Ο Νετανιάχου και ο Γκαλάντ έχουν επανειλημμένα έρθει σε αντιπαράθεση για τον πόλεμο στη Γάζα. Αλλά ο Νετανιάχου είχε αποφύγει να απολύσει τον αντίπαλό του πριν προβεί σε αυτό το βήμα, καθώς η προσοχή του κόσμου ήταν στραμμένη στις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, για την ακρίβεια πριν κλείσουν οι κάλπες στην Αμερική εσπευσε να παύση των Γκάλαντ. Ο Νετανιάχου επικαλέστηκε «σημαντικά κενά» και μια «κρίση εμπιστοσύνης» στην ανακοίνωσή του το βράδυ της Τρίτης, καθώς αντικατέστησε τον Γκάλαντ με έναν επί μακρόν πιστό του.
«Εν μέσω ενός πολέμου, περισσότερο από ποτέ, απαιτείται πλήρης εμπιστοσύνη μεταξύ του πρωθυπουργού και του υπουργού Άμυνας», δήλωσε ο Νετανιάχου. «Δυστυχώς, αν και τους πρώτους μήνες της εκστρατείας υπήρχε τέτοια εμπιστοσύνη και υπήρξε πολύ γόνιμη δουλειά, τους τελευταίους μήνες αυτή η εμπιστοσύνη ράγισε μεταξύ εμού και του υπουργού Άμυνας».
Τις πρώτες ημέρες του πολέμου, η ηγεσία του Ισραήλ παρουσίασε ένα ενιαίο μέτωπο καθώς απαντούσε στην επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Αλλά καθώς ο πόλεμος τραβήχτηκε και επεκτάθηκε στον Λίβανο, αναδείχθηκαν βασικές διαφορές πολιτικής.
Ενώ ο Νετανιάχου ζήτησε να συνεχιστεί η στρατιωτική πίεση στη Χαμάς, ο Γκαλάντ είχε υιοθετήσει μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση, λέγοντας ότι η στρατιωτική δύναμη δημιούργησε τις αναγκαίες συνθήκες για μια προσωρινή τουλάχιστον διπλωματική συμφωνία που θα μπορούσε να φέρει πίσω τους ομήρους που κρατούνται από τη μαχητική οργάνωση.
Οι τρεις διαφωνίες
Σε συνέντευξη Τύπου που μεταδόθηκε αργά το βράδυ από την εθνική τηλεόραση, ο Γκαλάντ δήλωσε ότι διαφώνησε με τον Νετανιάχου σε τρία βασικά ζητήματα: την ανάγκη να τερματιστούν οι αμφιλεγόμενες εξαιρέσεις από τη στρατιωτική στράτευση για τους υπερορθόδοξους άνδρες, την επείγουσα ανάγκη για μια συμφωνία για τους ομήρους και την ανάγκη να συσταθεί μια επίσημη επιτροπή έρευνας για τις πολιτικές αποτυχίες και τις αποτυχίες στον τομέα της ασφάλειας στις 7 Οκτωβρίου, όταν μαχητές της Χαμάς εισέβαλαν στο Ισραήλ και σκότωσαν 1.200 ανθρώπους και πήραν άλλους 250 ομήρους. Το Ισραήλ εκτιμά ότι περίπου 100 όμηροι παραμένουν σε αιχμαλωσία, εκ των οποίων μόνο περίπου 65 είναι ακόμη ζωντανοί.
Με τη στρατιωτική θητεία να είναι υποχρεωτική για τους περισσότερους Εβραίους, ο Gallant δήλωσε ότι η επιστράτευση των υπερορθόδοξων ήταν και θέμα δικαιοσύνης και ασφάλειας σε μια εποχή που το Ισραήλ αντιμετωπίζει τόσες πολλές προκλήσεις.
Είπε ότι χρειάζεται μια συμφωνία για τους ομήρους «το συντομότερο δυνατό, όταν είναι ακόμα ζωντανοί» και δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει «καμία συγχώρεση» για την παραμέλησή τους. Και είπε ότι η πλήρης διερεύνηση των γεγονότων της 7ης Οκτωβρίου είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι η κυβέρνηση θα λάβει τα κατάλληλα διδάγματα. Ο Νετανιάχου έχει απορρίψει τις εκκλήσεις για έρευνα, λέγοντας ότι θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μόνο όταν τελειώσει ο πόλεμος.
