Tο φαραωνικό σχέδιο του Σαουδάραβα πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν για τη δημιουργία της Neom, μιας πρωτοποριακής μεγαλούπολης εξοπλισμένης με όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες και έκτασης όση η Μασαχουσέτη μέσα στην έρημο, αποδεικνύεται δυσβάσταχτα δαπανηρό και συρρικνώνεται. Η Neom σχεδιάστηκε για να αποτελέσει σύμβολο του φιλόδοξου οικονομικού και κοινωνικού μετασχηματισμού του βασιλείου, όπως τον έχει οραματιστεί ο Μπιν Σαλμάν. Επειτα, όμως, από αλλεπάλληλες καθυστερήσεις σε ορισμένα από τα σχέδιά του, υπερβάσεις προϋπολογισμού και αποχωρήσεις υψηλόβαθμων στελεχών και με έξι χρόνια καθυστέρηση, οι αξιωματούχοι του Ριάντ αντιλαμβάνονται πως δεν έχουν τα χρήματα να χρηματοδοτήσουν όλα τα σχέδια.
Το αρχικό σχέδιο της Neom προέβλεπε ιπτάμενα ταξί, σύστημα που θα την τροφοδοτεί μόνον με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εγκατάσταση 1,5 εκατ. ατόμων μέχρι το 2030, τεχνητό χιονοδρομικό κέντρο, ουρανοξύστες υψηλότερους από το Empire State Building και πολλά άλλα εξαιρετικά φιλόδοξα έως εξωπραγματικά, όπως μια πλωτή ζώνη επιχειρήσεων. Στόχος του σχεδίου ήταν μεταξύ άλλων να αποτελέσει την έδρα βιομηχανιών και επιχειρήσεων που θα έδιναν ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας και θα συνέδραμαν καθοριστικά στην απεξάρτηση της οικονομίας της από το πετρέλαιο. Ιδιαιτέρως, όμως, το μέρος του σχεδίου που αφορούσε τους ουρανοξύστες έχει αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολο στην εκτέλεσή του. Τα τελευταία τρία χρόνια αναθεωρήθηκε επανειλημμένως το μέγεθος της έκτασης που θα καταλάμβαναν, και ενώ προβλεπόταν πως θα εκτείνονται σε μήκος 16 χιλιομέτρων τελικά η έκταση έχει περιοριστεί σε 2,4 χιλιόμετρα. Το 2017, όταν ο πρίγκιπας παρουσίασε για πρώτη φορά το όραμά του για τη Neom και το σχέδιό της, ο προϋπολογισμός του συγκεκριμένου τμήματος ήταν 500 δισ. δολ. Στην πορεία, όμως, στελέχη που παραιτήθηκαν εξέφρασαν την εκτίμηση πως μόνον αυτό το τμήμα με τους δύο ουρανοξύστες θα υπερέβαινε σε κόστος τα 2 τρισ. δολ., περισσότερα δηλαδή από όσο προβλέπει το βασίλειο πως θα δαπανήσει για την ανάπτυξη της χώρας.
Τις τελευταίες ημέρες παραιτήθηκε ο Ναντμί αλ Νασρ, διευθύνων σύμβουλος του έργου από το 2018 οπότε εγκαινιάστηκε.
Τελευταία μιας σειράς αποχωρήσεων ήταν η παραίτηση του Ναντμί αλ Νασρ, διευθύνοντος συμβούλου του έργου από την αρχή, δηλαδή από το 2018 οπότε εγκαινιάστηκε. Οι λόγοι της αποχώρησής του παραμένουν άγνωστοι προς το παρόν, αλλά το συμβάν έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον των διεθνών ΜΜΕ. Πρόκειται για ένα σκληρά εργαζόμενο στέλεχος που έχει στο ιστορικό του κατασκευαστικές επιτυχίες. Τη δεκαετία του 1990 πέτυχε την επέκταση μιας μεγάλης πετρελαιοπηγής για τη ναυαρχίδα του πετρελαϊκού κλάδου των Σαούδ, την Aramco, και στη συνέχεια, στη διάρκεια της δεκαετίας του 2000, ηγήθηκε της κατασκευής ενός συμπλέγματος πανεπιστημίων στις ακτές της Ερυθράς Θάλασσας. Παράλληλα, όμως, έχει κατηγορηθεί από πρώην εργαζομένους στο σχέδιο της Neom ως εξαιρετικά επιθετικός, τραχύς και αγενής καθώς συνήθιζε να προσβάλλει το προσωπικό στις συνεδριάσεις.
Πηγές που μίλησαν για το θέμα στη Wall Street Journal ανέφεραν ότι πρόκειται να αναλάβουν τον έλεγχο του έργου στελέχη του κρατικού επενδυτικού ταμείου της Σαουδικής Αραβίας (PIF), που έως τώρα λειτουργεί ως επόπτης του σχεδίου. Το PIF είναι από τα μεγαλύτερα κρατικά επενδυτικά ταμεία στον κόσμο και διαθέτει κεφάλαια ύψους περίπου 1 τρισ. δολ., αλλά είναι δεσμευμένα σε επενδύσεις που δύσκολα μπορούν να εγκαταλειφθούν. Ανάμεσά τους το 16% της Aramco, η εταιρεία τηλεπικοινωνιών της Σαουδικής Αραβίας, όπως και πολλές μετοχές σε ιδιωτικές επενδυτικές εταιρείες. Αν, πάντως, ο Σαουδάραβας πρίγκιπας είναι αναγκασμένος να αναθεωρήσει και να περιορίσει τα φιλόδοξα ή ίσως ματαιόδοξα σχέδιά του για πλήρη ανασχηματισμό της χώρας και της οικονομίας, έχει στο μεταξύ επιτύχει την ένταξη πολύ περισσότερων γυναικών στην αγορά εργασίας και έχει προσελκύσει πολλούς επενδυτές στη χώρα.
(από την εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»)