για τη μετάβαση άνθρακα της JPMorgan. Η τράπεζα εξετάζει επί του παρόντος μια σειρά βιώσιμων έργων, είπε.
Ο άνθρακας, η πιο ρυπογόνος πηγή ενέργειας στον κόσμο, παραμένει δημοφιλής μεταξύ των αναπτυσσόμενων οικονομιών που αγωνίζονται να παρέχουν θερμότητα και ηλεκτρισμό στους αυξανόμενους πληθυσμούς τους. Ο άνθρακας τροφοδοτεί το 36% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που είναι περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο καύσιμο, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA).
Εάν ο υπάρχων αριθμός μονάδων παραγωγής άνθρακα συνεχίσει να λειτουργεί ως συνήθως, αυτό από μόνο του θα ωθούσε τον κόσμο να ξεπεράσει τον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού για περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου.
«Χωρίς να λύσουμε αυτό το πρόβλημα του άνθρακα, δεν έχουμε καμία πιθανότητα να επιτύχουμε σημαντικούς κλιματικούς στόχους», δήλωσε ο Φατίχ Μπιρόλ, εκτελεστικός διευθυντής του IEA, στη σύνοδο κορυφής για το κλίμα COP29 στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει μια αυξανόμενη προσπάθεια για την παροχή της χρηματοδότησης που απαιτείται για να βοηθηθούν τα ενεργειακά συστήματα να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα. Το έγκαιρο κλείσιμο των εργοστασίων άνθρακα, ωστόσο, είναι τόσο περίπλοκο όσο και δαπανηρό, ιδιαίτερα στις αναδυόμενες οικονομίες.
Πρόσφατες προσθήκες
Οι μονάδες άνθρακα είναι συχνά σχετικά πρόσφατες προσθήκες σε τοπικές ενεργειακές υποδομές στον αναπτυσσόμενο κόσμο, πράγμα που σημαίνει ότι εξακολουθούν να έχουν μεγάλα χρονοδιαγράμματα λειτουργίας. Το να καταστήσουμε οικονομικά βιώσιμο για αυτούς τους παραγωγούς να συντομεύσουν τη διάρκεια ζωής των μονάδων τους μεταμορφώνει τώρα τις χρηματοοικονομικές στρατηγικές.
Ωστόσο, η ανάληψη τέτοιων έργων απαιτεί από τις τράπεζες να επαναβαθμονομήσουν τις καθαρές μηδενικές πολιτικές τους και η JPMorgan έπρεπε να προσαρμόσει τις κλιματικές της πολιτικές για να δημιουργήσει χώρο για τη χρηματοδότηση της πρόωρης «συνταξιοδότησης» των εργοστασίων άνθρακα, είπε ο Abadie.
Άλλες τράπεζες που έχουν λάβει παρόμοια μέτρα είναι η HSBC Holdings Plc και η Standard Chartered Plc. "Κάποιος πρέπει να πληρώσει" για να κλείσουν εργοστάσια άνθρακα "επειδή κάποιος πλήρωσε για να τα τοποθετήσει", δήλωσε η Marisa Drew, διευθύντρια βιωσιμότητας στο StanChart στη σύνοδο κορυφής COP29. Όπως και η JPMorgan, η StanChart έχει προσαρμόσει τις κλιματικές της πολιτικές για να δημιουργήσει χώρο για άνθρακα.
Αλλά οι τράπεζες που αναλαμβάνουν τέτοια έργα λένε ότι αρχικά θα δουν τα αποτυπώματα άνθρακα τους να αυξάνονται, αντανακλώντας τις υψηλές εκπομπές των εργοστασίων άνθρακα. Ως αποτέλεσμα, η JPMorgan συγκαταλέγεται μεταξύ των τραπεζών που πιέζουν για επανεξέταση του τρόπου με τον οποίο ο χρηματοοικονομικός κλάδος υπολογίζει τις λεγόμενες χρηματοδοτούμενες εκπομπές του.
«Αν εκτεθείς σε αυτό το περιουσιακό στοιχείο, θα αυξηθούν οι εκπομπές που χρηματοδοτείς», είπε ο Abadie. «Πρέπει να απομακρυνθούμε από αυτό».
Οι παγκόσμιες ομάδες χρηματοδότησης για το κλίμα, όπως η Glasgow Financial Alliance for Net Zero και η Επιτροπή Μετάβασης Άνθρακα, η οποία υποστηρίζεται από την κυβέρνηση της Γαλλίας, πιέζουν τις ρυθμιστικές αρχές να χαλαρώσουν τα κριτήριά τους σχετικά με τον άνθρακα για να επιτρέψουν στις τράπεζες να αναλάβουν σταδιακά έργα.