Ο Gallant έκλεισε τη δήλωσή του τιμώντας τους στρατιώτες που υπηρετούν στο στρατό και εκείνους που έχασαν τη ζωή τους στους πολέμους. Σήκωσε το χέρι του και χαιρέτησε καθώς απομακρυνόταν από το βήμα.
Διαδηλώσεις
Πολλές από τις οικογένειες των ομήρων, μαζί με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που έχουν συμμετάσχει στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, κατηγορούν τον Νετανιάχου ότι ματαίωσε τη συμφωνία προκειμένου να διατηρήσει την εξουσία του.
Οι σκληροπυρηνικοί εταίροι του Νετανιάχου έχουν απειλήσει να ρίξουν την κυβέρνηση αν κάνει παραχωρήσεις στη Χαμάς, αυξάνοντας τον κίνδυνο πρόωρων εκλογών σε μια εποχή που η δημοτικότητα του πρωθυπουργού είναι χαμηλή. Αυτή την εβδομάδα, οι αρχές ανακοίνωσαν τη σύλληψη ενός συνεργάτη του Νετανιάχου ως ύποπτου για διαρροή απόρρητων πληροφοριών σε ξένα μέσα ενημέρωσης που έδωσαν στον πρωθυπουργό πολιτική κάλυψη καθώς οι συνομιλίες για την ομηρία κατέρρεαν.
«Η απόλυση του Γκαλάντ εν μέσω πολέμου είναι μια πράξη τρέλας», δήλωσε ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ στο Χ. “Ο Νετανιάχου πουλάει την ασφάλεια του Ισραήλ και τους στρατιώτες του ισραηλινού στρατού για μια επαίσχυντη πολιτική επιβίωση”.
Ο πρόεδρος του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτζογκ, του οποίου το σε μεγάλο βαθμό τελετουργικό αξίωμα έχει ως στόχο να συμβάλει στην ενοποίηση της χώρας, χαρακτήρισε την απόλυση «το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται το Ισραήλ».
Το φόρουμ βάσης που εκπροσωπεί τις οικογένειες των ομήρων δήλωσε ότι η απόλυση του Gallant αποτελεί «άμεση συνέχεια των “προσπαθειών” να τορπιλιστεί η συμφωνία για τους απαχθέντες».
Μέσα σε λίγες ώρες, χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στο κέντρο του Τελ Αβίβ, αποκλείοντας τον κεντρικό αυτοκινητόδρομο της πόλης και παραλύοντας την κυκλοφορία. Το πλήθος, πολλοί κρατώντας μπλε και λευκές ισραηλινές σημαίες και άλλοι φυσώντας σφυρίχτρες και χτυπώντας τύμπανα, συγκεντρώθηκε γύρω από πολλές φωτιές. Αρκετές χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν έξω από το σπίτι του Νετανιάχου στην Ιερουσαλήμ και σε άλλα σημεία της πόλης. Διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν και απέκλεισαν δρόμους σε διάφορα άλλα σημεία της χώρας, ενώ ισραηλινοί τηλεοπτικοί σταθμοί έδειξαν εικόνες από συμπλοκές της αστυνομίας με διαδηλωτές.
Η απόλυση έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή. Τα ισραηλινά στρατεύματα παραμένουν εγκλωβισμένα στη Γάζα, πάνω από ένα χρόνο μετά την εισβολή στην περιοχή σε έναν πόλεμο που έχει σκοτώσει πάνω από 42.000 Παλαιστίνιους, συμπεριλαμβανομένων δεκάδων χιλιάδων αμάχων, και έχει προκαλέσει εκτεταμένες καταστροφές, ενώ τα ισραηλινά χερσαία στρατεύματα συνεχίζουν την προ μηνών χερσαία εισβολή κατά των μαχητών της Χεζμπολάχ στο Λίβανο. Εκατοντάδες Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν σκοτωθεί στις μάχες.
