίητα καθώς η Αργεντινή δεν διαθέτει ακόμα τις απαραίτητες υποδομές.
Η θέση της Vaca Muerte στον χάρτη της Αργεντινής. Πηγή: BowTiedMara.
Το συγκεκριμένο πεδίο ανακαλύφθηκε πριν 14 χρόνια, με τις πολιτικές ηγεσίες να δεσμεύονται για την ανάπτυξή του. Όμως, ο πρώτος αγωγός από τη Vaca Muerta ξεκίνησε να λειτουργεί μόλις το 2023 και εξάγει πετρέλαιο προς την κοντινή Χιλή. Μία σειρά άλλων αγωγών, αυτή τη φορά προς τον Ατλαντικό στα ανατολικά ή προς τη Βραζιλία στον βορρά, βρίσκονται σε φάση κατασκευής ή σχεδιασμού. Ένας άλλος αγωγός προς το Μπουένος Άϊρες έδωσε την ώθηση για τον διπλασιασμό της παραγωγής στη Vaca Muerta και μειώνοντας τις εισαγωγές ενέργειας.
Το δίκτυο των υφιστάμενων και σχεδιαζόμενων αγωγών από τη Vaca Muerte. Πηγή: Financial Times.
Εντούτοις, η παραγωγή στην Αργεντινή παραμένει ιδιαίτερα περιορισμένη. Σύμφωνα με τη διαχειρίστρια εταιρεία, στη χώρα λειτουργούν μόλις 30 σχιστολιθικές μονάδες, σχεδόν το 5% όσων λειτουργούν στις ΗΠΑ. Η Vaca Muerta έχει γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά που απαιτούν διαφορετική διαχείριση, όπως για παράδειγμα τις “οριζόντιες” εξορύξεις. Αλλά το πραγματικό πρόβλημα παραμένει η έλλειψη επενδύσεων.
Οι κυβερνήσεις της Αργεντινής είχαν διαμορφώσει ένα κλίμα αβεβαιότητας για τους ξένους επενδυτές, ενώ η παρατεταμένη οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα σημαίνει πως εγχώρια ούτε ο δημόσιος, ούτε ο ιδιωτικός τομέας είχαν την ικανότητα να προχωρήσουν τόσο μεγάλες επενδύσεις. Η αμφιλεγόμενη κυβέρνηση Μιλέϊ έχει δρομολογήσει μεταρρυθμίσεις ώστε να προσελκύσει ξένες επενδύσεις, με στόχο τα 15 δισεκατομμύρια δολάρια για το 2025. Αλλά το ίδιο το κράτος δεν μπορεί να βοηθήσει με χρηματοδοτήσεις εξαιτίας των δημοσιονομικών περιορισμών.
Παρόλα αυτά, η λειτουργία της Vaca Muerte έχει ήδη επιφέρει θετικά αποτελέσματα. Για πρώτη φορά από το 2011, η Αργεντινή έχει θετικό ισοζύγιο στο ενεργειακό εμπόριο, με τις εξαγωγές της να φτάνουν τα 5 δις δολάρια για το 2024. Και τα περιθώρια ανάπτυξης των κοιτασμάτων είναι μεγάλα, με την παραγωγή πετρελαίου να μπορεί να τριπλασιαστεί από τα 369.000 βαρέλια την ημέρα το 2024 στα 1,1 εκατομμύριο βαρέλια το 2030. Από αυτά, τα 700.000 βαρέλια θα μπορούσαν να εξαχθούν.
Όπως εξηγούν οι αναλυτές, όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Vaca Muerta έχουν μειωμένους πόρους, με στόχο την επιβίωση αντί για την ανάπτυξη επί του παρόντος. Το βασικό ζήτημα έγκειται στην απουσία μακροοικονομικής σταθερότητας και κανονιστικής προβλεψιμότητας, με τους περισσότερους επενδυτές να διστάζουν να εκτεθούν στην ευάλωτη αγορά της Αργεντινής.