«Έχουμε πολύ καλές πράσινες ταξινομήσεις και εργαλεία πράσινης χρηματοδότησης, αλλά όσον αφορά τη χρηματοδότηση της μετάβασης —ακόμα και με πιστώσεις άνθρακα— εξακολουθούμε να μην τα έχουμε», δήλωσε ο Ramesh Subramaniam, γενικός διευθυντής και επικεφαλής του ομίλου του ομίλου τομέων στην Asian. Αναπτυξιακή Τράπεζα, η οποία ηγείται μιας συμφωνίας για το κλείσιμο του εργοστασίου άνθρακα Cirebon-1 στην Ινδονησία. Η HSBC, η StanChart και η Bank of America Corp. είναι μεταξύ των τραπεζών που έχουν υποβάλει προτάσεις για τη χρηματοδότηση αυτής της συμφωνίας, ανέφερε προηγουμένως το Bloomberg.
Ελλειψη σαφήνειας
Η τρέχουσα έλλειψη σαφήνειας σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης του άνθρακα στη χρηματοδότηση του κλίματος επιβραδύνει τη λήψη των δημόσιων αποφάσεων για την ανάθεση συμβάσεων, είπε ο Subramaniam. Ο λογισμός γίνεται: "Κι αν με καλέσουν σε πέντε χρόνια από τώρα επειδή πήρα τη λάθος απόφαση;" Βάζει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε μια «πολύ, πολύ δύσκολη κατάσταση», είπε.
Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο διακυβέρνησης που «παρέχει στους αξιωματούχους επαρκή νομική βάση όταν λαμβάνουν τέτοιες περίπλοκες αποφάσεις για το κράτος», ώστε να μην κινδυνεύουν να θεωρηθούν ατομικά υπεύθυνοι, είπε ο Subramaniam.
Σύμφωνα με το Abadie της JPMorgan, τέτοια έργα χρειάζονται επίσης ξεκάθαρη πρόσβαση στη λεγόμενη μεικτή χρηματοδότηση, ένα μοντέλο που βασίζεται σε δημόσια μέτρα απομάκρυνσης του κινδύνου προκειμένου να διατηρούνται οι συμφωνίες προσιτές για τους δανειολήπτες και να προσελκύουν ακόμη ιδιωτικά κεφάλαια.
«Ο δανεισμός με ευνοϊκούς όρους, με χαμηλότερο επιτόκιο» είναι ο τρόπος με τον οποίο τέτοια έργα «θα πρέπει να γίνουν στο μέλλον», είπε ο Abadie.
Επιστροφές του παγκόσμιου άνθρακα έναντι του S&P 500 και της Καθαρής Ενέργειας
Η StanChart διερευνά επί του παρόντος εάν οι πιστώσεις άνθρακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενθάρρυνση της πρόωρης παύσης λειτουργίας των εργοστασίων άνθρακα. Οι ακτιβιστές για το κλίμα έσπευσαν να σημειώσουν ότι τέτοιες πιστώσεις έχουν αλλοιωθεί επανειλημμένα από σκάνδαλα greenwashing, εγείροντας σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την καταλληλότητά τους όταν πρόκειται για τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα.
Η χρήση τους στο πλαίσιο του άνθρακα θα αγνοούσε τα «βασικά εννοιολογικά ελαττώματα των αγορών άνθρακα και το τελευταίο τέταρτο του αιώνα των αποτυχημένων προσπαθειών για να λειτουργήσουν», δήλωσε ο Patrick McCully, ανώτερος αναλυτής ενεργειακής μετάβασης στη μη κερδοσκοπική Reclaim Finance.
Η StanChart λέει ότι η ιδέα είναι να έχουμε μια πίστωση που αντιπροσωπεύει έναν τόνο εκπομπών που έχουν αποφευχθεί με τη μείωση της διάρκειας ζωής ενός εργοστασίου. Τα έσοδα που θα προκύψουν από την πώληση της πίστωσης θα βοηθούσαν να αποζημιωθούν οι επενδυτές που αρχικά περίμεναν ότι το εργοστάσιο θα είχε μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
«Φέρνουμε νέα μοντέλα χρηματοδότησης και νέους τρόπους σκέψης στο τραπέζι», είπε ο Drew.