Για αρκετούς μήνες ένα τεράστιο «φτερό» βρισκόταν σε μια γωνιά του σκωτσέζικου λιμανιού Χάντερστον. Μπορεί να μην έμοιαζε με μέρος ενός πλοίου, αλλά το εξάρτημα μήκους 20 μέτρων θεωρείτο ένα από τα όπλα της ναυτιλιακής βιομηχανίας για την καταπολέμηση των εκπομπών άνθρακα. Το καλοκαίρι που μας πέρασε τέσσερα από τα «φτερά», που ονομάζονται FastRig, τοποθετήθηκαν στα καταστρώματα του φορτηγού πλοίου «Pacific Grebe», χωρητικότητας 5.000 τόνων, και πλέον μπορούν να λειτουργούν ως πανιά που αιχμαλωτίζουν τον άνεμο.
Η Smart Green Shipping (SGS) είναι η εταιρεία που έχει αναπτύξει τη συσκευή και ορισμένοι από τους κορυφαίους πλοιοκτήτες στον κόσμο είναι πεπεισμένοι ότι μπορεί να παρέχει καθαρή ισχύ για την ενίσχυση των κινητήρων των πλοίων.
Όπως ανακοίνωσε η εταιρεία, το πλοίο «άνοιξε πανιά» και σάλπαρε από το λιμάνι, 30 μίλια νοτιοδυτικά της Γλασκόβης, για θαλάσσιες δοκιμές, με τους ειδικούς που παρακολουθούν τα sea trials να αναμένουν ότι η μείωση στην κατανάλωση καυσίμου μπορεί να φτάσει έως και 30%. Αυτό είναι το μεγαλύτερο ποσοστό συγκριτικά με τις άλλες τεχνολογίες αιολικής πρόωσης που αναπτύσσονται. Βέβαια, το ερώτημα είναι εάν η SGS μπορεί να πείσει αρκετούς φορείς εκμετάλλευσης πλοίων να αγοράσουν ή να μισθώσουν τα προϊόντα της εταιρείας. Πάντως, η βρετανική κυβέρνηση εκτιμά ότι έως και 40.000 πλοία -κυρίως δεξαμενόπλοια και bulk carriers- μπορούν να εκμεταλλευτούν την αιολική ενέργεια.
Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός, ο ναυτιλιακός φορέας του ΟΗΕ, πρόκειται να εισαγάγει νέους, αυστηρότερους κανόνες για τις εκπομπές ρύπων που θα τεθούν σε ισχύ από το 2027. Και από τη στιγμή που η ναυτιλία αντιπροσωπεύει επί του παρόντος το 3% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα ετησίως, ο Ντι Γκίλπιν, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της SGS, υποστηρίζει ότι η FastRig θα ξεχωρίσει ανάμεσα σε δεκάδες προσπάθειες για την απανθρακοποίηση του κλάδου.
Η ιδέα
Η βασική στιγμή στη γένεση της SGS, σύμφωνα με τον Γκίλπιν, ήρθε το 2015, όταν συνάντησε μια ομάδα πλοιοκτητών στη Διάσκεψη του Παρισιού για το Κλίμα που ανησυχούσαν όλοι για τους κινδύνους από την αγορά πλοίων που βασίζονται σε νέες, μη δοκιμασμένες πράσινες τεχνολογίες. Εκτός από τα καύσιμα μηδενικού άνθρακα για κινητήρες εσωτερικής καύσης, ορισμένοι ναυπηγοί υποστήριζαν την τροφοδοσία πλοίων με πυρηνικούς αντιδραστήρες - μια τεχνολογία που χρησιμοποιείται σε ορισμένα υποβρύχια και αεροπλανοφόρα.
Ωστόσο, αυτό που ήθελαν οι πλοιοκτήτες ήταν εύκολες λύσεις. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η αιολική ενέργεια είναι ένας πολλά υποσχόμενος τομέας, καθώς η ναυτιλιακή βιομηχανία προσπαθεί να μειώσει τους εκτιμώμενους 837 εκατομμύρια τόνους άνθρακα που παράγει κάθε χρόνο.
Project
Βέβαια, αυτή δεν είναι η μόνη αιολική λύση. Μέχρι στιγμής υπάρχουν περίπου 40 πλοία με εγκατεστημένα μηχανικά ιστία όλων των τύπων και -σύμφωνα με στοιχεία αναλυτών- τα συγκεκριμένα σκάφη έχουν καταγεγραμμένες πάνω από 40.000 ώρες συνολικής πλεύσης, αποδεικνύοντας τη λειτουργικότητά τους σε θαλάσσιο περιβάλλον. Παράλληλα, ακόμη 82 εμπορικά πλοία αναμένεται να εγκαταστήσουν μηχανικά ιστία μέχρι το 2027.
Ενδεικτικά, την περασμένη χρονιά η Wallenius Marine παρουσίασε το project «Oceanbird» φιλοδοξώντας να επαναφέρει τα ιστιοφόρα στο προσκήνιο του παγκόσμιου εμπορίου, ενώ τον Οκτώβριο του 2022 ο ιαπωνικός ναυτιλιακός όμιλος Mitsui OSK Lines (ΜΟL) έθεσε σε λειτουργία και επίσημα το πλοίο μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου «Shofu Maru», το οποίο είναι εξοπλισμένο με σύστημα αιολικής πρόωσης με σκληρό πανί.
Με μηχανικά πανιά ταξιδεύει και ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά πλοία στον κόσμο. Πρόκειται για το ore carrier «Berge Neblina» της Berge Bulk, ένα φορτηγό μεταφοράς μεταλλευμάτων τύπου valemax, που μπορεί να μεταφέρει 388.000 τόνους. Η Berge συνεργάστηκε με την Anemoi Marine Technologies, η οποία εγκατέστησε στο μεγαθήριο των 360 μέτρων μήκους και 65 μέτρων πλάτους τέσσερα μηχανικά ιστία 5x35 μέτρα, προκειμένου να μειώσει την κατανάλωση και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 8% περίπου. Η εγκατάσταση, η οποία ολοκληρώθηκε στην προκυμαία, πραγματοποιήθηκε στα ναυπηγεία Yiu Lian Dockyards (Shekou) Ltd στην Κίνα. Τα επιλεγμένα πανιά Rotor Sails εγκαταστάθηκαν με το ειδικά σχεδιασμένο σύστημα αναδιπλούμενης ανάπτυξης της Anemoi, σύμφωνα με το οποίο τα πανιά μπορούν να αναδιπλωθούν από την κατακόρυφη θέση για να μετριάσουν τις επιπτώσεις στο βύθισμα αέρα και στις λειτουργίες χειρισμού φορτίου όταν το πλοίο βρίσκεται στο λιμάνι.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")