Το Ισραήλ έχει επίσης συγκρουστεί με ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν στο Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη και αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο ενός ακόμη χτυπήματος από το Ιράν. Το Ιράν έχει ορκιστεί να εκδικηθεί ένα ισραηλινό χτύπημα που ήρθε ως απάντηση σε μια ιρανική πυραυλική επίθεση την 1η Οκτωβρίου, η οποία ήταν αντίποινα για προηγούμενες ισραηλινές επιθέσεις σε στόχους που συνδέονται με το Ιράν.
Τη Δευτέρα, ο Gallant ανακοίνωσε ότι έστειλε χιλιάδες ειδοποιήσεις για επιστράτευση σε νεαρούς υπερορθόδοξους άνδρες. Το σύστημα εξαιρέσεων για τους θρησκευόμενους άνδρες έχει προκαλέσει εκτεταμένη δυσαρέσκεια στην κοσμική πλειοψηφία και το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ διέταξε την κυβέρνηση να καταργήσει το σύστημα. Ο Νετανιάχου, του οποίου ο κυβερνητικός συνασπισμός εξαρτάται από υπερορθόδοξα κόμματα, δεν έχει ακόμη εφαρμόσει την εντολή.
Το τηλεοπτικό κανάλι 13 δήλωσε ότι ο Νετανιάχου εκμεταλλεύτηκε επίσης τις αμερικανικές εκλογές, όταν η αμερικανική προσοχή είναι στραμμένη αλλού, για να αποπέμψει τον αντίπαλό του.
Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε την Τρίτη να σχολιάσει την απόλυση, αλλά χαρακτήρισε τον Γκαλάντ «σημαντικό εταίρο σε όλα τα θέματα που σχετίζονται με την άμυνα του Ισραήλ».
«Ως στενοί εταίροι, θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τον επόμενο υπουργό Άμυνας του Ισραήλ», ανέφερε το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου.
Ο Γκαλάντ, ένας πρώην στρατηγός με τραχιά, χωρίς αφέλειες συμπεριφορά, έχει αναδειχθεί ως η πιο δημοφιλής φιγούρα στο κοινό στην κυβέρνηση του Ισραήλ εν καιρώ πολέμου. Ο Γκάλαντ φορούσε ένα απλό, μαύρο πουκάμισο με κουμπιά καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου σε ένδειξη θλίψης για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου και ανέπτυξε μια ισχυρή σχέση με τον Αμερικανό ομόλογό του, τον υπουργό Άμυνας Λόιντ Όστιν.
Μια προηγούμενη προσπάθεια του Νετανιάχου να απολύσει τον Γκάλαντ τον Μάρτιο του 2023 προκάλεσε εκτεταμένες διαδηλώσεις στους δρόμους κατά του Νετανιάχου. Φλέρταρε επίσης με την ιδέα της απόλυσης του Γκάλαντ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, αλλά απέφυγε μέχρι την ανακοίνωση της Τρίτης.
Ο αντικαταστάτης
Ο Ισραέλ Κατζ, ο αντικαταστάτης του, υπηρετεί σήμερα ως υπουργός Εξωτερικών και είναι επί μακρόν πιστός στον Νετανιάχου και βετεράνος υπουργός του υπουργικού συμβουλίου. Ο Κατζ ευχαρίστησε τον Νετανιάχου και δεσμεύτηκε να οδηγήσει το κατεστημένο ασφαλείας στη νίκη στους πολέμους κατά των εχθρών του Ισραήλ.
Ο Κατζ, 69 ετών, ήταν κατώτερος αξιωματικός του στρατού πριν από δεκαετίες και έχει μικρή στρατιωτική εμπειρία, αν και υπήρξε βασικό μέλος του υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας του Νετανιάχου όλα αυτά τα χρόνια. Ο Γκίντεον Σάαρ, πρώην αντίπαλος του Νετανιάχου, ο οποίος επανήλθε στην κυβέρνηση τον Σεπτέμβριο, θα αναλάβει τη θέση του υπουργού Εξωτερικών.
Ο Νετανιάχου έχει μακρά ιστορία στην εξουδετέρωση των αντιπάλων του. Στη δήλωσή του, υποστήριξε ότι είχε κάνει «πολλές προσπάθειες» να γεφυρώσει τα χάσματα με τον Γκαλάντ.
«Αλλά αυτά γίνονταν όλο και μεγαλύτερα», είπε. «Οι εχθροί μας το απολάμβαναν και αποκόμιζαν πολλά οφέλη από αυτό».